سربیشه، نام سرزمینی است که در مرکز استان خراسان جنوبی واقع شده و امتداد خاوریاش تا مرزهای افغانستان میرسد؛ منطقهای واقع در دشتی نسبتاً مرتفع به بلندی 1900 متر از سطح دریا که شبهای کویری و سردش آنقدر سوزان است که آن را روزگاری سردبیشه میگفتند. در این منطقه اغلب شناسههای بیابانزایی آشکارا قابل رصد است؛ از وزش بادهای 120 روزه سیستان گرفته تا وجود مراتع تخریبشده به دلیل چرای بیرویه و دام مازاد بر ظرفیت، افت سطح آب زیرزمینی، خشکسالی و پدیدار شدن کانونهای بحرانی فرسایش بادی. مؤلفههایی که سبب تشدید مهاجرت مردم از روستاها و متروکه شدن آبادبومهای منطقه را فراهم کرده است. اینک امّا گروهی از هموطنان عزیز ما در مؤسسه آوای طبیعت پایدار با معرفی طرحی با عنوان: «ایجاد کسب و کار پایدار برای حفاظت از مراتع» (هنر برای حفاظت از طبیعت و فرهنگ) پمیکوشند تا با معرفی معیشتهای جایگزین در منطقه از شدت وابستگی معیشتی به سرزمین کاسته و بدینترتیب کسب و کار بیابانسازها را از رونق بیاندازند. آرمانی که شرط موفقیتش آن است که کسب و کار ساخت و فروش این عروسکهای محلی که میبینید، رونق گرفته و مورد حمایت من و تو قرار گیرد.
گفتنی آن که این طرح بخشی از پروژهی بینالمللی ترسیب کربن است که توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و با حمایت سازمان ملل متحد بیش از یک دهه است که در منطقه عمومی شهرستان سربیشه در حال اجراست.
هدف این پروژه کارآفرینی پایدار برای جامعه محلی خراسان جنوبی با تکیه بر مهارتهای بومی و فرهنگ غنی منطقه است؛ مهارتهایی که اگر بها داده شوند و رونق گیرند، دیگر نیازی به افزایش دام و تشدید تخریب مراتع وجود ندارد. به بیانی سادهتر با خرید هر عروسک، ممکن است یک بز از شمار دامهای موجود در سربیشه کاسته شود و این یعنی: یک گام به تثبیت پایدار منطقه نزدیکتر شدهایم.
چنین است که متولیان این طرح سبز، میکوشند با شناسایی هنرهای بومی منطقه و با ایجاد کمترین تغییرات، آنها را قابل عرضه به بازار سازند. در میان انواع هنرهای بومی منطقه عروسکهای بومی هنری است که از سالها پیش به فراموشی سپرده شده است. این طرح قصد دارد با تکیه بر حمایت علاقمندان به فرهنگ و طبیعت ایرانزمین این هنر را احیا و بازتولید کند. به این منظور با نمایش این عروسکها میخواهیم این هنر را که از دل خانههای روستایی حسینآباد سربیشه بیرون آمده، به خانههای شما دعوت کنیم.
پس لطفاً با خرید این عروسکهای دستساز، از پیشروی ناهمواریهای ماسهای و گسترش بیابانزایی در قلب خراسان جنوبی، ممانعت به عمل آورید.
جناب آقای درویش سلام بر شما
مطلب جالبی بود و بسیار هم منطقی.
در لردگان و اردل چهارمحال و بختیاری هم روستائیان برای امرار معاش و گذران زندگی بلوط چند ده ساله را می سوزانند تا زغال درجه یک بلوط صادر کنند و گروهی آن را به مصارف خاص برسانند. کاش فکری به حال گون و بلوط و مرتع این منطقه می شد. توسعۀ نامتوازن و شتاب زده باعث شده که بام ایران و منطقه ای که یک زمانی نام آن را سوئیس ایران!!!!نهادند به برهوت تبدیل شود. شما که صدایتان به بالا می رسد درد این منطقه را بازتاب دهید.
