وقتی که ارومیه خون می‌گرید!

صبح روز دوشنبه – یازدهم مرداد ماه 1389 – به همراه همکارانم در کمیته محیط زیست و توسعه پایدار کشاورزی از دریاچه ارومیه و سواحل خاوری آن در استان آذربایجان شرقی بازدید کردم و به اتفاق دیگر بازدیدکنندگان، همراه با این نگین بی‌بدیل در سر گربه‌ای و دوست‌داشتنی وطن، خون گریستیم …
کافی است به این تصویر سرخ فام نگاه کنید تا متوجه خون گریستن دریاچه ارومیه شوید … آری، ارومیه دارد به من و تو می‌گوید: خسته شدم از این همه تعلل، این همه خام‌دستی، این همه نابخردی و این همه دیوانسالاری احمقانه و تودرتو برای نجاتم … کی می خواهید پایان دهید این فرصت سوزی های جانکاه را؟ بستانید جانم را و خلاصم کنید … من این عذاب دردناک، این زندگی قطره ای را نمی خواهم! لطفاً تمامش کنید.
به گفته ی آقای دکتر سید غلامرضا میرکی، مدیرکل دفتر محیط زیست و توسعه پایدار سازمان تحقیقات کشاورزی – که در این بازدید همراه گروه بود – این پدیده حتا هفته پیش هم مشاهده نشده بود! پدیده‌ای که از آن تعبیر به بلوم پلانکتونی یا شکوفایی جلبکی – Algal bloom – کرده و در حقیقت چیزی نیست جز همان کشند قرمز مشهور – RED TIDE – که حالا پس از خلیج فارس و دریای مازندران (کاسپین)، اینک در دریاچه‌ی رو به احتضار ارومیه هم مشاهده شد تا سناریو (بخوان تراژدی) مرگ این تالاب بی‌همتا کامل شود. باید بدانیم که بلوم (شکوفایی) پلانکتونی یا جلبکی هنگامی رخ می‌دهد که پساب‌های حاوی مواد مغذی به محیط‌های آبی و کم عمق در سواحل وارد شوند. این مواد معمولاً ترکیبات فسفر و ازت هستند که عمدتاً از طریق زهاب‌های کشاورزی و فاضلاب‌های شهری و صنعتی به دریاچه ارومیه ریخته می‌شوند.
محمّد درویش اما همچنان امیدوار است که اروند‌های فردا و فردا‌ها … فرزندان آینده‌ی این بوم و بر مقدس، از گناه ما درگذرند و پدران و مادران خویش را به دلیل انفعال و سکوت شگفت‌آورشان در برابر مرگ بزرگترین دریاچه داخلی ایران ببخشایند …

پیوست:

برای آنها که دوست دارند بدانند: جلبک ها برای چه شکفته می شوند؟

توضیح ضروری:

به گزارش خبرگزاری مهر و ایرن ظاهراً بین علما هنوز اختلاف است! نیست؟ به هر حال، امیدوارم آقای دکتر میرکی و مهندس باقرزاده کریمی هر چه زودتر اختلاف نظر خود را حل کنند.

50 فکر می‌کنند “وقتی که ارومیه خون می‌گرید!

  1. نفیسه بابازاده

    سلام آقای درویش
    پس این بوداون مصوبات رییس دولت برای نجات ارومیه در سفر استانی شون؟ این طور که معلومه ملقمه ی گرد و غبار هر روزه با چاشنی نمک ارومیه از این به بعد سرو می شه. یه بار دیگه انگار فقط قراره آه های سوزناک بکشیم که آخیییی… دیدین دریاچه طفلی نابود شد؟!
    کسی همراه نمی شه تا از اون تشکرهای معروف انجام بدیم؟ این بار البته اول از خودم شروع می کنم…جسارتا منتظر اروندخان هم نمی مونم تا من رو ببخشه یا نه… چون خودم هم خودمو نمی بخشم.

