🔻تبعات خاموشی رودها و تاراج آبخوان‌ها!🔻
🇮🇷 @darvishnameh
۱️⃣ نخستین هشدار لرزه‌خیزی برای سد قد فودا – Quedd Fodda – در الجزایر – سال ۱۹۳۲ – ثبت شده است.
۲️⃣ تا سی سال پیش، پیوند بین لرزش زمین با هفتاد سد ثابت و گزارش شد – H.K Gupta, 1992, USCOLD
۳️⃣ پاتریک مک‌کالی، عضو کمیته سد و توسعه سازمان ملل در کتابش به تاثیر سدسازی در پنج زمین‌لرزه از نه زمین‌لرزه رخ داده در دهه هشتاد در هند اشاره می‌کند.
۴️⃣ شدیدترین زلزله‌ای که از یک مخزن ناشی شده – به بزرگی ۶.۳ ریشتر – در ایالت ماهاراشتارا هند – در ۱۱ دسامبر ۱۹۶۷ – که یک روستا را با خاک یکسان و ۱۸۰ نفر کشته و ۱۵۰۰ نفر مجروح شدند. اما فاجعه زمین‌لغزش ناشی از سد وایونت در منطقه آلپ ایتالیا – چهارمین سد مرتفع جهان – در سال ۱۹۶۳ منجر به مرگ ۲۶۰۰ نفر شد.
۵️⃣ حقیقت این است که تعداد فاجعه‌های سدسازی و تاراج سفره‌های آب زیرزمینی و تحریک گسل‌های مناطق تحت اثر در طول یک قرن اخیر بسیار زیاد است. ماجرای زلزله رودبار در مجاورت سد منجیل، زلزله‌های اخیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه در اثر تاراج آبخوان‌ها، حفر بیش از هشتاد هزار حلقه چاه و ساخت ۹۹ سد مخزنی و زلزله مهیب ترکیه و سوریه در شمار آخرین موارد آن است که شک ندارم اگر امکان دسترسی آزاد پژوهشگران فراهم شود، واقعیت‌های زنهاربخش‌تری آشکار خواهد شد.
۶️⃣ تفکرِ مسلح به ثروت، قدرت و تزویر که حیاتش در غلبه تفکر سازه‌ای در مدیریت و کوبیدن بر طبل وابستگی معیشتی بیشتر به منابع آب است، تردیدی نیست که با ابزارهای قدرتمند رسانه‌ای خود می‌کوشد تا هشداردهندگان را مشتی فعال احساساتی محیط‌زیستی خطاب کرده که فهمی از ضروریات توسعه ندارند. اما واقعیت این است که ما صد و چهل میلیاردمتر مکعب – ده رودخانه به بزرگی آورد متوسط کارون – بیشتر از آنچه وارد آبخوان‌هامان شده در طول چهار دهه گذشته برداشت کرده و زمین زیر پای‌مان را خالی کرده‌ایم. بترسید از خشم طبیعت!
۷️⃣ کلام آخر آنکه درست است ما در یک منطقه زلزله‌خیز قرار داریم و عامل اصلی وقوع زلزله نمی‌تواند انسان‌ساز باشد؛ اما یادمان باشد با افزایش فشار به پوسته زمین در اثر سدسازی، تونل‌های انتقال آب، آزمایش‌های اتمی و تاراج منابع آب زیرزمینی و استخراج آب‌های ژرف و فسیلی، بر ابعاد شکنندگی و تحریک گسل‌ها در فلات ایران می‌افزاییم.
🔻 کتاب “پیامدهای محیط‌زیستی سدهای بزرگ” اثر پاتریک مک‌گالی با ترجمه فاطمه ظفرنژاد را بخوانید، حتی اگر بیست سال پیش آن را خوانده باشید!
#زلزله_ترکیه
#عقوبتهای_غلبه_تفکر_سازه_ای
#محمد_درویش
https://www.instagram.com/p/CoX8lhvr7JF/?igshid=YmMyMTA2M2Y=