این تصویر را که می‌بینید، یک عکس ترکیبی ماهواره‌ای از سنجنده‌ی Landsat است که پایتخت ایران را نمایش می دهد و منبع آن سازمان ناسا آمریکاست.
ناسا می‌گوید: شتاب رشد جمعیت و مساحت شهری، در تهران چنان است که آن را در بین همه‌ی شهرهای در حال توسعه‌ی جهان بی‌رقیب ساخته است. شهری که در دهه‌ی 1940 فقط 700 هزار نفر جمعیت داشت؛ آنگاه به فاصله‌ی 26 سال جمعیت خود را به 3 میلیون نفر رساند؛ آنگاه در فاصله‌ی 20 سال بعد (1986)، 3 میلیون نفر دیگر به جمعیت این شهر افزوده شد؛ آن هم در شرایطی که کشور درگیر یک جنگ ناخواسته با کشور همسایه‌ی غربی خود شده بود.
و سرانجام اینک مرز جمعیت تهران از آستانه‌ی 10 میلیون نفر هم گذر کرده و جمعیت این ابر شهر به تنهایی برابر است با جمعیت پنج سکونتگاه اصلی دیگر کشور در اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز و کرج؛ شهری که از جنوب، شرق، غرب و شمال با تهدید بیابان‌زایی مواجه است و مدتهاست که ردپای بوم‌شناختی‌اش از ظرفیت اشباع هم عبور کرده است.
نکته‌ی جالب در این تصویر، نقاط سبزرنگ است که اغلب نشان‌دهنده‌ی محله‌های جدیدی است که در دل باغهای زیبای این چنارستان و یا در حاشیه جویبارها و رودهای گوارای دیروز به شهر افزوده شده است؛ محله‌هایی که بسیاری از آنها در 50 سال پیش وجود نداشتند و اینک با حذف سبزینه هایی چون چنارهای زیبای تهران و کاریزهای حیات بخشش هویت یافته اند!
می‌بینید! اگر من بودم به جای رنگ سبز از رنگ قرمز استفاده می‌کردم – هر چند محدودیت های سنجنده لند ست و طیف رنگی آن قابل درک است – تا شتاب ناپایداری سرزمین در تهران را به خوبی برملاسازد! افسوس که مهندسان سنجش از دور ناسا به اندازه‌ی نگارنده – ظاهراْ- خوش‌سلیقه نیستند! هستند؟
برای همین است که می‌گویم: گول این رنگ سبز را نخورید! چرا که هر رنگ سبزی سبز نیست! همان طوری که هر گردی گردو نیست!
در همین باره:
– تهران همچنان فرو می‌رود در غفلت من و تو!
– بيش از ۲ ميليون خودروي اضافي در تهران تردد مي‌كند!
– هشدارهاي معصومه ابتكار را جدي بگيريم!
– سبزترين مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام!
– این را دیگر نمی‌شود سانسور کرد! می‌شود؟
– کرج ؛ باغ‌شهری که بیابان‌شهرش کردیم!
– بیابان‌زایی که شاخ و دم ندارد!
– دعوای مترو تهران خیابانی می‌شود!
– 200 میلیارد دقیقه وقت کشی سالانه‌ی تهرانی‌ها برای هیچ!
با سلام و خسته نباشید،
دوست عزیز میخواستم توضیحاتی راجع به این تصویر لندست و توضیحات شما برایتان بنویسم.
