🔴 سیمان؛ مخربترین اختراع بشر! 🔴
🇮🇷: @darvishnameh
✍ از #سیمان به عنوان دومین ماده مصرفی – بعد از آب – و همزمان #مخربترین_ماده_دنیا نام میبرند. چند روز پیش، جان ویدال، دبیر بخش محیطزیست #روزنامه_گاردین، یادداشت تاملبرانگیزی را منتشر کرد که خوب است خوانندگان عزیز شرق هم از آن آگاه باشند.
بتن در حال غرقکردن ما در یک فاجعه اقلیمی تمامعیار است. زمان تسویه حساب فرا رسیده! در جلد سوم از دادههای فنی برای پروژه ۵۳ میلیارد پوندی راهآهن سریعالسیر بریتانیا، جدولی وجود دارد که نشان میدهد ۲۰ میلیون تُن بتن برای ساخت ۱۰۵ مایل از مسیر جادهها، کانالهای زیرگذر، تونلها و پلها بکار برده خواهد شد. محاسبه شده که این مقدار بتون کافیست تا با آن تمامی سطح شهر منچستر را پوشاند. سیمان، جزء کلیدی بتن و یکی از پرمصرفترین مواد ساخته شده بدست انسان، اکنون سنگبنای ساخت و ساز در جهان به شمار میرود که پوسته زندگی مدرن را شکل داده، اما تولید آن رد پای بومشناختی سهمگینی برجای نهاده که عملاً کسی حاضر به پذیرش مسوولیتش نیست! از آنجا که برای تجزیه سنگ و پروسههای شیمیایی در تولید سیمان به گرما نیاز است؛ برای تولید هر تن سیمان، یک تن دیاکسیدکربن آزاد میشود که مهمترین گاز گلخانهای است. بنابراین، با تکمیلشدن چهار پروژه ساخت و ساز بزرگ بریتانیا، درمجموع بیش از ۱۰ میلیون تن دیاکسیدکربن انتشار خواهد یافت؛ رقمی حدود آنچه شهری به بزرگی بیرمنگام و یا ۱۹ میلیون نفر ساکن کشور مالاوی در یکسال منتشر میکنند!
اکنون نزدیک به ۶% از گازهای گلخانهای بریتانیا و تا ۸% از گازهای گلخانهای دنیا از تولید سیمان حاصل میشوند. اگر صنعت تولید سیمان یک کشور میبود، سومین کشور پس از چین و ایالات متحده در انتشار دیاکسید کربن به شمار میآمد. ردپای کربن تا آن اندازه بزرگ است که بدون تغییر و بکارگیری روشهای تمیزتر برای تولید آن، این صنعت به تنهایی میتواند تمامی موجودیت موافقتنامه پاریس را به خطر اندازد. از این رو، سازمان ملل میگوید: انتشار سالانه آن میبایست تا ۱۰ سال دیگر ۱۶% و در آینده پس از آن، بسیار بیشتر کاهش پیدا کند. در حالیکه برخی از کمپانیهای بزرگ سیمان با سرمایهگذاری در کورههایی با سوخت موثرتر، انتشار کربن از تولیدات خود را کاهش دادهاند، اما این تلاشها در مقایسه با افزایش محسوس تقاضا در آسیا و آفریقا عملاً هیچ است. تولید سالانه سیمان در طول ۳۰ سال از نزدیک به یکمیلیاردتن به چهار برابر رسیده که یک فاجعه بزرگ محیطزیستی است. رهبران دنیای صنعتی اکنون به دست و پا افتادهاند؛ از این آگاهند که در معرض خطر مجازات مالی قرار دارند و به عنوان از قافله عقبماندگان اقلیمی که در برابر تغییر مقاومت هم میکنند، خشم برانگیزند. آنها به خوبی میدانند که نه تنها ساخت اغلب بناهای مطمئن بدون استفاده از سیمان امکانپذیر است، بلکه پژوهشهای خود آنها نشان داده که محصولات مشابه سیمان که از مواد جانبی بازیافتی استفاده میکنند، میتواند جایگزین سیمان شده و تا ۲۵درصد از انتشار کربن بکاهد.
با این وجود، حجم بزرگی از صنعت ذاتا محافظهکار، بیتفاوت نسبت به آلترناتیوهای سیمان و در برابر تغییر بیمیل است. به سیمان پرتلند (سیمان معمولی) برای استحکام و امنیت آن اعتماد وجود دارد و سازندگانش همچنان آن را ارایه میدهند، زیرا ارزان قیمت است و دیگر گزینهها شناخته شده نیستند. بدون آموزش معماران و برنامهریزان، پیشرفت در این زمینه تدریجی و احتمالا بسیار دیر خواهد بود. بنابراین، آنچه در این زمینه شتابدهنده است، وضع مالیات سنگین بر بتون یا سیمان در جهان است. تنها زمانی که این صنعت ناچار به پرداخت هزینه بیشتری برای انتشار کربن از محصولات خود شود، کمپانیها به سمت کشف روشهای پاکتر خواهند رفت. اما هر گونه مالیاتی که موجب افزایش قیمت انرژی شود، مردمپسند نیست. برخی اقتصاددانان میگویند که راهحل، مالیاتی است که از صنعت بدست میآید و به مردم به شکل تخفیف مالیاتی برای جبران هر گونه افزایش هزینه انرژی یا استفاده ویژه از آن در زمینه کاهش انتشار کربن، بازگردانده میشود. چنین نمونههایی در سویس (مالیات بر سوخت گرمایی) یا نیوزیلند نشان دادهاند که موفق و موثر هستند.
🔻خواننده عزیز #روزنامه_شرق!
راست آن است که صنعت سیمان دنیا را تغییر داده و میدهد. اما اکنون محیطزیست را به گرمایش غیرقابل کنترلی تهدید میکند. زمان جبران فرارسیده و صنعت باید به سرعت مشکلی را که خود آفریده، جبران کند. وجود کوهتراشیهای متعدد، مثل #نیلکوه در گلستان و هزاران معدن شن و ماسه در ایران که شتابان در پایاب رودخانهها در حال افزایش بوده و بر میزان فرسایش بادی نیز میافزاید، نشانه تلخ دیگری از خسارتهای جبرانناپذیر سندرم بتنیسم در ایران است.
#نه_به_سندرم_بتنیسم
https://t.me/darvishnameh/8237