دانایی فردی برای مهار طبیعت ستیزی ، کافی نیست! – 3

در سومین بخش از مجموعه یادداشت‌هایی که به دلایل خطر مناقشات منطقه‌ای بر سر آب می‌پردازد، اشاره می شود بر تبعات ویران‌گر فراموشی اصل پروانه … اصلی که نمودش را در همه جا می‌توان آشکارا ملاحظه کرد، به ویژه در سخن برخی از مدیران ارشد دولتی.
کافی است نگاهی بیاندازیم به تازه‌ترین اظهارات عالی‌ترین مقام سلامت کشور – دکتر مرضیه وحید دستجردی – که آشکارا از دو فرزند به عنوان کمینه‌ی مطلوب شمار کودکان در هر خانواده ایرانی دفاع می‌کند! یادمان باشد که 30 سال پیش، پتانسیل سالانه‌ی آب قابل استحصال برای 30 میلیون ایرانی، 140 میلیارد متر مکعب بود؛ امروز به دلیل تغییرات اقلیمی حتا 140 میلیارد متر مکعب هم نیست، اما جمعیت ایرانیان به 75 میلیون نفر رسیده است! یعنی سهم سرانه‌ی آب دردسترس هر ایرانی از بیش از 4 هزار متر مکعب به کمتر از 2 هزار متر مکعب (مرز تنش آبی در جهان) سقوط کرده است! و آنگاه با چنین بضاعتی همچنان بر طبل افزایش جمعیت کوبیدن، شگفت‌آور است! نیست؟

و این ها در حالی است که ما بسیار خوشبین باشیم و فرض کنیم که در طول این مدت، مدیریت حاکم بر بخش آب در ایران، بی نظیر بوده و توانسته همه‌ی کارمایه‌های بالفعل را، بالقوه سازد! در حالی که عملاً چنین نبوده و خود به عنوان یکی از مهم‌ترین شناسه‌ها و عوامل بیابان‌زایی عمل کرده است.
به هر حال، به نظر می‌رسد راه ِ گریز از این مناقشات، از طریق دانایی فردی صرف عبور نمی‌کند. آموزه‌ای که 155 سال پیش، یک نفر دیگر هم به نوعی آن را زنهار داده بود!

سروده‌ی هشيارانه‌ی والت ويتمن  – Walt Whitman – كه در سال 1855 ميلادي آفريده شده است، نشان مي‌دهد: دانايي فردي براي مهار بحران‌هاي اجتماعي و ممانعت از ارتكاب خطاهاي فاحش كافي نيست، هر چند كه لازم است! زیرا اگر کافی بود در فاصله این 155 سال، نباید جهان به سمتی میل پیدا می‌کرد که همه حسرت روزگار ویتمن را بکشند!

باور دارم كه يك برگِ علف كمتر از سيرِ ستارگان نيست،
و مور نيز به همان اندازه كامل است،
و يك دانه‌ی ماسه و تخم سوسك و داروگ،
شاهكاري است براي والاترين‌ها،
و توت سياه، شايسته‌ی زينت‌بخشيدن به رواق‌هاي آسمان است،
و باريكترين مفصل دست من، همه‌ی ابزارهاي ماشيني را
مسخره مي‌كند،
و گاوي كه با سري غمزده نشخوار مي‌كند،
از هر پيكره‌اي فراتر است
و موش، معجزه‌اي است كافي براي در ترديدافكندنِ
ميلياردها ميليارد بي‌ايمان.

ادامه دارد …

مؤخره:

ممنون از بهروز عزیز که به این جستارهای پروانه ای پیوسته است و تاکنون دو یادداشت منتشر کرده است.

16 فکر می‌کنند “دانایی فردی برای مهار طبیعت ستیزی ، کافی نیست! – 3

  1. پارسا لیلاز

    آقا عکس اولی خداست !

    این سرکار خانوم دکتر واقعا این قدر … بود ؛ ما نمیدونستیم!؟کمینه دو فرزند ! نسل مارو یادشون رفته مدرسه های چهار شیفته .خجالت نمیکشن.طفلکی بچه ها با این وضعیت آب…

    از نگاه این آقا خوشم میاد .انگاری یه چیزایی رو بیشتر می بینه ! نمی بینه!؟(به قول دکتر)

  2. بهروز

    سلام. بابت اشاره ممنونم. این خبر و گزارش رو امروز دیدم.

    http://oilprice.com/Metals/Commodities/US-Faces-Water-Supply-Crisis-Study.html

    که در مورد پیش بینی کمبود عرضه ی آب در ایالات متحده است. گفتم شاید براتون جالب باشه.

    پاسخ:

    ممنون بهروز جان.
    به نظرم یکی از وخیم ترین بحران ها در انتظار کالیفرنیا و به ویژه لاس وگاس است.

  3. مسعود

    پست بسیار زنهار دهنده ای است برای آنان که بیش از چند قدم جلوتر را نمی بینند.

    پاسخ:

    امیدوارم که تا دیر نشده ببینند.

