♦️کلاغ زاغی، شبیه‌ترین موجود به انسانِ خردمند!♦️
🇮🇷: @darvishnameh
✍ خیلی از دوستداران محیط‌زیست انگار بر سر یک دوراهی قرار گرفته‌اند؛ مگر می‌شود محیط‌زیستی بود و فرمان به کشتار داد، آن هم به بهانه حفظ محیط‌زیست؟ موافقان حذف کلاغ‌زاغی‌ها می‌گویند: این پرنده‌ها قاتل تخمِ دیگر پرندگان هستند و مثل متجاوزین بعثی لانه‌ها را تصرف می‌کنند و حتی به جوجه‌های دیگر پرندگان هم رحم نمی‌کنند! پس برای حفظ تاب‌آوری بوم‌سازگان باید آنها را حذف کنیم. درست مثل استدلالی که در مورد سگ‌های رهاشده در طبیعت هم مطرح شده و آنها را دشمن حیات‌وحش برشمرده و عامل انقراض یوزپلنگ آسیایی. کشاورزان هم پیش‌تر رفته و کلاغ‌زاغی را رسماً جاندار زیانکار نامیده و حکم قتلش را واجب! اما واقعیت این است که صورت مساله چنین ساده و یک‌خطی هم نیست و ابعادِ پیچیده‌تر و گسترده‌تری دارد. اینشتین می‌گوید: طرح درست صورت مساله، گاه مهم‌تر از ارایه راه‌حل است! یادداشتم را در این‌باره بخوانید:
♦️با کلاغ زاغی چه کنیم؟♦️
۱️⃣ کلاغ زاغی – Pica Pica – یکی از هوشمندترین جانداران روی زمین است و یگانه غیرپستانداری که می‌تواند تصویر خود را در آینه تشخیص دهد. زاغی‌ها تک‌همسر هستند و تا پایان عمر با جفت خویش زندگی می‌کنند. در صورت مرگ همسر هم برخلاف انسانِ خردمند، نمی‌گوید هر چه زیباتر و جوان‌تر بهتر! بلکه جفتی متناسب با سن و سال خود برمی‌گزیند. او خطر را به خوبی حس می‌کند، همه‌چیزخوار است و انعطافِ زیادی در شرایط مختلف جغرافیایی و اقلیمی از خود نشان می‌دهد. درحقیقت جایی که زاغی‌ها هم دوام نیاورند، واقعاً فوق‌العاده سختی کارش برای آدم‌زمینی‌ها باید بالا باشد!
۲️⃣ آنها از معدود پرندگانی هستند که برای آشیان خود سقفی استتار گونه می‌سازند تا مهاجمین به تخم‌ها و جوجه‌هایش دستبرد نزنند؛ یعنی دقیقاً شگردی که خود برای دستیابی به تخم دیگر پرندگان به کار می‌برند. او حتی برای تامین آب در مزارعی که به سامانه آبیاری تحت فشار هم مجهز است، مشکلی ندارد! چرا که به راحتی محل‌های مرطوب را شناسایی کرده، به درون خاک رفته و آنقدر به لوله‌ها نوک می‌زند تا به آب برسد. به همین دلیل اغلب کشاورزان از او دل خوشی ندارند و به اصطلاح سایه‌اش را با تیر می‌زنند. در حالی که مشکل از زاغی‌ها نیست؛ مشکل از آن است که همه‌ی برکه‌ها و جوی‌ها را خشکانده و یا طرح پوشش انهار برایش اجرا کرده و عملاً دسترسی زاغی‌ها به آب را مختل کرده‌ایم.
۳️⃣ علاوه بر این، خودش یکی از شکارچی‌های حرفه‌ای بوده و به جوجه‌ها و تخم‌های دیگر پرندگان در بزنگاه‌هایی که فرصت بیابد، حمله می‌کند. از همین رو، متاسفانه گروهی او را در شمار آفت طبقه‌بندی کرده و حذفش را به نفع دیگر جانداران از جمله انسان می‌دانند. غافل از اینکه اگر قرار باشد با چنین استدلالی، جانداری را آفت نامید، بی‌شک انسان بزرگترین، خطرناک‌ترین و بی‌رقیب‌ترین آفت برای طبیعت است! نیست؟
۴️⃣ حقیقت ماجرا اما این است که برخلاف تصورِ عامه که فکر می‌کنند آدمی خیلی شبیه به میمون است، باید بدانیم که از قضا این کلاغ زاغی‌ها هستند که بیشترین شباهت را به انسانِ خردمند – Homo sapiens – دارند، آنقدر که اگر از طفولیت با انسان‌ها زندگی کنند، حتی می‌توانند چند کلمه مثل آدم حرف بزنند! جالب‌تر آنکه مطابق پژوهش‌هایی که نتایجش در نشریه‌ای معتبر – Animal Behaviour – منتشر شده است، زاغی‌ها هم مانند آدم‌ها برای درگذشتگان خویش آیین سوگواری برگزار کرده و چهره افرادی که آنها را تهدید کنند، هرگز از خاطر نمی‌برند.
۵️⃣ خُب حالا چه باید کرد؟ بدیهی است همانطور که نمی‌توان و نباید فرمان به حذف آدم داد، خواهان حذف هیچ موجود زنده دیگری هم از چرخه حیات نباید شد. در واقع، اگر ما آدم‌ها می‌توانستیم محل‌های دفن زباله خود را به درستی مدیریت کرده و دشمن طبیعی زاغ‌ها، یعنی شاهین، بهله، بحری و دلیجه‌ها را به کشورهای شیخ‌نشین جنوب خلیج‌فارس قاچاق نمی‌کردیم، الان با معضلی به نام افزایش جمعیت فراتر از ظرفیت زیستگاه روبرو نمی‌شدیم. به عبارت ساده‌تر هر جاندار و گیاهی اگر خارج از زیستگاه طبیعی‌اش و یا در ابعادی فراتر از ظرفیت برد گسترش یابد، می‌تواند هم برای پایداری نسل خود و هم تاب‌آوری زمین بحران‌زا باشد، اصلی که در مورد انسان هم صادق است.
۶️⃣ خلاصه آنکه یادمان باشد: زاغی‌ها در شمار پاک‌کننده‌های طبیعت از ضایعات متعفن بوده و در کنترل جمعیت آفاتی چون ملخ‌ها، بسیار کارکردی مثبت دارند. اگر بکوشیم تا هرچه سریع‌تر محل‌های دفن زباله سامان گرفته، سرانه تولید زباله تر کاهش یافته و اجازه زندگی در آسمان وطن به دشمنان طبیعی زاغی‌ها داده و آنها را برای چند ریال سعودی به آن سوی خلیج فارس قاچاق نکنیم؛ آنگاه به تعادلی پایدار و ثمربخش برای هر دو سوی معادله می‌رسیم.
#کلاغ_زاغی_جاندار_زیانکار_نیست
🇮🇷: https://t.me/darvishnameh