آیا نجات سمنان وابسته به انتقال آب از دریای مازندران است؟!

حتماً در خبرها شنیده‌اید که به دستور مستقیم رییس جمهور، قرار است بزرگترین طرح انتقال آب نامتعارف خاورمیانه در ایران کلید بخورد؛ طرحی که می‌خواهد 500 میلیون متر مکعب آب شور دریای مازندران را از طریق لوله و تونل از نواحی خاوری‌اش به سمنان برساند تا پس از شیرین کردن مورد استفاده هموطنان عزیز ما در استان سمنان قرار گیرد.
شایان توجه آن که استان سمنان کم‌تراکم‌ترین استان کشور از نظر شمار ساکنینش است. یعنی در حالی که به طور متوسط سرانه‌ی زمین هر ایرانی 2.3 هکتار است؛ رقم نظیر آن در سمنان به حدود 17.1 هکتار می‌رسد. کافی است این رقم را با همین کشور همسایه، پاکستان مقایسه کنیم که از مرز 0.5 هکتار برای هر پاکستانی تجاوز نمی‌کند. حتا بدون توجه به قلمرو پهناور استان سمنان که سبب شده آن را در شمار یکی از هفت استان بزرگ ایران قرار دهد، از نظر جمعیت، این استان با 570 هزار نفر جمعیت، سی‌امین استان کشور محسوب می‌شود و فقط ایلام را در پایین دست خود با فاصله‌ای اندک می‌بیند.
در حقیقت از آنجا که سمنانی‌ها سالانه بیش از یک میلیارد و یکصد میلیون مترمکعب آب را در بخش‌های سه گانه کشاورزی، شرب و صنعت مصرف می‌کنند؛ میانگین آب قابل دسترس هر سمنانی با حدود 1927 متر مکعب در سال، بیشتر از میانگین آبی است که سالانه هر ایرانی (حدود 1800 متر مکعب) در اختیار دارد.

نکته‌ی جالب‌تر آن که اخیراً استاندار سمنان نسبت به هدررفت هنگفت آب در بخش کشاورزی استان ابراز گله‌مندی کرده و راندمان آبیاری را در این بخش 35 درصد عنوان کرده است (که البته می‌تواند حتا اندکی خوشبینانه هم باشد!). ایشان گفته‌اند: اگر فقط حدود یک پنجم (40 هزار هکتار) از اراضی کشاورزی استان را بتوان به سامانه‌های آبیاری تحت فشار مجهز کرد، آنگاه سالانه 110 میلیون متر مکعب در این بخش صرفه جویی می‌شود؛ معنی سخن استاندار محترم آن است که چنانچه فقط تمامی اراضی را در بخش کشاورزی بتوان به این سامانه مجهز کرد؛ آن گاه آب مازادی که صرفه‌جویی می‌شود، به مراتب بیشتر از آن 500 میلیون متر مکعبی است که می‌خواهیم با صرف هزینه‌ای گزاف و تحمل تبعات محیط زیستی و حقوقی جبران‌ناپذیرش از دریای مازندران انتقال داده و شیرین کنیم و لابد پساب بسیار آلوده‌ی آن را هم در دشت کویر تخلیه سازیم!
حال این پرسش ساده را که در پیشانی این نوشتار نشسته، دوباره تکرار می‌کنم:
آیا نجات سمنان وابسته به انتقال آب از دریای مازندران است؟!
آیا برای درک بهتر برخی مسأله‌ها بهتر نیست، منظر دیدمان را تغییر داده و اجازه دهیم صداهایی را بشنویم و تصاویری را ببینیم و مفاهیمی را درک کنیم که تاکنون اجازه شنیدن و دیدن و درک کردن به آنها نداده بودیم؟

50 فکر می‌کنند “آیا نجات سمنان وابسته به انتقال آب از دریای مازندران است؟!

  1. خوارزمي

    درود…
    باز جاي شكرش باقيه كه اين آقاي استاندار يه چيزايي رو درك مي كنه.
    راستي جديدا يه پيامك واسه دوستان يزديم ارسال شده با عنوان فرصت را از دست ندهيد و به سهامداران تله كابين يزد بپيونديد!
    شما از اين داستان تله كابين اطلاعي نداريد؟؟

  2. هومان خاکپور

    به محمد درویش:
    آیا اطلاعی از اعتبارات مورد نیاز برای اجرای هر یک از پروژه ها – پروژه انتقال آب از دریای مازندران و یا پروژه تجهیز نیمی از اراضی کشاورزی استان به سامانه‌های آبیاری تحت فشار – در دست می باشد که بتوان صرفا” یک مقایسه ریالی و اقتصادی انجام داد؟
    درود

  3. آبی

    قدیم میخواستند بین بحر خزر و دریای عمان ایرانرود بسازند.چه شد؟

    پاسخ:

    همان جایی رفت که باید می رفت!