  2. خلیل

    سلام، چند روز پیش خبری خواندم در مورد برداشت پوکه از کوه دماوند بدون رعایت مسائل زیست محیطی.خبر مستند شما هم – بدون چشمداشت مالی – هم یکی دیگر. حاکمیتی که سیاستش روزانه تعیین می شود، نمی می تواند برنامه ریزی داشته باشد. ما دست کم سی سال است این چنین زندگی می کنیم. حفظ قدرت بالا تر از همه چیز است،حتااز سلامت زندگی دولت مردان! ببخشید که از موضوع بحث شما خارج شدم اما واقعن این ها یک شبکه وابسته بهم هستند. یادداشت های شما برای همیشه ماندگار است. با سپاس

  3. جواد

    بارالها چه شده است که امروز کائنات تو شاهد افول هرچه بیشتر مظاهر زیبایی و قدرت تو هستند؟ آن هم در سرزمینی که مردمان آن نام و نشانی از تو در خود دارند. چه شده است که امروز با همه سفارشات تو و دین تو و رسول تو نسبت به حفظ امانات و پرهیز از خیانت در حق انها ٍ به امانات تو در ارض واسعه ات تعرض میشود و آیا جز این است که تو نسبت به داشته های خود نظر خاصی داری و هیچ عملی را بی پاسخ نمیگذاری .
    آیا جز این است که آدمی با گستاخی و غفلت دارد با تعرض در آفریده ها و امانات تو ِ درهای آسمان را به روی خود می بندد و آنجاست که تو به انها میگویی هرچه مصیبت و بدبختی است از جانب خودتان است و من جز خوبی برایتان نخواستم ( و ما اصابک من حسنه فمن الله و ما اصابک من مصیبه فمن نفسک)
    خدایا به من نشان بده چه دارند بتو میگویند آن درختانی که رنگشان زرد شده است ازین که به بهانه مقابله با خرافات ِ در آستانه مرگ همیشگی اند ؟
    و چه غمناک است مصیبت خوانی پرندگانی که لانه های خود را فدا شده ناخردی مدعیان دین و نماز دیده اند و میبنند. خدایا مرا به آه آن مظلومان مگیر چرا که خود میدانی من بارها عرض شکایت از ظالم را بتو روا داشتم و اقدام آنان را برنتابیدم. خدایا ِ و من خسته ازینم که هرروز برای شکایت از متعرضان به طبیعت تو ِ به تو رجوع میکنم و مجالی برای عرض دیگری ندارم.

  4. محمد درویش نویسنده

    به جواد عزیز:
    بعضی کامنتها را که می خوانی، انگار نفس می کشی و هوای پاک و خنک را در وجودت حس می کنی …
    زنده باشی جواد آقای دل پاک و نازنین.
    .
    .
    به هومان:
    خیلی هم تأسف آوره …
    .
    .
    به خلیل:
    بله روزانه 500 کامیون پوکه معدنی از دل دماوند تراشیده و به تاراج می رود. درود بر شما و ممنون از لطفتان.
    .
    .
    به نفیسه بابازاده:
    رسیدن به خیر … کجایی خواننده قدیمی و بی معرفت مهار بیابان زایی؟!
    در ضمن خوشحالم که منتظر اروند نمی مانی!
    من خودم ازت تشکر می کنم! خوبه؟

  5. RS232

    من بیشتر از اینکه ناراحت شوم عصبانی می شوم. اصلا دلم نمی خواهد که در کتابهای جغرافیای ما به جای دریاچه ارومیه بنویسند شوره زار ارومیه. مسئولان هم که به فکر فرستادن انسان به فضا هستند و احتمالا می خواهند همه مردم را به فضا بفرستند که به کل خیالشان راحت شود.

