همان طور كه در يادداشت پيشين اشاره كردم، مي‌خواهم از موجوداتي سخن بگويم كه نه آنها را گياه مي‌دانند و نه جانور؛ اما اگر بيشتر از دو گروه ديگر براي بقاي حيات مفيد نباشند، كمتر هم نيستند!
به شهادت مرجع معتبري چون currentresults ، تاكنون حدود 17 هزار نوع گلسنگ در جهان شناسايي شده است كه بيش از 10 درصد آنها در ايران وجود دارد. اين درحالي است كه از مجموع 321 هزار گونه‌ي گياهي شناخته شده در جهان، كمتر از 3 درصد ايشان در ايران زيست مي‌كنند. واقعيتي كه موقعيت ممتاز ايران در اين حوزه را گواهي مي‌دهد.
استفاده از گلسنگ‌ها به‌عنوان “شناساگرهاي زيستي” (Bioindicators) حدود 30 سال است كه در دنيا رايج گرديده است. در روش “شناساگري زيستي” (Bioindication) از يك موجود زنده براي به‌دست آوردن اطلاعات درباره‌ي كيفيت محيط زيست آن استفاده مي‌شود و به اين ترتيب نوع آلودگي‌هاي محيط زيست آن موجود زنده مشخص و ميزان آن اندازه‌گيري مي‌گردد.
امروزه گلسنگ‌ها به منظور مشاهده‌ي تغيير ميزان آلودگي‌هاي محيطي در يك محدوده‌ي زماني، با استفاده از پايش زيستي (Biomonitoring) نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
گلسنگ‌ها شناساگرهاي زيستي بسيار مهمي هستند، زيرا تقريباً در تمام نقاط جهان حضور دارند، حضور آنها دايمي بوده، طول عمر طولاني دارند و در برابر حضور عناصر خاص در محيط زيست‌شان رفتارهاي مشابهي از خود نشان مي‌دهند، اين رفتارها ممكن است شامل تغييرات فيزيولوژيكي، بيوشيميايي يا ريختي و يا تغيير در ساختار جوامع‌شان در محيط باشد (البته حساسيت گونه‌هاي مختلف گلسنگ‌ها از اين نظر يكسان نيست).
تقريباً مي‌شود گفت كه همه‌ي آنچه در باره‌ي گلسنگ‌ها در ايران مي‌دانيم، مديون پژوهش‌هاي مستمر و سختكوشي‌هاي عاشقانه‌ي دو بزرگ بخش گياه‌شناسي ايران، علي اصغر معصومي و سيدرضا صفوي از اعضاي هيأت علمي مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور است؛ دو بزرگي كه خوشبختانه اخيراً موفق به انتشار مجموعه يافته‌هاي علمي خويش در قالب كتابي با عنوان: «مقدمه‌اي بر گلسنگ‌هاي ايران» شده‌اند.
ضمن آرزوي موفقيت و سرفرازي بيشتر براي اين دو همكار فرزانه و سبزانديش و تيم همراهشان، توجه شما را در يادداشت بعدي به ذكر دلايلي ملموس از چرايي اهميت گلسنگ‌ها جلب مي‌كنم.
مبحث جالب و به نوعی عجیبی بود دکترجان!
من علاقه مند شدم که این کتاب را بخوانم.
به این دو پژوهشگر تبریک میگم
خوشحالم كه سبب ساز علاقه مندي تان را به اين تلاش ارزشمند جلب كردم. درود بر پارسا ليلاز عزيز.
دلم برای شما خیلی تنگ شده بود دکتر جان
دیدم بهانه خوب و زیباییست
مخلصيم پارسا جان.
جناب مهندس درویش
نام لاتین و نام گونه گیاه گلسنگ را هم بفرمایید.
پاسخ:
درود …
اينجا را نگاه كنيد:
http://en.wikipedia.org/wiki/Lichen
آقا کجایی چرا موبایلت خاموشه هنوز؟
خوشبختانه گوشي ام خراب شده امير جان! شب به منزل زنگ بزن.
چه شانس بزرگی بهت روی آورده؟ ای ول (به فتح و)
البته مي تونم به اروند بگم تا شگردش را به صدرا هم ياد بده اگه خيييلي دوس داري! نداري؟
لینک بسیار مفیدی بود.متشکرم.
دوستی که لینک شما را برایم فرستادند ، را اینجا نمی بینم!؟!
خواهش مي كنم وظيفه بود.
در ضمن پرسش شما بار ديگر تأييد مي كند كه يك پيور آباني هستيد!
نه محمد جان خرجم بالا می ره برای اینکه من سه تا خط دارم!
مي فهمم!
