بايد اذعان داشت ، مجموعه فعاليت هايي كه تاكنون در جهت كاهش آلودگي هواي شهر ها به انجام رسيده، از موفقيت لازم برخوردار نبوده است . اگر تاچند سال پيش آلودگي هوا صرفا مشكل شهر تهران تلقي مي شد، امروز اين مشكل دامنگير بسياري ديگر از شهرهاي كشور نيز شده است . از اعلام نخستين برنامه مقابله با آلودگي هواي شهر تهران در سال 1352 تاكنون ، كيفيت هواي تهران به طور مداوم رو به كاهش داشته است.
در برنامه دوم هدف هاي كمي در زمينه كاهش ميزان آلودگي هوا ي شهر تهران به شرح زير اعلام گرديده بود :
– كاهش ميزان منواكسيد كربن از 40 ppm وضع موجود به 15 ppm در سال پاياني برنامه ،
– كاهش هيدروكربورها از 5/3 ppm وضع موجود به5/1 ppm در سال پاياني برنامه ،
– كاهش اكسيد هاي ازت از 1/0 ppm وضع موجود به 70/0 ppm در سال پاياني برنامه ،
– كاهش انيدريد سولفورو از 1/0 ppm وضع موجود به 50/0 ppm در سال پاياني برنامه ،
– كاهش ذرات معلق در هوا از 170 ميكروگرم / مترمكعب به 100 ميكرو گرم / متر مكعب در سال پاياني برنامه (پيوست لايه برنامه دوم ، همان ، ص ص 21-2 و 22 – 2).
سال هاي بعد و بحران هاي پي در پي آلودگي هوا در شهر تهران نشان دهنده اين واقعين بودندو هستند كه اين اهداف هرگز تحقق نيافته اند. نه پرسش كننده اي وجود داشت و نه پاسخ دهنده اي و در فضاي تاريك تهران همه چيز روال هميشگي خود را مي پيمود: انواع مصاحبه ، انواع ميز گرد ، انواع وعده و وعيد ، انواع شعارها و انواع اقدامات نمايشي .
حتي آمارهايي كه گاه و بيگاه انتشار مي يافتند، يا از دقت كافي برخوردار نبودند ( مانند اعلام مقادير آلاينده ها بر حسب تن يا emission ) و يا به صورت ميانگين ارائه مي گرديدند .
واضح است كه ميانگين ها هرگز نمي توانند عمق فاجعه را نشان دهند . در نمودار موجود در این یادداشت روند تغييرات هيدروكربورها (HC ) در طول سال 1375 به نمايش گذارده شده است . انتخاب هيدروكربورها جهت نمايش به دو دليل اصلي صورت گرفته است :
1- قابليت سرطان زايي اين تركيبات كه مورد تاييد اكثر منبع علمي است،
2- تفاوت چشمگير بين استاندارد HC كه در ستون13 درج گرديده و برابر 24/0ppm است و آنچه كه در هواي تهران وجود دارد.
در ايران به دليل فقدان تحقيقات در زمينه رابطه آلودگي هوا و بيماري هاي مختلف و از جمله سرطان، به سختي مي توان درباره عمق فاجعه اي كه اين تفاوت بارز به وجود آورده است – تفاوت ميان رقم استاندارد و واقعيت – قضاوت کرد.
لازم به ذكر است كه ارقام مورد استفاده قرار گرفته در اينجا نيز ميانگين هاي ماهانه بوده و حداكثر ها را نشان نمي دهند. ميانگين ها در ايستگاه نجات الهي بين 3 تا 71/9 ppm ، ايستگاه فاطمي بين 62/3 تا 39/6 ppm و ايستگاه سبزه ميدان بين 59/3 تا 71/5 ppm در نوسان مي باشند . در مورد ساير منابع آلاينده هوا نيز وضع بيش و كم به همين منوال است .
درسته …
آمار استنباطی از روی نمونه گیری ها و حداقل و حداکثر ها معمولن خطا داردو معمولن هم این خطا ها منجر به ضعف مدیریت و عملکرد می شود ؛
و متاسفانه به دلیل هزینه های بالا ،
آمار توصیفی به کار نمی آید .
تشکر از مهندس درویش که بالاخره یک نفر آستینی بالا زد و جرأت کرد در مورد بزرگترین مشکل محیط زیستی کشور مطلبی نوشت.
درضمن درگذشت محمد نوری را به شما و همه کسانی که دوستدار سبک قدرتمند موسیقی ایشان بودند تسلیت عرض می کنم.