  6. محمد درویش نویسنده

    به یاسر:
    تکلیف این است که ما برای یکبار هم که شده باید اولویت را به نیازهای درازمدت و تأمین پایداری اکولوژیکی منطقه دهیم و نخستین اولویت منطقه را تأمین حق آبه طبیعی دریاچه ارومیه قرار داده و از ورود هر نوع پساب آلوده به آن – به ویژه از طریق صنایع و زهکش اراضی کشاورزی – ممانعت آوریم. تکلیف این است که باید به مدت یکسال هر نوع برداشت آب از منابع زیرزمینی را ممنوع اعلام کنیم. تکلیف این است که باید برویم به سوی آن نوع کشاورزی که راندمان آبیاری در آن بیش از 50 درصد باشد. و تکلیف این است که باید از آقایان سدساز بخواهیم که تو را به هر که می پرستند رها کنند این مخازن مرگ آفرین را …
    .
    .
    به آرش:
    من هم عصبانی هستم رفیق دور از وطن و دوست ندارم تا این نگین فیروزه ای خوش رنگ، به بمبی 8 میلیارد تنی از نمک بدل شود …
    .
    .
    درود.

  7. متین فر

    درودبرشما.
    متاسفانه 100000فلامینگوهم بخاطردرشوری بیش ازحددریاچه ارومیه این دریاچه راترک کردندوقطعاوقتی بلوم جلبکی پیش می آیدبایددرانتظارمرگ زودهنگام این دریاچه بودچون دولت مردان درفکراحیای هیچ یک ازدریاچه هاوتالاب هانیستند.شایدبه فکردرست کردن گونی های گشادوجیب های بزرگتری برای به تاراج بردن همه آنچه ارزشمنداست هستند.

  8. محمد درویش نویسنده

    وقتی حتا آرتمیا هم نمی تواند در این دریاچه به حیات خود ادامه دهد، معلوم است که فلامینگوها هم نخواهند توانست …
    و نکته مهم تر این است که مهاجرت فلامینگوها به منزله پیش آگهی برای دیگر زیستمندان باهوش تر مثل انسان است!
    زیرا سرزمینی که استعداد نگهداری از زیستمندان گیاهی و جانوری اش را از دست دهد، دیر یا زود توانایی میزبانی انسان ها را هم از دست می دهد.
    درود بر متین فر گرامی.

  9. نفیسه بابازاده

    دوباره سلام…
    همین دور و اطراف هستم و زیر سایه شما… خودتون هم می گین دیگه: خواننده…می خونم اما خب با عرض شرمندگی گاهی نمی رسم نظر بذارم… اما می خونم و می رم سر وقت کارای دانشگاه و رستاک… شما دعامون کنین و یادمون بدین چطور از 24 ساعت روز مثل شما به اندازه ی 48 ساعت (بلکه هم بیشتر) بهره برداری کنیم! آدم زمان کم می آره اما شما… بنازم به برنامه ریزی و همت تون! و البته ایمانی که به هدف دارید… البته یکی دیگه از دلایل موفقیت شما اینه که کار و علایق تون کاملا در راستای هم هستند.
    راستی اگه برداشت آب های زیر زمینی رو ممنوع کنن تکلیف باغ ها و مزارع اونجا چی میشه؟ شاید بگین اگر هم ممنوع نشه چند وقت دیگه دریاچه ارومیه و همه ی مزارع اطرافش با هم خشک می شن.

    ممنون بابت تشکر!