  4. صبا

    فقط این طوری نشه که میگن:
    آمد ابرویش را درست کند، چشمش …

    پاسخ:

    شاید هم بشه!

  5. محمد درویش نویسنده

    راس راستی که چقدر این بی خودی الممالک ها دارند حرف های خطرناک می زنند! می گویم: شاید لازم باشد تا این پدرسوخته را ادب کنیم! نکنیم؟

  6. محمد درویش نویسنده

    به هومان:
    استاندار گفته است که 20 میلیارد تومان اعتبار برای آن 40 هزار هکتار بودجه اختصاص داده شده است. اما در مورد هزینه طرح انتقال آب چیزی نیافتم.
    درود …

  7. تفکر

    آب دریای مازندران در این چند ساله بالا آمده است که اگر مقداری از آن را بتوان به سمنان پمپ کرد، مشگلی برای دریای مازندران بوجود نمی آید و برای محیط زیست منطقه سمنان مفید است. حتی اگر آب اضافه آن به دشت کویر فرستاده شود هم برای کویر اشکالی ایجاد نمی کند.
    تبخیر این آب در منطقه گرم و خشک کویر به رویش گیاهان در آن منطقه کمک می کند.

    اعتراض کرده اند که:
    ” و لابد پساب بسیار آلوده‌ی آن را هم در دشت کویر تخلیه سازیم!”
    خوب،
    پساب آب دریا چه آلودگی دارد که آنرا بسیار آلوده
    نام نهاده اند؟
    حد اکثر اینکه آبی شور تر از آب پمپ شده از دریا باقی می ماند که اگر آنرا به کویر نمک هم بریزند ضرری به کویر نمک نخواهد زد.

    یا شاید چون این کار مفید از طرف این دولت است باید
    یک دلیلی تراشید و آماری ارائه داد که آنرا غلط و
    نادرست وانمود کرد؟
    در میان صد ها کار نادرست، یک کار نسبتا درست دارد
    انجام می شود. آنوقت به هزینه این کار ایراد می گیرند
    که خیلی بالا هست. در هر صورت این هزینه در ایران می
    شود و بهتر از هزینه کردن آن در کشورهای دیگری غیر از ایران است.

  8. محمد درویش نویسنده

    به تفکر:
    درود بر شما و ممنون از درج نظر انتقادی تان.
    در مورد آب شیرین کن ها، یکی از مهم ترین مشکلاتی که همواره از آنها یاد شده و نگرانی ایجاد کرده است، بحث رسوبات بسیار آلوده و خطرناک برجای مانده از ایشان طی فرآیند شیرین کردن آب است؛ این معضلی است که حتا در عربستان سعودی هم بحران زا شده است.
    در ضمن همه ی حرفم این است که کارهایی بسیار مفیدتر برای مردم ایران و استان سمنان می توان انجام داد که تبعات ویرانگر چنین طرح هایی را هم ندارد و به تخریب گسترده ای در مسیر انتقال آب و احیاناً نشت آب شور دریا به اراضی همجوار طرح نمی انجامد. کشوری که هنوز آموزش و پرورش و بهداشت و درمان آن فرسنگ ها با آنچه که در قانون اساسی اش ذکر شده، فاصله دارد؛ چرا نباید سرمایه هایش را برای بهبود این دو حوزه مصروف دارد؟ کشوری که هنوز یک سامانه حفاظتی مجهز و بروز برای پاسداری از خطر آتش سوزی در منابع طبیعی و محیط زیست ارزشمندش ندارد و از هواپیماها و چرخ بال های اطفاء حریق به دلیل کمبود اعتبار رنج می برد؛ چرا نباید پولش را در این مسیر سوق دهد.
    اگر واقعاً مردم سمنان برای تأمین آب شرب خود در مضیقه بودند، حرفی نبود؛ اما صحبت از بحران آب شرب در استانی که به گفته استاندارش، بیش از نیمی از آب دردسترش را به هدر می دهد، اندکی شگفت آور و تامل برانگیز است! نیست؟
    سرفراز باشید.

