🇮🇷: @darvishnameh

🔴پیام فاجعه برزیل برای ایران!🔴

۱⃣ هفته گذشته، روزنامه #گاردین چاپ لندن گزارش مفصلی از واکنش مقامات دادگستری کشور #برزیل نسبت به وقوع یک حادثه مرگبار و انسان ساخت منتشر کرد که به ویژه برای مخاطب ایرانی می تواند بسیار آموزنده و تامل برانگیز باشد؛ حادثه ای ناشی از فروریختن دپوی بزرگی از نخاله های معدنی که منجر به مرگ چندین نفر و هزاران موجود زنده از حیات وحش ارزشمند منطقه و آلودگی منابع آب و بوم سازگان بخشی از #آمازون شد. نظیر چنین حوادثی بارها در ایران هم رخ داده که گزارشهای آن مربوط به آلودگی رودخانه ها در استانهای کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، گیلان، خوزستان، کردستان، آذربایجان، اردبیل، کرمان، هرمزگان و اصفهان بارها خبرساز شده است؛ حوادثی که به دلیل نشت مواد نفتی، پسابهای آلوده صنعتی، انباشت رسوبات در پشت سدها از جمله سد سفیدرود و یا حرکتهای توده ای خاک، سبب مرگ میلیون ها قطعه ماهی را فراهم کرده و خسارتهایی به کیفیت زندگی مردم محلی وارد ساخته است. از این رو، کوشیده ام تا با بررسی دقیق تر این موضوع برای دریافت کنندگان عزیز #درویشنامه شرح دهم که آیا آسمانِ هرکجا همین رنگ است؟

۲⃣ شش ماه پیش از آنکه یک سد مخزنی انباشت از باطله مواد معدنی حاوی میلیونها لیتر پساب در هم بشکند و ۱۹ نفر را در بدترین فاجعه محیط زیستی برزیل از بین ببرد، شرکت معدنکاوی مسئول، احتمال چنین فرجام شومی را در فرآیند تدوین یک ارزیابی خطر آشکارا پیش بینی کرده و هشدار داده بود. به همین دلیل، دادستانی برزیل این شرکت را که از مشارکت غول بزرگ معدنکاوی برزیلی Vale و شرکت چند ملیتی BHP Billiton بوجود آمده به کوتاهی در اقدامات برای جلوگیری از این فاجعه متهم کرده است. به گفته خوزه آدریکو سامپایو، هماهنگ کننده کارگروه ویژه از دادستانی فدرال، این شرکت به بهانه سود بیشتر، امنیت را در درجه دوم قرار داده است. زمانی که سد باطله Fundão در تاریخ ۵ نوامبر ۲۰۱۵ فروریخت، نزدیک به ۴۰ میلیون لیتر آب و رسوبات از استخراج آهن در
موجی عظیم، سیستم آبرسانی صدها هزار نفر را آلوده و تلفات سنگینی به بومیان منطقه و حیات وحش وارد کرد و گل و لای قرمز رنگی در پایین دست رودخانه Doce بجا گذاشت. اینک دو سال از این فاجعه گذشته و هنوز کسی برای آن مسئولیتی تقبل نکرده است. پیشتر، مدارک منتشر نشده ای از کمپانی نامبرده نشان داد که شش ماه قبل از فروپاشی سد، این شرکت یک ارزیابی از سد در ایالت میناس گرایس انجام داده بود. این مدرک هشدار می دهد که حداکثر ضرر ممکن ناشی از چنین حادثه ای به معنای مرگ حداقل بیست نفر، عواقب بسیار جدی برای زمین، منابع آبی و تنوع زیستی به مدت بیش از ٢٠ سال و هزینه ای بالغ بر ۳.۴ میلیارد دلار خواهد بود. شکایت دادستانی همچنین گزارشهای تکان دهنده از بازماندگان در بِنتو رودریگِز – یک جامعه محلی کوچک که با گل و لای رها شده از این فاجعه از بین رفته – را شامل میشود. وِسلی ایزابل برای نجات جان نیکلاس، پسر دو ساله اش در حال تلاش بود که دختر ۵ ساله اش، امانوئل از دستش می لغزد و به کام مرگ کشیده میشود. هنگامیکه گِل و لای خانه دارسی سانتوس را احاطه کرده بود، فریاد نوه ٧ ساله اش را شنید که عیسی را به کمک می طلبید، پیش از آنکه خفه شود.

۳⃣ به هرحال در سال ٢٠١۶، سرانجام بیست و یک نفر متهم به قتل شدند، از جمله مدیر سابق شرکت معدنکاوی. جرم همه متهمان و سه شرکت مسئول نیز شامل خسارت به محیط زیست می شود. موضوعی که سالهاست در ایران از آن به عنوان یک مطالبه جدی از سوی متخصصان و فعالان محیط زیستی مطرح شده و حتی در منشور ۱۵ ماده ای مقام معظم رهبری برای برنامه پنج ساله ششم تحت عنوان: جرم انگاری محیط زیستی مطرح شده است. با این وجود عملاً هنوز شاهد برپایی دادگاه های تخصصی در این حوزه در ایران نبوده ایم.

۴⃣ درهرحال، دولت پرزیدنت میشل تِمِر که ارتباط دوستانه ای با دنیای کسب و کار و اقتصاد دارد درصدد افزایش معدنکاویست، حتی در مناطق حساسی مانند آمازون و صدور مجوزهای محیط زیستی را آسانتر کرده است. این یعنی: همچنان انگیزه فراهم کردن رشد اقتصادی به هر قیمتی به دیگر مولفه ها در برزیل می چربد! نمی چربد! درست مثل قصه مشابه در ایران! نه؟
کافی است نگاه کنید به هجوم دوباره معدنکاران به منطقه #بحرآسمان در #جیرفت! آنهم به رغم مخالفت آب منطقه ای و هشدار نسبت به آلودگی منابع آب شیرین ارزشمند منطقه. آیا کسی هست که نداند چراغِ سبز آخر را چه کسی در پردیسان داده است؟!

📝 نسخه کامل این یادداشت در #ستون_قلم_سبز همشهری امروز:
👇
https://t.me/darvishnameh/6856