  10. محمد درویش نویسنده

    نفیسه ی عزیز:
    گاه انسان چاره ای ندارد جز آن که عزیز خود را به تیغ جراحی بسپارد و نظاره گر درد و خون ریزی اش باشد. زیرا دوست دارد که آن عزیز را همواره ببیند و لمس کند و با او هم کلام باشد …
    ماجرای پردیس ها و باغ های حوزه آبخیز دریاچه ارومیه هم همینگونه است. ما باید به سمت آن توسعه ای حرکت کنیم که پایدار باشد و بتواند هم دریاچه ارومیه را برایمان محفوظ دارد و هم کشاورزی و صنعتی درخور و متوازن را.
    سپاس از اینکه ممنون هستید از تشکر!
    درود …

  11. نیره

    من اروميه را از نزديك نديده ام.. متاسفانه… ولي هر بار خبري از مهاجرت پرندگان يا گاهي تصاويري از زيباييهاي طبيعت نادر آن مي ديدم… دل و روحم پرواز مي كرد.. آقاي درويش! ما چه كار مي توانيم بكنيم؟ اين سوال پاسخهاي متفاوتي دارد… التبه من اولين گام را افزايش آگاهي و ايجاد انس با طبيعت و موضوع كردن محيط زيست است در ديدگاهمان تا آن را زنده، مهم، اثربخش و داراي اولويت براي زندگيمان بدانيم و البته از ديدگاه من داراي اولويت به خاطر خودش… اما حسي كه مرا همواره به اين پرسش مي كشاند چيزي است كه گاهي در وصفش مي مانم بگذاريد با ذكر مثالي نظرم را توضيح دهم: ببينيد بحثي در تربيت فرزند هست كه چطور با سوالات كودك برخورد كنيم كه مانع تفكر و گسترش كنجكاوي او نشويم؟ استادي مثال خوبي در اين باره مي گفت. مثلا اگر بچه سوال كند كه: بابا! چرا درختها را قطع مي كنند؟‌به جاي توضيح و فلسفه بافيهاي بزرگسالانه بي اثر اگر بگوييم: ببين فرزندم! اگر از كاغذهايمان به خوبي استفاده كنيم، آن وقت درختها را قطع نمي كنند. اين گونه پاسخ دادني چقدر مي تواند به گسترش نگاه و انديشه او كمك بكند.من گاهي فكر مي كنم مثلا با درگير كردن فكر بچه اطرافيانم با اين گونه سوالات به ويژه درباره محيط زيست و حيوانات و .. مي توانم آنها را نسبت به موضوع حساس بكنم.. حال جنس سوال من چيزي از همين جنس است! ما چه مي توانيم بكنيم براي اروميه؟ كسي مثل شما با طرح مباحثي علمي و تخصصي در ميان متخصصان و مسولين مربوطه مي تواند از حق اين موجودات نازنين دفاع كند و در سطحي ديگر در اين سايت با بياني بسيار مناسب به غير متخصصاني همچون من هم آگاهي ببخشد و … اما ما دقيقا چه كار موثر و نتيجه بخشي مي توانيم انجام دهيم؟ من فكر مي كنم بايد به يك هم انديشي موثر در فضاي مجازي خوبي كه شما فراهم كرده ايد برسي. منو ببخشيد كه اين دومين باري است كه با طرح چنين موضوعي حوصله شما و خوانندگانتان را مخدوش مي كنم … شايد چون بلد نيستم نظر تخصصي بگذارم و مفيد واقع بشوم احساس مسوليت نگرانم مي كند و باعث چنين يادداشتي مي شود!‌اما اقاي درويش! من فكر مي كنم در اين سراي مجازي ظرفيت و پتانسيل ويژه اي شكل گرفته كه مي تواندمبناي برنامه اي خوب و تا حدودي عملياتي قرار بگيرد… اگر سخن به گزافه گفته ام.. بفرماييد… من چه كار مي توانم بكنم براي اروميه اي كه در آن سوها دورتر از من فرياد تظلم سر مي دهد و دلم را بيقرار مي كند؟