  9. محمود

    عنوان اختراع :

    پمپ موجی با قابلیت انتقال آب به کویر با استفاده از انرژی موج دریا

    شرح اختراع :

    معرفی سیستم پمپ :

    پمپ معرفی شده در این پروژه در واقع یک پمپ انتقال آب بدون استفاده از نیروی الکتریکی و تنها با استفاده از نیروی مکانیکی حرکت موج دریاست که وظیفه آن انتقال آب دریا به خشکی با ارتفاع دلخواه می باشد طرح این پمپ در سازمان اختراعات ثبت شده است و ایده اولیه و طرح شماتیک و نقشه های اولیه آن توسط اینجانب محمود شعبانی مطرح و ارائه گردیده است . در این گزارش خلاصه ای از محاسبات مکانیکی و مهندسی مربوط به پمپ ارائه شده است .

    در این طرح سیلندر پمپ با مشخصاتی که در ذیل خواهد آمد در عمق 20 تا 30 متری کف دریا در فاصله مناسب از ساحل دریا قرار خواهد گرفت .

    ویژگی خاص و ممتاز این پمپ همانطور که گفته شد انتقال آب دریا بدون نیاز به انرژی برق به خارج از آب تا ارتفاع مورد نظر طراح تنها با استفاده از نیروی امواج خود دریاست

  10. آمنه آقاربیع

    جناب آقای درویش، حتما جنابعالی در مورد خشک شدن دریاچه آرال ، یس از انتقال و فاجعه زیست محیطی پی آمد آن اطلاع دارید . اگر شما مطلب آماده در این باب جهت عبرت مجریان طرح در دسترس ندارید، خوشحال خواهم شد آماده نمایم.
    با احترام

  11. محمد درویش نویسنده

    درود بر شما خانم آقا ربیع …
    به هشدار درستی اشاره کرده اید و واقعیت تلخی که برای دریاچه ارومیه هم دارد رخ می دهد و من پیش تر به تجربه تلخ آرال در مورد آن بارها اشاره کرده ام.
    همه ی ما باید بدانیم: بهترین راه حکومت بر طبیعت, پیروی از قوانین آن است.
    لطفاً مطالب تان را برایم ارسال دارید.
    سرفراز باشید.

  12. محمود

    در حال حاضر ابزیانی در دریای خزر زندگی میکنند که با پرورش انان در کویر پس از انتقال اب می توان به معیشت ساکنین کمک کرد

  13. محمد درویش نویسنده

    گمان نمی کنم انتقال آب از مصب رودخانه؛ یعنی هموارترین و آلوده ترین نقطه آن نه عملی و نه منطقی باشد.
    احتمالاً یواش یواش از پایاب به سراب رودخانه خواهند رسید! نخواهند رسید؟
    درود …

  14. محمود

    محمد جان بیشترین هزینه مربوط به انرزی مورد نیاز برای انتقال اب است که در این طرح از انرژی موج دریا تامین میگردد بنابر این تنها هزینه ثابت سرمایه گذاری لوله کشی باید تامین شودضمن اینکه از اب انتقال یافته میتوان کرارا برای پرورش ماهی خاویار که قیمت جهانی ان چندان ارزان نیست استفاده نمود لطفا به وب من مراجعه نمایدwww.kavireabad.blogfa.com

  15. فرهاد

    با سلام از دوستان درخواست میشود احساسی وسیاسی به موضوع نگاه نکنند بحث تخصصی است ومطلب خاص خود رامی طلبد

  16. محمد درویش نویسنده

    محمود جان پرورش ماهي خاويار حتا در زيستگاه طبيعي اش هم مختل شده و صيد آن براي 5 سال ممنوع اعلام گرديده است!

  17. ازاده

    تا آنجایی که من اطلاع دارم شیلات متولی تولید و تکثیر ماهی خاویار از 40 سال گذشته بوده و هست در ثانی اون بنده خدا راجع تولید ماهی صحبت کرده و نه صید آن

  18. ازاده

    این برنامه کمکی است به تولیدوتکثیر انواع ابزیان خزر و این کمکی است به تولید ماهی خاویاردرحوضچه های پرورش شیلات که از لحاظ جغرافیایی میتواند درکویرباشد

  19. محمود

    محمدجان بحث هزینه فایده زمانی مطرح است که الترناتیودیگری مطرح باشد0 به طورمثال برای نجات یک انسان نمی توان هیچ قیمتی راقایل شدچه بسابرای تغییر کاربری کویر به منظور ایجادشغل(شیلات.تامین اب شرب به روش اسموزمعکوس یا تقطیر باانرژی خورشیدی) در کویر ماکه80%مساحت کشوررادربرگرفته انتقال اب به روشی که به اکوسیستم اثری نگذارد بسیار مطلوب است

