🇮🇷: @darvishnameh
🔴 از جنگلهای حاره ای در پورتوریکو تا هیرکانی در ایران چقدر راه است؟! 🔴
۱⃣ در طول چند سال گذشته گزارشها و مشاهدات متعددی به ثبت رسیده که آشکارا نشان از آغاز خشکی توده های جنگلی پهن برگ در هیرکانی است؛ مشاهداتی که از هر سه استان گیلان، مازندران و گلستان دریافت شده است. واقعیت نگران کننده ای که از پس این مشاهدات برجسته می نماید، آن است که آیا آستانه تحمل تاب آوری هیرکانی به دلیل تشدید تغییرات اقلیمی و خشکسالی به پایان رسیده و ما باید خود را برای آغاز دوران انقراض هیرکانی آماده کنیم؟ و آیا اگر چنین است، دست درازی های بیشترِ انسان ساخت؛ مانند تداوم فشار دام، سدسازی، احداث جاده های جنگلی و بزرگراه هایی چون تهران- شمال بر ابعاد شتابناکِ این فروپاشی برگشت ناپذیر نمی افزاید؟ آخرین آمار از مساحت جنگلهای شمال کشور با حدود ۱.۶ میلیون هکتار – که توسط همکارانم در بخش تحقیقات جنگل موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور فراهم شده – اشاره به کاهش ۱.۹ میلیون هکتاری وسعت این دیرینه ترین رویشگاه جنگلی جهان در طول حدود ۶ دهه گذشته – تقریباً پس از انقراض ببر هیرکانی در دهه ۳۰ شمسی – است. پرسش این است که آیا آن انقراضِ تلخ، آغازگرِ انقراض بزرگترِ زیستگاه ببر از آستارا تا گلیداغی بوده و اگر چنین است، پیام انقراض قریب الوقوع یوزپلنگ آسیایی چیست؟
۲⃣ در این باره اخیراً گزارش تامل برانگیزی در #نیویورک_تایمز منتشر شده که می تواند برای خواننده پیگیر و علاقه مند ستون #قلم_سبز جالب باشد؛ زیرا عملاً درخواهد یافت که بین آن انقراض در شمال ایران تا جنگلهای حاره ای #پورتوریکو در آمریکای لاتین، خیلی هم راهی نیست! هست؟
۳⃣ زمانی که طوفان ماریا در سپتامبر گذشته پورتوریکو را در هم کوبید، بام خانه ها را از جا کند، مناطق مسکونی را زیر آب برد، شبکه برق جزیره را ویران کرد و یک فاجعه انسانی بجا گذاشت که پورتوریکو هنوز پس از ماهها در حال ترمیم این عواقب است. اما ماریا به همان اندازه هم طبیعت را ناچار به پرداخت هزینه کرد. بادهایی با سرعت حدود ٢۵٠ کیلومتر در ساعت هزاران هکتار از درختان را منهدم کرد، از جمله بخش بزرگی از پارک ملی اِلیونکی، ٢٨ هزار هکتار از جنگلهای بارانی سرسبز در شرق سن خوان، پایتخت پورتوریکو. برای گروهی از پژوهشگران که مسیر پرشیبی از کوههای پارک ملی را به پایین می آمدند، تخریب به خوبی آشکار بود. ماموریت این گروه با سرپرستی ماریا اوریارته، یک بومشناس از دانشگاه کلمبیا، بررسی ابعاد تخریب و درک بهتر افزایش خطر تغییرات آب و هوایی است. پیش از توفان ماریا، کوهستان در پناه تاج پوشش گسترده و متراکمی از نخلهای پربرگ سییِرا و سکروپیا بود که از تابش بخش بزرگی از نور خورشید به سطح زمین جلوگیری می کردند. اما بادها بسیاری از برگها را از درختان جدا کردند و شاخه ها را شکستند. دامنه شیب دار کوه اکنون بدون پوشش زیر آسمان قرار گرفته و اینک حومه سن خوان که معمولا از دید پنهان بود، تا مسافت زیادی قابل رویت است. این پژوهش شامل ارزیابی آسیب به تک تک درختان در یک منطقه معین است و بررسی می کند که چگونه توفانهای سهمگین بر مقدار کربنی که جنگلها از نیوار جذب و ذخیره می کنند، تأثیرگذار است.
۷⃣ پرسشی که با خواندن این گزارش در ذهن هر پژوهشگرِ مستقل نگرانِ سرنوشت هیرکانی شکل می گیرد، آن است که آیا تعلل در اجرای دقیق طرح تنفس جنگل و در عوض تبدیل هیرکانی به کارگاه بزرگ سدسازی، جاده سازی، تولید گوشت قرمز و ویلاسازی؛ ایرانیان را آماده وداعی تلخ با ریه های بی رقیب و تولیدکننده اکسیژن سرزمین مادری شان – زودتر از آنچه تصور می کردند – نمی کند؟! این پرسشی است که کودکان دبستانی امروز در نوشهر، میاندشت و چوبر هم تا قبل از پایان دوره دبیرستان، پاسخش را با اشک و آه و حسرت خواهند یافت! نخواهند یافت؟
🔻 نسخه کامل این مقاله در نشانی زیر:
👇
https://t.me/darvishnameh/6881