  12. سیده نرجس خاتون مجتهد نجفی

    بسم الله الرحمن الرحیم
    ارومیه بسیار زیبا است نمی دانم چقدر از زیبایی هایش مانده است سال 78 اردیبهشت ماه آنجا رفتم شاید یک مرکز استان منحصر به فرد باشد که هنوز داخل شهر باغات سرسبز میوه وجود دارد
    ارویمه به داشتن سیب های خوب ممتاز است و به داشتن انواع انگور
    ای کاش باغات سرسبز سیب و…. که داخل شهرها بود هنوز هم باشد ای کاش خانه های بزرگی که در آن باغ هست هنوز هم باشد
    خدا نکند باغهای سیبش و انگورش کاجستان و شمشادستان و چنارستان شده باشد
    خدا نکند عطر نقل های بیدمشکی اش رفته باشد
    خدا نکند ارومیه زیبا دیگر زیبا نباشد

    خدا کند شقایق های سرخ وحشی هنوز باشند
    نمی دانم هنوز هم اردیبهشت ماه شقایق ها کنار خوابگاه نازلو هستند

    ارومیه همیشه زیبا باشد
    دریاچه اش همیشه معمور و آباد باشد
    پرندگانش
    جزیره اش

    و …. البته فکر کنم حدود دو سال قبل بود از دریاچه رد شدم و از پلش ظاهرا خبرهای بد در مورد این دریاچه وکم شدن ابش حقیقت دارد
    اما خدا کند همیشه ارومیه با دریاچه زیبایش در تاریخ جاودان باشد

  13. م.حسن زاده

    سلام جناب درویش بزرگوار
    ممنون از مطلب و گزارش خوبتان و عنوان مناسبترتان
    برای دریاچه ارومیه همه شده اند دایه مهربانتر از مادر ! از رئیس جمهور گرفته تا سودجویان عرصه سیاست و قدرت ! ما و شما مانده ایم و فریادهایمان که گویا کسی نمیخواهد بشنود ! ما در مجموعه ای نسبتا کامل از همه ذینفعان با بحث های کارشناسی و تنظیم سند و برنامه ای مورد توافق همه و انهم پس از چند سال و صرف هزینه های مالی و زمانی گزاف ! و اخر اینک سه نفر بیایند بنشینند در مجموعه ای بنام شورای سه نفره مدیریت دریاچه ارومیه و این سند را اجرائی کنند ! متاسفانه پس از دو سال سه استاندار نتوانستند یک ساعتی با هم بنشینند ! و بر خلاف متن سند امضا شده رئیس محترم دولت درگیر موضوع شدند و فرمایشات گرانبها و بی نتیجه و تشکیل کارگروههای متعدد در دولت و کاهش عمق آب و افزایش بحران دریاچه و … ! تا ثابت شود که موضوع دریاچه ارومیه گوشت قربانی نیست تا همه از آن سهم ببرند و شعار دهند ! دریاچه ارومیه محتاج یک باریکه آب و و چرخش دریچه های سدهای غیر کارشناسی در داخل حوضه برای بازگرداندن حق آبه دریاچه است ! آری دریاچه گدای حق خویش ، از مدیریت های نان به نرخ روز خور هاست !
    جناب درویش عزیز
    بیائید هم صدا بگوئیم شعار ممنوع ! فریب ممنوع !وعده های سر خرمن ممنوع !و …
    فقط کمی همت ! فقط کمی درک بحران ! فقط کمی صداقت ! فقط کمی عمل ! فقط کمی قبول مسئولیت ! فقط کمی پاسخگوئی ! فقط کمی عمل ! فقط … ! بابا فقط یک جرعه آب آب آب….

  14. محمد درویش نویسنده

    زنده باشید جناب حسن زاده عزیز …
    می فهمم که چه می گویید … مشکل دریاچه ارومیه با بازشدن دریچه های 12 سد اصلی بر روی این دریاچه حل خواهد شد. اما آنها می گویند: اگر این کار را کنیم، کشاورزی تعطیل خواهد شد!
    غافل از این که تعطیلی موقت کشاورزی بهتر از سرنوشت شوم کشتزارهای پنبه بعد از خشک شدن آرال در اتحاد جماهیر شوروی سابق است؛ زمین هایی که برای همیشه گرد سفید نمک روی شان پاشیده شد و مردند …
    درود …

  15. قرباني

    اين خون گريستن بعد از تمام فريادهاي بيصدا وبا صداي نزول درياچه است تا بلكه رنگش به ديده ديگران آزرده آيد وگرنه صداي ناله هايش شنيده نشده است.