  20. فرهاد

    بحث هزینه فایده زمانی مطرح است که الترناتیودیگری مطرح باشد0 به طورمثال برای نجات یک انسان نمی توان هیچ قیمتی راقایل شدچه بسابرای تغییر کاربری کویر به منظور ایجادشغل(شیلات.تامین اب شرب به روش اسموزمعکوس یا تقطیر باانرژی خورشیدی) در کویر ماکه80%مساحت کشوررادربرگرفته انتقال اب به روشی که به اکوسیستم اثری نگذارد بسیار مطلوب است

  21. فرهاد

    اگر مشکل کویر ما کمبود اب نیست پس چرا گزارشات سالانه اداره هواشناسی از کمترین میزان بارندگی نسبت به سایر نقاط کشور در کویر حکایت میکند ضمنا موضوع بحث ما تامین اب شرب وایجاد اشتغال در کویر بود نه ابیاری ان.

  22. محمد درویش نویسنده

    تصور كنيد كه در خليج فارس و درياي عمان آب نبود؛ چه مي شد؟
    حالا كه آب هست، چه شده است؟! آيا وجود آب، آن هم در آن پهنه گسترده سبب شد تا وضعيت اقليمي كشورهاي شمال و جنوب اين پهنه آبي بهبود يابد؟
    چرا آن كشورها و مناطق همچنان بياباني ماندند؛ آن هم با وجود آن همه آب؟!
    درود …

  23. فرهاد

    محمد جان چرا تصور میکنید حالا که دریای عمان وخلیج فارس وجود دارد این همه گونه زیستی ابزی واشتغال مرتبط با ان از قبیل ماهیگیری وصنایع وابسته به ان وفعالیت توریستی وهتلداری مجاور ان با وضعیت موجود در کویر ما برابری میکندایا اکنون نیروگاههای گازی را کنار دریا نمی سازند وامثال این مثالها بسیارند که نمی توان در کویر فعلی اجرا کرد

  24. محمد درویش نویسنده

    بحث من از منظر كوشش براي تغيير يا تعديل اقليم بود؛ هدفي كه اغلب طراحان انتقال آب يا حفر كانال بين درياي مازندران تا خليج فارس مد نظر دارند! ندارند؟ غافل از اين كه ما محدوديت هاي استقرار در نوار 35 درجه عرض شمالي را فراموش كرده ايم! ما فراموش كرده ايم كه متوسط تبخير حدود 4 هزار ميلي متر را نمي توان از بين برد.
    تصورش را بكنيد بخواهيم يك درياچه فقط به ابعاد درياچه اروميه در دشت كوير ايجاد كنيم و چيزي در حدود يك بيستم تا يك سي ام آن را از آب بپوشانيم. وقتي درياچه اروميه به 13 ميليارد متر مكعب آب نياز دارد؛ آن هم با وجود تبخير متوسط كمتر از 2 متر در سال؛ در درياچه فرضي كنوني چقدر آب نياز خواهيم داشت؟!
    آيا مي خواهيد درياچه مازندران را به آرالي ديگر بدل كرده و يك فاجعه بزرگ محيط زيستي در ابعادي فرامنطقه اي بوجود آوريم؟
    آيا بهتر نيست آن همه پولي را كه مي خواهيم با انتقال آب به هدر دهيم، صرف بهبود زيرساخت هاي توسعه در استان سمنان كرده و به افزايش راندمان آبياري و بهبود عملكرد توليد در واحد سطح در هر سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدمات كمك كنيم.
    استان سمنان مي تواند آفريقاي كوچك ايران باشد؛ وقتي هر ببر بنگال مي تواند سالانه تا 12 هزار دلار درآمد براي سرزمين و مردمش به همراه آورد؛ چرا يوزپلنگ و گور خر ايراني نتوانند؟ چرا مزيت هاي نسبي موجود استان را از حالت بالقوه به بالفعل بدل نسازيم و پايداري بوم شناختي سرزمين را فداي طرح هايي طبيعت ستيزانه نكنيم؟!
    درود …

  25. فرهاد

    ضمن تایید نظرات زیست محیطی جنابعالی واحترامی که به نقطه نظرات محتاطانه زیست محیطی قائلم منظور نظر اینجانب اتصال دریای عمان به مازندران ویا ایجاد دریاچه در کویر نمیباشد مگر اجداد ما توسط قنات اب را منتقل نمکردند که از تبخیر سطحی مصون بماندامروز میتوان با لوله که امکان نشت اب شور نیز وجود نداشته باشد اب را به حوضچه های پرورش ابزی ویا مصرف ابشرین کن ومصارف صنعتی و نیروگاه وگیاهان مستعد اب شور با پیش تصفیه کم هزینه رساند
    با احترام

  26. فرهاد

    من این خبر را دیدم “مهندس اتابک جعفری بعنوان مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان سمنان رسما معارفه شد.

