محمد درویش: چرا در جایی که زمین‌شناسان می‌دانند آسیب‌پذیرترین بخش از سازند گچساران است،سد می‌سازند؟
محمد درویش، فعال و پژوهشگر محیط‌زیست در گفتگو با فرهیختگان: ۲۳۵ میلیون یورو طرف چینی در فاینانس برای این سد سرمایه‌گذاری کرده است. طبق قانون حداکثر باید ۸۵ درصد سرمایه را فاینانس کنند و ۱۵ درصد باید طرف ایرانی پرداخت کند. درمجموع با طولی که کشیده حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان هزینه شده است.
🔻الان یکی از حرف‌هایی که دوستان بیان می‌کنند، این است که شما و منتقدان تاکنون کجا بودید؟ چرا اجازه دادید سد ساخته شود و بعد اعتراض می‌کنید؟ در خیلی از موارد این مساله مطرح می‌شود. ما کارشناسان مستقل و منتقدان چه ابزاری داریم برای اینکه آگاهی پیدا کنیم، شما چه می‌کنید؟ الان ده‌ها سد در این کشور ساخته می‌شود که ما اطلاعات آن را نداریم.
🔻چرا درجایی‌که ۷۰ درصد آن سازند آسماری است-یعنی تشکیلات گچساران است و آن بخشی از سازند گچساران که به آن فروافتادگی دزفول گفته می‌شود، یعنی زمین‌شناسان می‌دانند آسیب‌پذیرترین بخش از سازند گچساران که نسبت به جریان‌های انحلالی به‌شدت شکننده، فروافتادگی دزفول است- سد می‌سازند؟ سد گتوند هم در این فروافتادگی دزفول قرار گرفته و نیازی به معجزه نبود که سرنوشت آنجا چه می‌شود.
🔻 اینجا این سازه را به‌عنوان پنجمین سد بزرگ کشور با ۲٫۳ میلیارد مترمکعب مخزن ساختید، معلوم است فشار هیدرواستاتیک آن فشار به این سازندهای شکننده وارد می‌کند. یک سیل کوچک بیاید حجم بزرگی رسوبی را که راه می‌افتد، خواهید دید. علاوه بر این خود ما چشمه‌های آنجا را در زیر سد در فاصله ۵۰۰ متری، هزار متری و ۱۵۰۰ متری آزمایش کردیم.
🔻من و دکتر آخانی با هم رفتیم. EC 300 هزار اندازه‌گیری کردیم. اگر فرض کنیم یک سدی به ارتفاع ۱۸۰ متر بالادست این چشمه‌ها ایجاد شود، این حجم عظیم آب، ۵۰ و چند کیلومترمربع مساحت دریاچه آن است، معلوم است فشار هیدرواستاتیکی زیادی روی منابع آب زیرزمینی در پایین‌دست وارد می‌شود و همه سدهای کشور یک‌باره زیر آن مقدار زیادی آب بیرون می‌زند و این فشار می‌آورد و طبیعی است.
🔻خود آنها در گزارش عنوان کردند ۸۰۰ لیتر در ثانیه آب دزدی دارد. همین‌الان این سد به‌خاطر سازندهایی که دارد ۸۰۰ لیتر آب دزدی دارد. می‌گویند چیزی نیست. از کجا معلوم این ۸۰۰ لیتر بماند؟ چند گمانه زدید؟ می‌گوییم یک‌سال آبگیری را به عقب بیندازید و ایرادهایی را که وارد می‌شود، راستی‌آزمایی کنید.
🔻در گزارش ارزیابی گفته‌شده ۹۰ میلیون مترمکعب آب شیرین قرار است این سد تولید کند، درصورتی‌که به‌دلیل اینکه شوری بالای دو هزار است، اصلا آب شیرین نمی‌توانیم تولید کنیم و نمی‌توان آب شرب به مردم داد. اینها باید تغییر کند.
@Farhikhteganonline