در این بخش به برنامه هاي شركت كنترل كيفيت هوا ، وابسته به شهرداري تهران و برنامه عزم ملي براي حفاظت از محيط زيست تهيه شده توسط سازمان حفاظت محيط زيست اشاره می شود.
شركت كنترل كيفيت هوا كه در اوايل دهه هفتاد خورشيدي آغاز به كار نمود، جهت مقابله با آلودگي هواي تهران برنامه ها و اقداماتي را تنظيم نموده است كه فهرستوار به شرح زير است:
1 – طرح سنجش آلودگي عناصر فلزي و غير فلزي موجود در هواي تهران ،
2 – طرح اثرات تنظيم موتور بر كاهش آلودگي هوا ،
3 – طرح ايستگاههاي سنجش آلودگي هواي تهران ،
4 – بررسي آلودگي ناشي از تردد موتور سيكلت ها ،
5 – طرح آموزش همگاني در زمينه آلودگي هوا با كمك« برنامه توسعه سازمان ملل » .
علاوه براين مدير عامل شركت مذكور در مصاحبه با روزنامه اطلاعات اعلام نمود « 20 طرح جديد براي مبارزه با آلودگي هواي تهران به اجرا در مي آيد » (روزنامه اطلاعات ، مورخ 18 اسفندماه 1373 ).
در سال 1374 طرح جامع كنترل آلودگي هواي تهران ارائه گرديد . كميته هدايت كننده طرح جامع براي كنترل آلودگي هواي تهران گزارش مقدماتي ارائه شده از سوي هيئت كارشناسي سازمان همكاري هاي بين المللي ژاپن ( جايكا ) را با انجام تغييرات و اصلاحاتي تدوين و ارائه كرد . به گزارش روابط عمومي سازمان حفاظت محيط زيست اين طرح طي جلسه اي توسط كميته مذكور كه در آن افزون بر كارشناسان جايكا نمايندگان وزارتخانه هاي بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي ، نفت ، صنايع و سازمان هاي حفاظت محيط زيست و هواشناسي و شركت كنترل كيفيت هوا حضور دارند ، مورد بررسي قرار گرفت …. انجام مطالعه درباره آلودگي هواي تهران بر اساس موافقتنامه اي در پاييز سال 1373 ميان شهردار تهران و سرپرست هيئت مقدماتي جايكا به امضا رسيد.
در تاريخ 24 دي ماه 1376 رييس سازمان حفاظت محيط زيست در مصاحبه با روزنامه ايران چنين بيان مي نمايد كه « طرح مقابله با آلودگي هواي تهران بر مبناي سه مطالعه درباره آلودگي هواي تهران تنظيم شده است كه امكان تعميم دادن به شهرهاي ديگر را نيز دارد»12 . در همين مصاحبه رييس سازمان حفاظت محيط زيست اعلام مي دارد كه ، طرح تبديل خودروهاي مستهلك به نو نيز در انتظار تصويب مي باشد .
در ششم دي ماه 1378 مرتضي الويري در سمت شهردار تهران در جمع خبر نگاران پارلماني مي گويد :« بر مبناي گزارشي كه شركت كنترل ] كيفيت [ آلودگي هوا و سازمان محيط زيست تهيه كرده اند ، انواع سوخت هايي كه عرضه مي شوند ، كيفيت مطلوبي ندارند … براساس مطالعات انجام شده مي توان با حدود 200 ميليون دلار سرمايه گذاري ، كيفيت بنزين را ارتقا داد … شهردار تهران گفت :” مقابله با آلودگي هوا تقريبا” اجراي 300 الي 400 عمليات زمان بندي شده مختلف را مي طلبد كه اين عمليات از ابتداي سال جديد ميلادي آغاز خواهد شد . وي افزود ، براساس مطالعاتي كه دو شركت سوئدي و ژاپني براي كاهش آلودگي هواي تهران انجام داده اند ، برنامه زمان بندي شده براي اين منظور ظرف 15 سال بازدهي دارد و هواي تهران را به حد نصاب استانداردهاي جهاني مي رساند » .
در برنامه عزم ملي براي حفاظت از محيط زيست كه از سوي سازمان حفاظت محيط زيست تهيه و تدوين گرديده است ، به طور مفصل هم به مسئله آلودگي هوا ، هم منابع آن و هم راهكارهاي مقابله با آن پرداخته شده است.
علاوه بر طرح هايي كه بر اساس مطالعات و تحقيقات علمي به انجام مي رسند(بدون توجه به اجرا يا عدم اجراي آنها ) ، پيشنهادات وطرح هايي نيز وجود دارند كه بيشتر جنبه خيال پردازي داشته و هرگاه با هزينه ملت به انجام نمي رسيدند ، نيازي هم به ياد آوري نداشتند . ذكر چند نمونه از اين قبيل طرح هاي فانتزي خالي از فايده نيست :
1- طرح تحقيقاتي« تعيين ميزان جذب سرب توسط گياهان زينتي» كه واحد تحقيقات سازمان پارك ها انجام آن را عهده دار شده است،
2- « طرح كاشت چمن بر فراز بام خانه ها » با هدف كمك به كاهش آلودگي هوا ، تعديل و تلطيف هوا و كمك به زيبايي شهر تهران …. طرح آزمايشي كاشت چمن و گونه هاي جذب كننده سرب بر فراز بام ها در محدوده اي از منطقه 14 شهرداري در شرق تهران آغاز شد .
3- طرحي كه با توليد انبوه دستگاه ” پلاسماي ” تصفيه هوا ، قصد پاكسازي هواي تهران را دارد ( به نقل از روزنامه همشهري ، مورخ 18 خرداد 1377 ) .
ادامه دارد …
در همین باره:
– آلودگی هوای پنج کلان شهر ایران ؛ پرونده ای که هنوز روی میز مانده است!
– موضوع آلودگی هوا در نظام برنامه ریزی کشور –2
سری مطالب آلودگی هوا ؛ تاریخچه ی طرح ها و اقداماتی که قرار بود انجام بشود و نشده ؛
مبحث بسیار جالبی است .
مشتاقانه منتظر ادامه اش هستم .
خوشحالم که انتشار این مجموعه مباحث مورد توجه شما قرار گرفته است.
درود …