    به گزارش آینانیوز به نقل از سایت اطلاع رسانی آب منطقه ای سمنان، مراسم معارفه مهندس اتابک جعفری مدیرعامل جدید شرکت آب منطقه ای سمنان و تودیع مهندس جهانگیر حبیبی مدیرعامل پیشین در روز سه شنبه مورخ سیزدهم مهرماه سال 89 با حضور مهندس الماسوندی و تعدادی از مدیران شرکت مدیریت منابع آب ایران و مدیران استان سمنان برگزار شد.
    در این مراسم مهندس علیرضا الماسوندی مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اینکه تکلیف ما اجرایی نمودن طرح انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان است گفت: از مهمترین مشکلات این استان بحث آب است که باید به سرعت حل شود”

  27. محمود

    كشورهاي حاشيه خليج فارس از آب همين پهنه آبي استفاده مي‌كنند و پس از نمك‌زدايي و اضافه كردن املاح مفيد به آن، آب مورد نيازشان را تامين مي‌كنند.

    آنها با همين آب تصفيه شده كشاورزي راه انداخته‌اند و حالا عربستان هزاران هكتار گلخانه ايجاد كرده و محصولات كشاورزي‌اش را صادر مي‌كند.

    در خليج فارس شوري آب دريا حدود 40 است اما در خزر شوري آب 13 است پس هزينه‌اي كه ما براي شيرين كردن آب خزر بايد بپردازيم يك‌چهارم درياي جنوب است براي همين درياي خزر مي‌تواند يكي از مهم‌ترين منابع تامين آب كشور باشد.

    در خزر ما مشكل آب نداريم و بارندگي زياد است هر چند كه اين آب هم مديريت نمي‌‌شود و به زيرزمين مي‌رود و آلوده مي‌شود. اما اين آب را مي‌شود پمپاژ كرد و به مناطق بعد از سلسله كوه‌هاي البرز رساند.

    هزينه پمپاژ هم مشكلي ندارد. با استفاده از پمپ موجیwww.kavireabad.blogfa.com و یا با اين همه گاز داريم كه بدون استفاده مي‌سوزند پس مي‌شود از اين گازها برق توليد كرد و با برق توليد شده آب را پمپاژ كرد يعني مي‌شود همه چيز را مجاني تمام كرد و آب مورد نياز بسياري از مناطق ايران را تامين كرد و جلوي ساخت سد و بسياري از ضايعات زيست محيطي ناشي از آن را گرفت.

    البته براي استقرار آب شيرين‌كن‌ها بايد مناطقي را انتخاب كنيم كه از نظر زيست محيطي‌ حساس نباشند و حيات آبزيان در آن به خطر نيفتد.

    ولي بعضي‌ها معتقدند انتقال آب خزر شرايط هيدرولوژيكي اين درياچه را به هم مي‌زند.

    ما داريم راجع به دريا صحبت مي‌كنيم نه يك درياچه كوچك. خزر آنقدر آب دارد كه ميزان برداشت ما در مقايسه با آن بسيار ناچيز است. مساحت خزر 400 هزار كيلومتر مربع است و عمق ميانگين آن براي ايران حدود 300 متر است براي همين برداشت ما مثل قطره در مقابل درياست و تاثيري در شرايط آن نمي‌گذارد.

    در اين ميان برخي معتقدند كه اختلاف سطح ميان درياي خزر و مناطق مركزي ايران انتقال آب را با مشكل مواجه مي‌كند. با اين مساله بايد چطور برخورد كرد؟

    با پمپاژ. ما در عسلويه حدود 20 مشعل در حال سوختن داريم. بايد اين گازها را در قالب طرحي ضربتي جمع‌‌آوري و به انرژي برق تبديل كنيم و با استفاده از آن آب را پمپاژ كنيم.

    البته غير از پمپاژ آب مساله ديگر احداث تونل و كار گذاشتن لوله‌هاي بتوني انتقال آب است كه بي‌شك خسار‌ت‌هاي زيست محيطي را به بار مي‌آورد و اين چيزي است كه خيلي‌ها را نگران مي‌كند.