این تصویر ترکیب رنگی کاذب(false color) ماهواره لندست و با ترکیب باندی 7-4-1 میباشد که مناسبترین ترکیب باندی برای نمایش تغییرات شهری و پوشش گیاهی در برگیرنده آن، می باشد. با توجه به اینکه پایان نامه خود من در مورد تهران بوده و این تصویر را به صورت ارجینال در اختیار دارم،فکر میکنم تصویر سال 2000 شهر تهران است(به دلیل کیفیت پایین تصویر نمیتوانم قطعی بگویم)و اما نکات مورد اشاره:
1- سال پرتاب ماهوراه لندست سال 1972 بوده است مصادف با سال 1351 ما خواهد بود و تا قبل از آن تصویر سنجش از دوری درستی از زمین در اختیار ناسا و سایر سازمانها و جود نداشت و لندست(با نام اولیه ارتس)اولین ماهواره سنجش از دوری دنیا بود و تا لندست شماره 7 پرتاب شد(البته ماموریت لندست 6 شکست خورد)و در نهایت این اسطوره از گردونه سنجش از دور بیرون رفت.(آخرین تصاویر قابل استفاده تا سال 2003 دریافت شد و پس از آن نسبت نویز به سیگنال ماهواره زیاد شد و عملاً استفاده از آنرا سخت و نامناسب نمود هر چند تا سالها بعد هم تصاویر دریافت میشد). با این توضیحات تاریخ پایش 1940 تا کنون به نظر درست نمیباشد. چون اندست از سال 1972 تا 2003 فعال بود.
2- رنگ سبز مورد اشاره در این تصویر در واقع نمایانگر پوشش گیاهی است و تاکید میکنم پوشش گیاهی نه محله های تازه ساخت تهران! در واقع با این ترکیب باندی پوشش گیاهی به رنگ سبز دیده می شود.
در پایان ضمن تشکر از مطرج کردن اینچنین موضوعاتی، اگر نیاز به اطلاعات بیشتر در این زمینه داشتید چون موضوع پایان نامه من بوده است میتوانم اطلاعات مفیدی برایتان ارسال کنم.
با آرزوی موفقیت
علی موسیوند
دانشجوی دکترای سنجش از دور
دانشکده هوافضا، دانشگاه صنعتی دلفت(هلند)
جناب موسیوند عزیز: ممنون از احساس مسئولیت درخور و اطلاعات ارزشمندی که ارایه دادید.من شنیده بودم که گویا یکی از باندهای لندست در سال 2003 دچار مشکل شده و سبب گردیده تا اطلاعات خاصی را منتقل نکند. آیا درست است؟
البته این یادداشت اندکی دوست داشت با رنگها هم بازی کند!
همین!
زنده باشید.
با سلام مجدد خدمت شما،
برنامه لندست بدون شک یکی از موفقترین برنامه های سنجش از دور بوده است که همین امر و همچنین آرشیو بسیار غنی به جا مانده از این ماهواره، نیاز به ادامه آنرا محسوس کرده است. از همین رو در سال 2005 کار بروی نسخه جدیدی از آن با توجه به حفظ قدرت تفکیک زمینی با نام(Landsat Data Continuity Mission (LDCM) با همان خصوصیات طیفی(البته با دو باند طیفی بیشتر در محدوده آبی برای شناسایی آئروسل(ذرات معلق) و یک باند در محدوده 1360-1390 نانومتر برای شناسایی ابرهای سیروس و جداسازی آنها از برف و نمکزار)و حذف باند6 لندست،آغاز شده است و دسامبر 2012 پرتاب خواهد شد.
در واقع اگر فقط یک باند خراب میشد؛ امکان استفاده از باندهای دیگر امکانپذیر بود. ولی از سال 2003 به بعد، فقط یه ناحیه باریک در مرکز تصویر بدون نویز بود و مابقی تصویر به دلیل نویز شدید قابل استفاده نبود.
اغلب تکنیکهای سنجش از دوری به نوعی مدیون لندست میباشند.
در باره رنگ هم که حق باشماست!
شاد و پیروز باشید
زنده باشی هموطن عزیز و فرزانه من. بسیار ممنون از اطلاعات ارزشمندی که به سرعت برای مخاطبان مهار بیابان زایی فراهم کردی. امیدوارم در آینده از شما در صحنه علمی وطن بیشتر بشنویم.
شب خوش.
تازه کرج هم سر ریز تهران است !
بنده پیر خراباتم که لطفش دائم است ! خوس حالم که مداوم می نویسید.
زنده باشی کیارش عزیز.