  16. زهره نیکخواه

    چند وقت پیش در روزنامه همشهری مطلبی در مورد دریاچه ارومیه خوندم مبنی بر اینکه اگر برای دریاچه ارومیه کاری نکنیم تا 7 سال دیگه اسم این دریاچه از روی نقشه حذف خواهد شد. من تقریبا 5 سال پیش این دریاچه رو دیده بودم و خیلی این ریاچه رو دوست دارم. بارهای این مطلب را در خانواده مطرح کردم ولی کسی باور نکرد و همه گفتن “مگر همچین چیزی ممکنه؟” تا اینکه همزمان با شما من این بار همرا به خانواده از این ریاچه دیدن کردیم جایی که ما رفتیم فقط اسم دریاچه رو رو خودش داشت و بیشتر به برهوت شبیه بود و باید چندین کیلومتر طی می کردیم تا به دریاچه برسیم. واقعا دلم برای این همه زیبایی نابود شده سوخت. ما چطور جواب نسل های بعد رو برای اینهمه جفا در حق محیط زیست خواهیم داد؟ من نوعی برای جلوگیری از نابودی این دریاچه چکار می تونم بکنم؟؟؟؟

  17. مهلقا کاشفی

    با سلام
    ایا می توان با کاشت گیاهان جاذ ب نمک در اطراف در یاچه کمی از معضل ان را کاهش داد. حتی شنیده ام گیاهانی هستند که قادرندلجن های الوده را تصفیه کنند.گیاهی شبیه جلبک.با توجه به زندگی خانم مجتهد نجفی در شهرستان قم و خاک واب شور ان منطقه شاید ایشان گیاهان بومی جاذب نمک را در ایران بشناسندودر یک بسیج عمومی می توان این کار را انجام داد.یعنی گیاهان جاذب نمک را در اطراف در یاچه کاشت.البته همت مسئو لان را می طلبد.

    پاسخ:

    خانم کاشفی عزیز، اصلی ترین معضل دریاچه ارومیه کمبود آب ورودی به آن است. اگر این مشکل حل شود، غلظت نمک هم کاهش خواهد یافت. البته ما گیاهان هالوفیت (شورپسند) داریم؛ اما هیچ گیاهی در نمکزار عمل نمی آید.
    درود.

  18. عاطفي

    سلام و خسته نباشيد
    من خبرنگار هستم و علاقمندم اين موضوع را در قالب گزارشي پيگيري كنم.به عكس هايي از اين پديده نياز دارم تا در گزارش، مورد استفاده قرار دهم.
    از طريق ايميل تا آخر امشب منتظر شما هستم.
    شماره تماس:09144142764

  19. عاطفي

    سلام و خسته نباشيد
    من خبرنگار هستم و علاقمندم اين موضوع را در قالب گزارشي پيگيري كنم.به عكس هايي از اين پديده نياز دارم تا در گزارش، مورد استفاده قرار دهم.
    از طريق ايميل تا آخر امشب منتظر شما هستم.

  20. Mehran

    Abe daryacheye Oroumiye dare khoshk mihe va abe daryacheye Khazar dare pishravi mikone. Shayad beshavad kanali az Khazar be Oroumiyeh zad va tavazone mohiti ra be in do gohare granbahaye iranzamin bargardand. Agar Daryoush 2500 sale pish tavanest kanale Suez-ro dorost kone in pishnahad ham shodani ast. Darzemn manateghe masire in kanal ham abyari va shokoufan mishe.