    اينها اثرات كوتاه مدت است ولي جلوي تخريب در درازمدت را مي‌گيرد. الان تمام نقاط مركزي ايران از جمله سمنان جاده‌ دارند كه مي‌توان اين لوله‌ها را از كنار جاده‌‌ها عبور داد.

    با اين كار هيچ مشكل زيست محيطي و تخريب به وجود نمي‌آيد يعني مي‌شود با يك جانمايي صحيح در شانه خاكي جاد‌ه‌ها، لوله‌ها را تعبيه كرد و نيازي هم به احداث تونل وجود ندارد.

    شما معتقديد كه برداشت آب از خزر سبب نجات رودخانه‌ها مي‌شود اما لازمه اين مساله، تخريب سدهاي موجود يا توقف احداث سدهاي جديد است در حالي كه فعلا چنين چيزي مدنظر مسوولان نيست.

    الان هيچ‌كس حاضر نيست سدهاي موجود را خراب كند. در حال حاضر هزاران كشاورز به اين سدها وابسته‌‌اند پس ديگر مساله تخريب منتفي است.

    ما بايد جلوي احداث سدهاي جديد را در مناطقي كه مي‌توانيم آب مورد نياز را با شيرين كردن آب دريا تامين كنيم بگيريم چون خراب كردن سدهاي ساخته شده عملا در كشور ما غيرممكن است.

    البته كشور آمريكا مدت‌هاست كه اين كار را شروع كرده ولي ما هنوز وارد آن فاز نشده‌ايم.

    پس بايد شيرين كردن آب دريا را به عنوان راهبردي براي آينده در نظر بگيريم و به رودخانه‌ها و رژيم آنها دست نزنيم. البته ما مي‌توانيم در درازمدت با جايگزين كردن آب دريا، آب پشت سدها را كاهش بدهيم و ميزان آب رها شده از سد را افزايش دهيم يعني كاري كه ما به آن نياز پايه زيست محيطي هر رودخانه در پايين‌دست مي‌گوييم.

    در حال حاضر برآورد نياز پايه زيست محيطي 50 ليتر در ثانيه است كه اين خيلي كم و معادل يك دهم رژيم اصلي رودخانه است اما اگر ما منبع تامين آب داشته باشيم مي‌توانيم اين ميزان را بيشتر كنيم و به مرور از وابستگي به سدها دست بكشيم.

    در طرحي كه رئيس‌جمهور ارائه داده آب خزر پس از انتقال به سمنان قرار است در 3 بخش شرب، كشاورزي و صنعت استفاده شود. استفاده از آب خزر در 2 بخش كشاورزي و صنعت مشكلي ندارد ولي با توجه به آلودگي‌هاي فوق‌العاده زياد خزر، استفاده از آب آن براي شرب جاي سوال دارد،‌آيا اين كار عملي است؟

    بله. با تصفيه آب خزر املاح آن گرفته و گندزدايي مي‌شود. البته قبل از شروع كار بايد جانمايي صورت بگيرد چون در برخي نقاط مثل مصب رودخانه‌ها و مناطق شهري به خاطر شدت آلودگي نمي‌توان آب را برداشت كرد. پس بايد از جاهايي برداشت صورت بگيرد كه آب پاك باشد و بعد از تصفيه، امكان حذف شوينده‌ها و هوي متال‌ها از آن وجود داشته باشد.

    در اين ميان برخي بحثي را مطرح مي‌كنند و مي‌گويند برداشت آب خزر بايد با اجازه همسايه‌هاي آن صورت بگيرد، آيا طرح چنين مساله‌اي از نظر حقوقي درست است؟

    خير، برداشت ما به اندازه‌اي نخواهد بود كه تاثيري داشته باشد. گاهي حجم برداشت به قدري است كه سطح آب را كاهش مي‌دهد، اما برداشت ما كه سالانه تا 2 ميليارد متر‌مكعب عنوان شده هيچ مشكلي را پيش نمي‌آورد علاوه بر اين كه الان خزر با مشكل افزايش آب روبه‌روست و ما مي‌توانيم با برداشت از آن تا حدي اين مساله را تعديل كنيم هر چند كه برداشت ما آنقدر ناچيز است كه حتي روي اين مساله هم نمي‌تواند تاثير بگذارد.

    به اعتقاد من آنهايي كه چنين موضوعاتي را مطرح مي‌كنند از ابعاد كار آگاهي ندارند و گمان مي‌كنند كه كشورهاي همسايه جلوي كار ما را خواهند گرفت.

