فروپاشی؛ چگونه جوامع راه بقا یا فنا را برمی‌گزینند؟!
به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی در ادامه سلسله نشست‌های نقد و بررسی آثار “توسعه، نظم و فروپاشی سیاسی” روز پنجشنبه ۲۷ تیرماه نشست بررسی و نقد کتاب “فروپاشی” اثر ارزشمند “جرد دایموند”، جغرافی‌دان و استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، از سوی انجمن علوم سیاسی ایران و مرکز پژوهشی آفرینش با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار گردید.
در این نشست که در سالن حافظ مجموعه خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار گردید، جناب فریدون مجلسی دیپلمات سابق و پژوهشگر روابط بین‌الملل، دکتر محمد فاضلی عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مشاور وزیر نیرو و محمد درویش عضو هیأت علمی موسسه تحقیقاتی جنگل و مراتع به عنوان سخنران حضور داشتند.
در آغاز این نشست فریدون مجلسی مترجم کتاب “فروپاشی” و دیپلمات سابق کشورمان به معرفی این اثر ارزشمند پرداخت و گفت: این کتاب در حال حاضر از شهرت جهانی برخوردار است به طوری که اخیرأ انتشار کتاب جدیدی از این نویسنده بسیار پرفروش بوده است. یکی از ویژگی‌های جالب کتاب فروپاشی این است که خواننده عادی با مطالعه کتاب شاید در ابتدا احساس نکند که کتاب مهمی را می‌خواند به گونه‌ای که فحوای کتاب داستان مزرعه‌ای در یکی از ایالت‌های آمریکا را روایت می‌کند اما با ادامه روند خوانش آن همان ایالت با مشکلات زیست‌محیطی روبرو می‌گردد که بحث توسعه را بازگو می‌نماید. به طور کلی موضوع اصلی این کتاب دخالت‌های انسانی و فعالیت‌هایی است که در طول تاریخ به عدم تعادل زیستی در دنیا منجر گردیده است.
آقای مجلسی سپس به لیستی از مناطق مختلف دنیا اشاره کرد که نویسنده به آنها سفر کرده و از نزدیک در جریان روند تخریب محیط زیست و دلایل اضمحلال یا بازسازی زیستی آن نواحی قرار گرفته است. مناطقی مانند جنگل‌های محل سکونت اقوام مایا در آمریکای جنوبی، گینه و روآندا در آفریقا و همچنین گرینلند در اروپا. در برخی از این مناطق رقابت برای بهره‌برداری از منابع طبیعی و غذا موجب درگیری و کشتار انسانی گردید. به عنوان نمونه درگیری‌ها در روآندا میان اقوام “هوتو” و “توتسی” بر سر استفاده از منبع غذایی به کشته شدن بیش از ۲ میلیون نفر منجر گردید. در این کشورها حتی یک درخت هم یافت نمی‌شود زیرا تمام درختان را قطع کردند تا از آن به عنوان منبع انرژی استفاده نمایند. در همسایگی خودمان یعنی در کشور افغانستان زمینه اصلی درگیری میان اقوام پشتو و تاجیک آن گونه که تصور می‌شود تعلق داشتن به مذهب شیعه یا سنی ملاک اختلاف محسوب نمی‌گردد بلکه جمعیت‌های سرازیر شده‌ای که برای دسترسی به منابع طبیعی امکان بقا نداشتند چاره‌ای جز کشتن همدیگر نیز ندارند.
ایشان با ذکر مثال دیگری از کشور خودمان که دیر زمانی به عنوان انبار غله ایران شناخته می‌شد به ذکر دلایل تغییرات زیستی و بیان ظرفیت‌های محیطی آن پرداخت. سیستان (زابل) از ظرفیت توان تولیدی گندم برای جمعیت بین ۹ تا ۱۰ میلیون نفر برخودار بود. در این منطقه میتوان از ظرفیت بادهای ۱۲۰ روزه که با سرعت ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر در حال وزش هستند برای بهره‌مندی از انرژی بادی آن استفاده کرد. طرز آبیاری در این مناطق بسیار مهم است و با ایجاد کشت‌های وسیع در مکان‌های سرپوشیده (کشت گلخانه‌ای) هنوز هم میتوان خوراک جمعیت زیادی را تأمین کرد. مانند منطقه‌ای در جنوب اسپانیا (آلمریا) که با این سیستم، علیرغم نبود آب کافی و خاک مناسب، سالانه تا ۲،۳ میلیارد دلار میوه و سبزی برای ارسال به بازار اروپا تولید می‌شود. از پنل‌های خورشیدی در این منطقه میتوان برای تأمین انرژی برای آبیاری بهره برد. تمام این کارها با ایجاد خوشه‌های شهری و ارائه خدمات زیستی می‌تواند توسعه پیدا کند و جمعیت را در این مناطق حفظ نمود و از مهاجرت‌های اقلیمی جلوگیری نمود. البته این راه حلی است که در این کتاب به آنها اشاره نشده است اما نمونه‌هایی فراوان از چنین مثال‌هایی در این کتاب وجود دارد.
🔗گزارش کامل نقد و بررسی کتاب فروپاشی🔰
http://khaneandishmandan.ir/index.php/انجمن-علوم-سیاسی-ایران/۵۶۴-نقد-و-بررسی-کتاب-فروپاشی-برگزار-شد