  4. محمد درویش نویسنده

    خسته نباشی هومان جان … می دانم که شب سختی را به اتفاق همکارانت برای مهار آتش در منطقه اردل گذرانده ای.
    منتظر خواندن گزارش تصویری ات از این ماجرا می مانم. امروز با دکتر طالقانی در کمیته محیط زیست تات بحث خوبی برای تجهیز سازمان داشتیم. امیدوارم به نتیجه برسد.
    درود …

  5. بهروز

    خواهش می کنم. جالبه که دوباره یک مطلب دیگه به چشمم خورد که فکر می کنم این بیشتر براتون جالب باشه. موضوع بحران آب در پاکستان و هندوستان است و اینکه چه چنین بحرانی چه مخاطراتی رو به دنبال خواهد داشت. خلاصه ای از مقاله میگه:

    Water scarcity in the Indus basin may be the world’s most dangerous environmental phenomenon. If anything will cause a civil war in Pakistan, or a conflict with its nemesis, India, many analysts believe that it will be water.

    لینک مطلب اینجا است. فکر می کنم اگر قصد داشته باشید باز هم در این رابطه بنویسید مثال خوبی باشه:

    http://www.theglobeandmail.com/news/world/pakistans-drinkers-of-the-dust/article1650301/

  6. نیره

    و به يادم آمد: مادر زمين تشنه است…
    آقاي درويش گرامي! وزير سلامت! ما همان روز نخست در مصاحبه هاي شتابزده اش نشان داد كه كجاي راه قرار دارد… در همين لينك خبري كه شما گذاشته ايد به اين جمله توجه فرماييد: “بنابراین حداقل تعداد فرزندان دو فرزنداست كه بتوانند دست كم جایگزین پدر و مادر خود شوند. تا بتوانیم جمعیت را حفظ كنیم.” !!!! نمي دانم در برابر اين جمله چه چيزي مي توان گفت؟!! بگذريم…سروده نابي كه از والت ويتمن گذاشتيد همه حرفها را كامل زد است… ولي من مي خواهم يك مطلب بي ربط بنويسم… اين عكس من را ياد شوپنهاور انداخت!!!
    ولي صاحب اين نگاه نافذ سرزنش گر م يتواند چنان بيان سحر انگيز سرزنش گري هم داشته باشد…مگر نه؟

  7. عباس رسول زاده بيدگلي

    درود بر شما استاد.
    اینجا ایران است.
    هفته قبل فرمانداری کاشان بخشنامه کرد که کلیه ادارات و بانکها نیم ساعت زودتر تر(!) سر کار بیایند و تا ساعت 8 صبح کولر روشن نکنند. امروز شنبه اولین روز این طرح بود که یک نامه از مدیریت اصفهان برای ما امد که ” بادجه بعد از ظهر بر قرار می باشد”. ؟؟؟؟
    اینجا ایران است.

  8. محمد درویش نویسنده

    به تهرانی:
    خانم دکتر گفته اند که هر زوج ایرانی باید حداقل دو فرزند داشته باشد! نه حداکثر!! آیا به نظر شما تبعات این جمله برای محیط زیست شکننده و منابع آبی اندک آن نمی تواند ویران گر باشد (به توانمندی های اقتصادی و اشتغال و مسکن و … تنشهای حاصل از آن، فعلاً کاری نداریم)؟
    .
    .
    به عباس رسول زاده بیدگلی:
    بله … اینجا ایران است … صدای ما از پارادوکس ترین کشور جهان به گوش می رسد! نمی رسد؟
    درود …
    .
    .
    به نیره:
    بله … دقیقاً آره!
    .
    .
    به بهروز عزیز:
    ممنون … حقیقت داستان این است که علاوه بر هند و پاکستان، باید نام افغانستان را هم در شرق کشور به این سیاهه افزود. تنها شانسی که آورده ایم! آن است که فعلاً لولوی طالبان نمی گذارد تا به چیز دیگری فکر کنند!!
    درود …

  9. مهلقا کاشفی

    با سلام
    بایستی توانا ئی جمعی را به ان اضافه کرد.شاید از طبیعت ستیزی جلوگیری شود
    در این وبلاگ جای رساله های عملی برای طبیعت دوستان خالی است.به راستی ما دلسوختگان طبیعت چه می توانیم بکنیم؟انتقاد- هشدار -انتقال دانسته ها به دیگرانو….
    ما خود ناخواسته گاهی و یا شاید بیشتر اوقات رفتارهای ضد محیط زیستی داریم.امید است با همت مهندس درویش رفتارهای محیط زیستی را بیاموزیمو به دیگران یاد دهیم.

  10. محمد درویش نویسنده

    درود بر خانم کاشفی عزیز …
    شاید یکی از کارکردهای این تارنما همین امکان تبادل آرا و در میان گذاردن تجربه های مفید یکدیگر باشد.
    سپاسگزار شما هستم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تائید دیدگاه فعال است. دیدگاه شما ممکن است کمی طول بکشد تا ظاهر شود.