    شما در صحبت‌هايتان به احداث كارخانه‌هاي آب‌شيرين‌ كن در حاشيه خزر اشاره كرديد ولي پساب‌هاي ناشي از اين كارخانه‌ها اولين دغدغه زيست‌محيطي است كه بايد به آن توجه داشت. به نظر شما اگر اين كارخانه‌ها درست مديريت نشوند چه تبعات زيست محيطي براي خزر خواهند داشت؟

    اگر ساحل ما حساس باشد يعني از نظر ويژگي‌هاي اكولوژيك و موجودات با اهميت باشد مثلا منطقه زادآوري، رشد يا صيد باشد اگر كارخانه آب شيرين‌كني احداث شود كه شوري و حرارت را به آب پس مي‌دهد طبيعتا صيادي در خزر را به مشكل مي‌اندازد. پس بايد طوري كار كنيم كه كارخانه‌ها لطمه‌اي به مناطق حساس ساحلي نزنند. در خزر هم از اين مناطق زياد يافت مي‌شود.

    از سوي ديگر ما مي‌توانيم روش‌هاي ديگري را به كار ببريم مثلا خط لوله انتقال پساب را در دريا ببريم به طوري كه پساب‌ها با آب دريا مخلوط شود و نتواند به صورت نقطه‌اي، شوري و حرارت را زياد كرده و بر حيات آبزيان تاثير منفي بگذارد.

    البته تمام اين كارها بالاخره تاثيرات منفي دارد ولي در مقايسه با فوايدش قابل مقايسه نيست يعني گاهي ما در جايي تخريبي كوچك را انجام مي‌دهيم ولي در جايي ديگر جلوي تخريب‌هاي بسيار بزرگ‌تر را مي‌گيريم.

    من اين حرف‌ها را به عنوان يك متخصص محيط دريا مي‌زنم. در حال حاضر ورودي رودخانه‌ها به دريا كم شده و همين مساله خسارات جبران‌ناپذيري را به دريا وارد كرده است. رودخانه‌ها با خودشان غذاي دريا را مي‌آورند، همين گل‌آلودگي، حيات درياست.

    فسفات و نيترات از طريق اين گل به دريا وارد مي‌شود و توليد اوليه را تقويت مي‌كند در نتيجه ماهي‌ها زياد مي‌شوند. اما وقتي سد مي‌‌سازيم و جلوي آب و گل را مي‌گيريم جلوي ورود مواد مغذي به دريا را هم مي‌گيريم. الان ماهي‌هاي دريا خيلي كم شده‌اند.

    ما جلوي تخم‌ريزي ماهي‌‌ها را هم با اين كار گرفته‌ايم. از طرف ديگر كم شدن آب شيرين باعث شده تا زبانه آب شور به سمت بالادست رودخانه حركت كند مثل كارون و بهمنشير كه موجب شورشدن آب رودخانه‌ها شده است. پس ما بايد جلوي تعرض بيش از اين به رودخانه‌ها را بگيريم.

    بعضي‌ها فكر مي‌كنند چون آب شيرين رودخانه‌ها به دريا مي‌رود بايد با ساخت سد جلوي آن را گرفت در حالي كه اين حيات درياست ولي كسي به آن توجه نمي‌كند.

    الان در حاشيه خزر و خليج فارس هزاران صياد وجود دارند كه زندگي‌شان بسته به درياست پس ما اجازه نداريم مثلا آب سرشاخه كارون را براي كشاورزي افراد بالادست بگيريم و در پايين‌دست كشاورزان را بيكار كنيم. ما در بالادست مي‌خواهيم كشاورزي را توسعه بدهيم و زمين‌هايي را زير كشت ببريم كه تا به حال فعاليتي در آنها نبوده، اما به چه قيمتي؟ آيا به قيمت نابودي زمين‌هاي كشاورزي در پايين‌دست؟

    الان دوباره بحث انتقال آب سرشاخه‌هاي كارون براي استان‌هاي ديگر مطرح است ولي اگر اين اتفاق بيفتد فاجعه مي‌شود. تازه اگر نگوييم اين كار جنايت است چون وقتي آب قطع مي‌شود زندگي قطع شده است

  28. محمد درویش نویسنده

    اخیراً کشور عربستان سعودی با بی سابقه ترین بحران در منابع آبی خود مواجه شده؛ به نحوی که مجبور شد تولید گندم خود را بیش از 80 درصد کاهش دهد. می دانید چرا؟

  29. محمد درویش نویسنده

    لطفاً کتاب امید؛ تازه ترین اثر لستر براون را مطالعه فرمایید تا متوجه سقوط عجیب پایداری اکولوژیکی در عربستان سعودی بشوید.