  21. سیده نرجس خاتون مجتهد نجفی

    بسم الله الرحمن الرحیم
    طاعات همگی قبول و رمضان مبارک

    هرچه باشد امابهتر از از بین رفتن کشاورزی ایران است و گرسنه ماندن مردم

    و وارد کردن محصولات کشاورزی از خارج از کشور مخصوصا از کشوری دوری چون چین

    جالب است چین فقط 7 درصد زمین های حاصلخیز و کشاورزی دنیا را دارد در عوض 22 در صد جمعیت دنیا را دارد

    با همین 7 در صد زمین کشاورزی شکم 22 درصد مردم دنیا (ملت خودش) را از محصولات کشاورزی سیر می کند که بماند شکم ان 78 درصد بقیه مردم دنیا را به همین 7 درصد زمین کشاورزی سیر می کند

    یعنی چین با داشتن 7 درصد زمین های کشاورزی دنیا توانسته شکم کل مردم دنیا را سیر کند

    نمی دانم ایران چند درصد زمین های حاصلخیز و قابل کشاورزی را دارد
    اما هر چه هست نمی تواند حتی شکم مردم خودش را سیر کند

    و کم مانده زرشک و زعفران هم به ایران صادر کند

    هم اکنون همه محصولات کشاورزی ما چینی است از سیر گرفته تا خشکبار و…. حالا با اینهمه مشکل کشاورزی چطور سد ها را باز کنیم تا همین یک ذره کشاورزی هم نابود شود

    آیا بهتر نیست همانند چین کشاورزی شهری را رونق بدهیم؟
    آ؛یا بهتر نیست بجای دیفن باخیا و ده ها گیاه مضر و سمی و و وارداتی در خانه ها و اتاقهای ادارات و… کاشت سبزی و گیاهان خوراکی را گسترش بدهیم؟
    آیا بهتر نیست همانند آمریکا و اندونزی و مالزی و سریلانکا و… پارک میوه و باغ شهر را ایجاد کنیم؟
    آیا با این کمبود خطرناک آب بازهم کاشت چمن و چنار و کاج و…. توجیه اقتصادی دارد؟

  22. Mehran

    Jenabe Darvish: Man javanebe hoghoughiye Khazar ra nemidanam vali fekr mikonam ke moshkele Khazar az vard shodane roude Volga ast be Khazar. Man faghat mikhastam ideam ra dar mian begozaram.

  23. محمد درویش نویسنده

    مهران عزیز:
    علاوه بر برخی ابهامات فنی، به نظر می رسد ایران توانایی برداشتن آب از دریاچه ای که فقط مالک 13 درصد آن است را نداشته باشد.
    درود بر شما.

  24. آراز

    وبلاگ زیبایی دارید.
    از شما بابت مطلب زیبایتان در مورد سرخ شدن دریاچه ارومیه متشکرم.
    نمیدانم علت تعلل مسئولین در چیست ؟

    فقط در نوشته یک اشکال وجود دارد
    چرا به جای دریای خزر از اسم جعلی کاسپین استفاده کرده اید.
    خوشتان میآید به جای خلیج فارسی از خلیج عر… استفاده شود.

  25. امیر سررشته داری

    محمد جان ابتدا فکر کردم فقط توضیحات این قرمز شدن را از تو شنیده ام و الان که کامنت را گذاشتی تازه یادم آمد. من را که می شناسی ذاتا فراموشکارم. توضیحات حضرتعالی سریعا به عنوان پینوشت بر روی وبلاگ قرار گرفت.
    ممنون از تذکرت.

  26. محمد درویش نویسنده

    بله چهار نظریه تاکنون آقایان مطرح کرده اند که در مصاحبه با روزنامه شرق به آنها اشاره کرده ام که فکر کنم فردا منتشر شود … واقعاً داستانی است!