با عرض سلام و خسته نباشید برای هم میهنان غیور این مرز وبوم، باید دست این عزیزان را بوسید من شخصا خجلم که تاکنون نتوانسته ام درزمینه حفاظت محیط زیست خصوصا حفاظت ازجنگلها ومراتع،کاری کنم.
برای حفاظت ازمحیط زیست خصوصا حفاظت ازجنگلها ومراتع تلاش وهمکاری همه ملت ایران لازم وضروری است.
درود بر مهندس درویش عزیز مطلب بسیار خوبی بود امیدوارم در جای جای این مرز این کارها رونق بگیرد. جناب مهندس می خواستم اگر امکان دارد کمی در مورد تشکل های مردم نهاد و اینکه از کجا باید برای تاسیس و شروع اقدام کرد توضیح دهید.ممنون و سوالی دیگر آیا شما در دانشگاه علوم تحقیقات تدریس هم دارید؟
سلام.خسته نباشید.چطور می توانیم از این عروسکها تهیه کنیم؟من در ساوه زندگی می کنم.ممنون.
درود بر شما. لطفا با موسسه آوای طبیعت پایدار تماس بگیرید:
88976981
با درود و ادب
خوش حال شدیم که با این وبلاگ پر محتوا آشنا شدیم.
مطلب تان را در وبلاگ مان قرار دادیم تا دیگردوستان نیز با این اندیشه ی سبز آشنا شوند.
فردوسی بزرگ می گوید:
” بیا تا جهان را به بد نسپریم
به کوشش همه دست نیکی بریم”
همیشه سبز و پایدار بمانید.
وبلاگ پدر مادر های مدرسه ی نور دانش.
با درود و سپاس
به طورقطع تلاشهای این چنینی، برای مهار بیابانزایی قابل تقدیر و تحسین است. چون علاوه برحفظ میراث طبیعی در زنده ماندن میراث معنوی کشور عزیزمان نیز گامی موثر برداشته است.
درود
با معرفی منطقه برای طبیعت گردی، می توان به ارتقای معیشت اهالی و فروش عروسک ها کمک کرد.
سلام آقای درویش
خیلی خوشحال شدم. اگر ممکن است به سوال دوست عزیزی که در مورد نحوه تاسیس تشکل های مردم نهاد بود، نیز پاسخ دهید.این قضیه برای من هم سوال است. در نهایت همچون همیشه از صمیم قلب آرزوی موفقیت شما و سایر همکاران دلسوزتان را خواستارم.
با سلام
از مطالب زیبایی که می گذارید سپاسگزارم چون همه را در جریان خبرهاواتفاقات زیست محیطی قرار می دهید.
برقرار باشید
درود بر مهندس درویش عزیز. ممکن است مردم زیاد از خریدن عروسکی که با پشم بز غیر بهداشتی درست شده باشد برای فرزندشان استقبال نکنند. ای کاش به جای این کار دوباره صنعت بومی نمد مالی و یا گبه بافی رونق پیدا می کرد. هنوز بازار زیادی برای این محصولات در خارج از کشور ایران وجود دارد ولی متاسفانه به خاطر سهل انگاری های مدیریتی و عدم توجه کافی به این صنایع, کشورهای دیگر با سرقت فرهنگی از اقوام ایرانی این محصولات را تولید می کنند و با قیمت های بالایی می فروشند. ولی تولید چهار تا عروسک پشم بز چه تاثیری می تواند در اقتصاد این مردم محروم از همه چیز داشته باشد؟ ای کاش سازمان جنگل و آبداری ایران با امکاناتی که سازمان ملل در اختیارشان می گذارد کارگاه های صنایع بومی درست کنند و به مردم کمک کنند تا بتوانند محصولات نفیس خود را همچون هزاران سال گذشته تولید کرده به قیمت درست در سراسر دنیا بفروشند اگرنه به نظر من درست کردن و فروش عروسک پشم بز فقط یک کار عاریه و مسئولیت از سر بازکنی است.
برای همه شما آرزوی سربلندی و پیروزی دارم