  30. محمود

    محمد جان اکثر کتاب فروشیها کتاب مذکور را ندارند از کجا میتوانم تهیه کنم
    ممنون

  31. محمد درویش نویسنده

    ترجمه این کتاب از انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد است.
    تلفن: 8832367
    نام کامل کتاب:
    طرح امید؛ آینده و محیط زیست
    .
    درود …

  32. سهیل س.

    راستی چرا اقلیم کشورهای اطراف خلیج فارس هنوز بیابانی است؟ چرا وجود آب و تبخیر زیاد اقلیم آنجا را بارانی و معتدل نکرده است؟ (در حالیکه بسیاری اکثر مناطق استوایی پرباران هستند.) اگر ممکن است توضیحی کوتاه در حد یک کلمه ی کلیدی یا صفحه وب حاوی توضیح مختصر بدهید. علت این سوال این است که میخواه مبدانم چرا این طرح و طذح هایی از قبیل ایرانرود باعث تغییر و بهبود اقلیم نواحی کویر مرکزی نخواهد شد؟ برخی عقیده دارند آن مناطق در قدیم دریاچه بوده. با تشکر.

  33. مرتضی خاکپور

    peace4khakpour.persianblog.ir/‏
    peace23khakpour.persianblog.ir/‏
    طرح در وبلاک من باید که اجرایی شود .
    و انتقال مستقیم آب ( انتقال آب دریای خزر به خلیج فارس و بالعکس ) و به دریاچه ها . و بدون تصفیه . که هم نیاز به این کار نیست و هم انتقال آب سریعتر انجام می شود و هم هزینه خیلی کمتری دارد .
    و با استفاده از این لوله ها فاضلآب ها را به خلیج فارس بفرستیم .
    و دریاچه ها و تالاب های کم آب و خشک شده را پر آب کنیم . آی شور برای زمین شور . و آب شیرین برای زمین شرب و کشاورزی .
    و آب شیرین شرب و کشاورزی کل ایران را از رود ها و سد ها تامین کنیم .
    راه دیگری وجود ندارد ؟!

  34. مرتضی خاکپور

    حرف ها ی رئیس جمهور محترم در مجلس درست و طرح ها خوب است و باید به شجاعت دولت تبریک گفت .
    1- peace4khakpour.persianblog.ir/‏
    peace23khakpour.persianblog.ir/‏
    طرح در وبلاک من باید که اجرایی شود .
    و انتقال مستقیم آب ( انتقال آب دریای خزر به خلیج فارس و بالعکس ) و به دریاچه ها . و بدون تصفیه . که هم نیاز به این کار نیست و هم انتقال آب سریعتر انجام می شود و هم هزینه خیلی کمتری دارد .
    و با استفاده از این لوله ها فاضلآب ها را به خلیج فارس بفرستیم .
    و دریاچه ها و تالاب های کم آب و خشک شده را پر آب کنیم . آی شور برای زمین شور . و آب شیرین برای زمین شرب و کشاورزی .
    و آب شیرین شرب و کشاورزی کل ایران را از رود ها و سد ها تامین کنیم .
    و این طرح اگراجرا شود دریاچه ارومیه را از خشکی و منطقه را از طوفان نمک واهالی رااز فرار از منطقه نجات می دهد ؟!
    راه دیگری وجود ندارد ؟!
    2- رسیدگی به درمان جانبازان و خانواده شهید و پرداخت مستمری حقوق به رزمنده های جبهه و جنگ هیچ بار مالی برای دولت ندارد و مجلس محترم و دولت محترم می توانند از دیگر ثروت سرزمینی به این نجات دهندگان ایران از دست اجانب رسیدگی کنند ( در یک روز . نه بیشتر ) و حتی این قشر از جامعه با این ثروت سرزمینی که در اختیارشان قرار می دهیم می توانند به کل جامعه کمک و یاری هم برسانند .
    فقط باید این باور را داشته باشیم که اگر این رزمنده ها دلاوری و جانفشانی نمی کردند:
    چه بر سر ایران می آمد ؟!
    و این میز ها الآن در دست چه کسانی می بود .
    و چند پرچم در ایران افراشته می شد ؟!
    و پرچم های ایر ان چه رنگی داشتند ؟!
    و پرچم های ایران چه نقشی داشتند ؟‍
    بیاییم دین خود را به این رزمنده ها ادا کنیم ؟!
    ما به این رزمنده ها بدهکاریم . ؟!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تائید دیدگاه فعال است. دیدگاه شما ممکن است کمی طول بکشد تا ظاهر شود.