  27. زینب یوسف زاده

    سلام
    درمورد حرکتهای مردمی بگید! چه میشه کرد که ما بتونیم جلوی مشکل رو بگیریم. مارو به مسئولان حواله نکنید. اگر لازمه تیمی تشکیل بشه که بره و با تک تک کشاورزا صحبت کنه، اگر لازمه تحصنی در مقابله ارگانی بشه در مورد کارهایی صحبت کنید که ما بتونیم انجام بدیم.

  28. محمد درویش نویسنده

    به چشم … به زودی در این باره خواهم نوشت.
    آیا می دانید مجموع تولید کشاورزی از حوضه آبخیز دریاچه ارومیه چقدر است؟ و آیا می دانید برای تولید این مقدار محصول چقدر آب مصرف می شود؟
    این مهم ترین مشکل در منطقه است؛ کارایی ناچیز و راندمان اندک آبیاری در هر سه استان درگیر در ماجرا.
    درود …

  29. عطائیان

    آقای درویش سلام..
    موضوع خشک شدن دریاچه ارومیه خودش به اندازه کافی بزرگ بود که حالا این بلوم پلنکتونی هم اضافه شد تا دیگه حتی یه لحظه هم این قضیه از جلوی چشماموون کنار نره.خصوصا برای اهالی ارومیه که دریاچه رو اغلب اوقات میبینن.
    منم دنبال یه راهکارم..یه تشکل..یه تحصن..
    دیروز تو اخبار شنیدم که موفق شدن نوع جدیدی از موشک بدون بالک! رو با موفقیت آزمایش کنن!!اینجا برا تاسف نمیشه حدی قائل شد…تمام فکر و ذکرشون شده موشک..رآکتورهای اتمی…چرا نمیفهمن که اول باید اون چیزی رو که دارن حفظ کنن بعد برن دنبال چیزای دیگه..چرا برای این عملیات موشک سازی و انرژی اتمی توانائی تخصیص بودجه دارن اما برای گنجی که دنیا مارو با اون میشناسه کاری نمیکنن؟دریاچه ارومیه و جزیره های اطرافش نهمین ذخیره گاه زیستی دنیا رو داشت!!چرا نمیخان بفهمن؟؟
    اگه زودتر کاری نکنیم خیلی خیلی دیر خواهد شد…هرچند الانم خیلی دیره…

  30. محمد درویش نویسنده

    جناب عطائيان عزيز:
    كشور فقير را مي شود دوباره ساخت؛ اما كشوري كه پايداري اكولوژيكش را از دست دهد، نه!
    كاش همه ي آنهايي كه امروز از كمبود 4 ميليارد تومان براي نجات درياچه حرف مي زنند< متوجه اين واقعيت انكارناپذير مي بودند …
    افسوس.

  31. حسین گلابیان

    با سلام، اینجانب مدت هاست که بر روی طرح نجات و تثبیت دریاچه ارومیه با بهره گیری از آب دریای خزر کار کرده و نتایج آنرا در آدرس فوق قرار داده ام که بزودی هم به روز خواهم نمود. این طرح بزودی به صورت یک بخش مستقل در کتابی مربوط به مسایل مشابه جهانی، توسط انتشارات Springer منتشر خواهد شد و من خواهم توانست آن نوشته تحلیلی مستقل را هم در این جا هم منتشر نمایم.آز نظریات انتقادی بسیار ممنون خواهم شد.

  32. دانشجوی ارشدتنوع زیستی

    ئاقعا متاسفم… چراهیچکس به فکر نیست؟!!!
    من درحال انجام تحقیق دراین زمینه هستم درمورد فاجعه زیست محیطی دریاچه ارومیه…

  33. محمد درویش نویسنده

    لطفا نتایج تحقیق تان را برای من هم ارسال فرمایید تا طیف بیشتری از مخاطبان از آن آگاهی یابند.
    درود …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تائید دیدگاه فعال است. دیدگاه شما ممکن است کمی طول بکشد تا ظاهر شود.