مخلصیم جناب مهندس
ما بیشتر.
گل سنگم گل سنگم /چی بگم از دلتنگم!!!!؟@
ببخشین من بعضی وختا اینجا جوگیراونجامیشم@روحش شاد@
استاد این بالایی رو حذف کنین!خودم خوندم حالم بد شد!@
سلام به وب سایت ما هم سری بزنید
آقای درویش
چطور میشه این کتاب رو تهیه کرد؟
کتابفروشی مرکز شما که خیلی دور و غیر قابل دسترسه برای من
سیستم ارسال ندارن؟ جای دیگه کتاب های مرکز شما فروخته نمیشه؟
پاسخ:
از آقای صفوی می خواهم تا فردا این موضوع را بیشتر توضیح داده و روش های تهیه کتاب را اعلام دارد.
درود …
درود بر آرش عزیز …
اعتراف می کنم که تاکنون از این منظر به “گل سنگ” نگاه نکرده بودم! کرده بودم؟
خلاصه این که من که حالم خوب شد! نشد؟
ممنون از دو بزرگ پژوهشگر هموطن … درود
پاسخ به دوست گرامي “safzav”:
براي خريد كتاب مي توانيد به آقاي احمدي، مركز پخش روزنه، روبروي دانشگاه تهران مراجعه كنيد.
براي كسب اطلاعات بيشتر با آقاي صادقيان مسئول انتشارات موسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور صحبت كنيد:
285-44580276 داخلي 564.
لذت بردیم به مایکو-لیک وب سایت گلسنگ شناسی ایران هم سر بزنید http://www.myco-lich.com
ممنون از پاسخگویی ات رضا جان.
دوستی از آلمان با من تماس گرفت گفت راست میگند که بیش از ۱۰% گلسنگ هایی دنیا در ایران هستند. منبع خبر را پرسیدم گفتند این لینک است خوب! حالا
نظر به گفته اخیر آقای درویش، اینکه بیش از ۱۰% گلسنگ های دنیا در ایران هستند.
خواستم مطلب را کمی شفاف ذکر کنم
.حتما باید ذکر شود که تا به این لحظه ۶۵۳ گونه قارچ گلسنگی شده به صورت مستند گزارش شده.
اگر چه در تعداد دقیق شمارش گونه های گلسنگ برای دنیا نظرات مختلف وجود دارد. از ۱۳۵۰۰-۲۰۰۰۰
طبق منبعی که در مطلب بالا است ۱۷۰۰۰ را ذکر کرده . بر ان اساس
اگر محاسبه کنیم گلسنگ های ایران نزدیک ۴% از گلسنگ های دنیا را تشکیل میدهند
اگر هم بر اساس ۱۳۵۰۰ محاسبه کنیم نزدیک ۵%.
برای هر گونه تغیرات احتمالی در تعداد گونه ها در ایران میتوانید از وب سایت گلسنگ شناسی ایران مطلب را پیگیری کنید
حالا چطوری این ۱۰% محاسبه شده. خودش یک معما است.
پاسخ:
محمد جان: مطابق برآوردهای آقایان معصومی و صفوی بین 1500 تا 2000 گونه گلسنگ در ایران زیست می کنند.
موفق باشید.
http://mycolich.blogspot.com/
سلام
این برآورد با چه اساسی تنظیم شده. جایی چاپ شده. لطف ذکر نمایند. !!! خوب بر این اساس من میگم ۱۰۰۰۰ گلسنگ در ایران است یعنی ۵۰% گلسنگ های جهان . چون من میگم پس شما حتما باید قبول کنید. اول تعریف درست گلسنگ را ارایه کنند. از نظر آقایان قارچ گلسنگی چیست و قارچهای روی گلسنگ چیست. در آخرین چک لیست. آخرین برآوردها ها بیش از ۱۰۰۰ گونه در ایران نه ۱۵۰۰-۲۰۰۰ فعلا.
In view of the presence of several mountain chains rising up to 5000 m and of very humid montane
forests as well as deserts in Iran, it seems more than likely that over 1000 species are present in
the country. Seaward et al. (2004).
لطفآ این دو لینک را حتما نگاه کنید
http://www.myco-lich.com/Lichenology-in-Iran/checklists/total-species-number
http://www.myco-lich.com/Lichenology-in-Iran/lichenology-in-other-countries
ممنون از اطلاع رسانی مستمرتان محمد جان.
سلام اقای دکتر درویش استاد و دوست قدیمی بی شک افراد زیادی برای شی گلسنگ های ایران تلاش کردند از جمله دکتر معصومی ولی بی شک گلسنگ اشاسی ایران تا همیشه مدیون زحمات دکتر محمد سهرابی است