🇮🇷: @darvishnameh

🔴یک خبر خوش برای مخالفان سدسازی!🔴

۱⃣ تاکنون بسیاری تصور می کردند که تامین انرژی از طریق ساخت سد و نیروگاه های برق/آبی در شمار انرژیهای پاک محسوب می شود، اما اخیراً پس از انتشار مجموعه پژوهشهایی که ثابت کرد این نوع استحصال انرژی را به هیچ عنوان نباید و نمی توان پاک نامید – و پیشتر در #درویشنامه به آنها پرداخته ام – اینک دانشمند بزرگ و شناخته شده جهان، پروفسور #دیوید_سوزوکی هم در تازه ترین یادداشت خود تاکید کرده که نه تنها حق نداریم چنین فرآیندی را تولید انرژی پاک بنامیم، بلکه به شدت هم مخرب است!

۲⃣ ماجرا با اعلامیه ای از سوی دولت برزیل آغاز شد؛ دولتی که تاکنون بخشهای بزرگی از آمازون را به رغم مخالفت مردم محلی و دیگران، برای ساخت سدهای تولید کننده نیروی برق به زیر آب فرو برده است. در واقع، این کشور ٧٠٪؜ از برق خود را از طریق نیروگاههای برق/آبی بدست می آورد. اما یک اعلامیه غیرمترقبه می تواند از این روش پیشگیری کرده و امیدی در دل طرفداران محیط زیست برانگیزد! امیدی که نگارنده مایل است با خوشبینی آرزو کند در پروژه های ساخت سد توسط وزارت نیرو در ایران هم اثرنهاده و موجب بازنگری در آنها را فراهم آورد. اخیراً پائلو پدروزا، مدیر اجرایی معادن و انرژی دولت برزیل اعلام کرده که دولت متبوعش در همراهی با خواست جامعه مدنی و مردم بومی و با توجه به اثبات آسیبهای محیط زیستی ناشی از سدسازی و نیز افزایش رقابت در زمینه دیگر گزینه های استحصال انرژی از منابع تجدیدپذیز ، به تجدیدنظر درمورد ادامه ساخت نیروگاههای برق/آبی پرداخته است.

۳⃣دیوید سوزوکی می گوید: نیروی برق حاصل از آب، آنطور که دیرزمانی تصور می شد، دیگر نه تنها یک انرژی سبز محسوب نمی شود؛ بلکه در تشدید تغییرات سوء اقلیمی میتواند چالشهای جدیدی بوجود آورد. دهه ها پژوهش نشان می دهند که انتشار گازهای گلخانه ای، به ویژه گاز متان، حاصل از پروژه نیروگاههای برق/ آبی می توانند نقش بسیار مهمی برعهده داشته باشند. در حقیقت، فرآیند سدسازی علاوه بر تشدید انتشار دی اکسید کربن حاصل از تولید فولاد و بتون و بکار گرفتن آنها در ساخت سد؛ به دلیل تجزیه مواد آلی در مخزن سد، موجب انتشار گاز متان هم می شود که در کوتاه مدت گاز گلخانه ای قویتری در مقایسه دی اکسیدکربن است.

۴⃣ نیروگاههای برق/ آبی همچنین دلیل آسیبهای محیط زیستی و اجتماعی هم هستند، از جمله تخریب زیستگاهها و زمینهای کشاورزی، تغییر آبراهه ها و سفره های آب و جابجایی مردم بومی نظیر آنچه در ساخت سدهای دز، کارون ۳ و گتوند در ایران رخ داده است. همچنین پژوهشها نشان داده آنجا که مساحت بزرگی از زمین به زیر آب می رود، مقدار جیوه در ماهیها چندین برابر می شود و این منبع سنتی پروتئین غذایی را بخطر می اندازد.

۵⃣ حسابرس کل دولت کانادا اخیرا به این نتیجه رسیده که استراتژی اقلیمی فعلی با اجرای تعهدات دولت برای کاهش گازهای گلخانه ای تا ٨٠٪؜ بین سالهای ٢٠٠۵ تا ٢٠٢۵ مغایرت دارد! این واقعیتها و بهبودی سریع در تولید برق، پیشنهادی برای دولت کانادا و البته ایران است تا استراتژی اقلیمی خویش را مورد تجدیدنظر قرار دهند. گزینه انرژیهای تجدیدپذیر می تواند انرژی مورد نیاز با هزینه کمتر و در مدت زمانی کوتاهتر تولید کند. کارآیی نیروی خورشید و باد افزایش پیدا کرده و در عوض هزینه آن نسبت به آنچه که در گذشته تخمین زده می شد، به مراتب کمتر شده است. به عنوان مثال، کمترین قیمت برق در کانادا از یک نیروگاه بادی در آلبرتا حاصل می شود که یک سوم هزینه تمام شده قیمت همان مقداربرق حاصل از نیروگاهی برق/ آبی است. در ایران هم اگر قیمت تمام شده حاملهای انرژی و تبعات محیط زیستی آن را واقعی محاسبه کنیم، آنگاه هرگز تولید انرژی از طریق نیروگاه های حرارتی، برق آبی و یا اتمی قابل رقابت با همتایان بادی، خورشیدی و زمین گرمایی نیست.

۶⃣اینک حتی این نگرانی که خورشید و باد منابعی غیرقابل پیش بینی هستند با توسعه در زمینه باتریهای بزرگ (قابل شارژ) از بین رفته. در نوامبر گذشته، شرکت تسلا در صحرای استرالیا یک باتری ١٠٠ مگاواتی را برای قطع برق احتمالی و تغییر سطح تقاضای روزمره نصب کرد. برخلاف پروژه های اخیر نیروگاههای برق/آبی، این برنامه مطابق با بودجه تعیین شده و زودتر از موعد مقرر به انجام رسید.

۷⃣ هموطن عزیز! اعلامیه دولت برزیل یک سرمشق است برای دولتهایی چون ایران و کانادا. آنها باید که تعهد خود را برای کاهش گازهای گلخانه ای و بهبود روابط با مردم بومی و جامعه محلی اجرا کنند. برای اینکار لازم است که دولتها از برنامه توسعه سدهای بزرگ دوری کرده و به جای آن به سرعت به استحصال انرژی از منابع تجدیدپذیر روی آورند؛ امکانی که البته مزیت نسبی آن در ایران به مراتب بالاتر از کانادا هم هست.

https://t.me/darvishnameh/6682