در این روزها که هوای تهران، هوای آدم را ندارد؛ مردم ساکن در پایتخت کشوری که از آن با عنوان دروازه اروپا یاد می‌شود – آتن – هم روزگاری بهتر را تجربه نمی‌کنند ! این البته شاید اندکی از درد و تألم خاطر پایتخت‌نشینان تهرانی کم کند؛ به ویژه وقتی بدانند که در تحمل این مصیبت تنها نیستند و اخوان ثالث راست گفته که آسمان هر کجا شاید همین رنگ است! نیست؟
اما حقیقت این است که نیست! و از قضا آسمان بسیاری از پایتخت‌ها و کلان‌شهرهایی که جمعیتی بیشتر و مساحتی فراخ‌تر از تهران را هم دارند، بسیار آبی‌تر از پایتخت ایران است. کافی است از آتن سری به لندن یا پاریس یا اشتوتگارت در اروپا بزنیم که زمانی در شمار آلوده‌ترین شهرهای جهان بودند و یا به قاره آمریکا رفته و روزگار شهرهایی چون نیویورک و نیومکزیکو امروز را با دیروزشان مقایسه کنیم و یا در همین نزدیکی‌ها در قاره خودمان، آسیا بنگریم تا دریابیم که مردمان چشم بادامی شرق دور، چگونه بر غول سرکش آلودگی هوا در پکن، توکیو و سئول توانستند سرانجام افساری بایسته زنند؟
پس مشکل آتن و تهران چیست؟ چرا دروازه اروپا و دروازه ام‌القرای جهان اسلام، باید از این منظر دردی مشترک را فریاد زده و برخود بپیچند؟!
حقیقت این است که ماجرای آتن و قصه‌ی آسمان دوداندود این روزهایش، هیچ ربطی به دلایل تداوم آلودگی 55 ساله هوا در تهران ندارد.
درواقع، هوای آتن به این دلیل هوای آتنی‌ها را ندارد؛ زیرا آنها هوای اقتصادشان را نداشتند و بلندپروازی و فساد حاکم در دستگاه سیاستگذاری و قانونگذاری این کشور در طول یک دهه‌ی اخیر، کشور را به مرز ورشکستگی کامل رساند؛ به نحوی که درآمد سرانه‌ی مردم آتن به پایین‌ترین سطح پس از جنگ جهانی دوم رسید و اینک رقیب تاریخی آنها، ترکیه می‌تواند با فخر و غرور پیشنهاد اهدای کمک‌های انسان‌دوستانه و غیرنقدی را به همسایه‌ی باختری‌اش بدهد تا بیش از پیش خردش کند و انتقام دوپارگی قبرس را از آنها بستاند!
اما شاید بپرسید که فروپاشی اقتصادی یک دولت یا حکومت، چه ربطی می‌تواند به دوداندودشدن آسمان پایتخت آن دولت داشته باشد؟ برایتان می‌گویم …
وقتی که آتنی‌ها فقیر می‌شوند و قیمت حامل‌های انرژی مانند نفت و گاز افزایش می‌یابد، آنها چاره‌ای ندارند تا دوباره چند قرنی به عقب رفته و با هجوم به رویشگاه‌های جنگلی و معادن، به استفاده از هیزم و ذغال سنگ روی آورده و منازل و کارگاه‌های خود را اینگونه گرم کنند ؛ روشی که البته دود بیشتری در آسمان شهرشان پراکنده می‌سازد. این در حالی است که همین تشدید فقر و افزایش قیمت سوخت، سبب شده تا ترافیک خودروهای شخصی به طرز محسوسی در خیابان‌های آتن کاهش یافته و به این ترتیب، از میزان انتشار آلاینده‌های هوا کاسته شود! وگرنه که وضع در آتن می‌توانست به مراتب بدتر هم بشود. هرچند در صورت تداوم شرایط کنونی، بعید نیست با تخریب جنگل‌ها در اطراف آتن، باردیگر روح پلاتوی بزرگ (افلاطون) بر فراز این شهر اسطوره‌ای ظاهر شده و به نمایندگی از خدایان! به آنها هشدار دهد: نگذارید تا قصه آتن فرسوده در 2400 سال پیش دوباره تکرار شود و حتا زنبورها به شکایت برخیزند !
اما ماجرای تنگی نفس آسمان تهران، ربطی به کمبود سوخت و فقر اقتصادی شهروندانش ندارد؛ بلکه ریشه در فقر دانایی و مدیریتی دارد!
چه، سالهاست به بهانه حمایت از صنایع و تولیدات داخلی، آنگونه که سزاوار بوده به کیفیت ساخت خودروهای داخلی و سوخت آنها توجه نکردیم، به نحوی که تازه قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست اعلام می‌کند: «از ابتدای سال 1392، اجازه نخواهیم داد تا هیچ خودرویی با استاندارد یورو 2 تولید شود!» آن هم در شرایطی که خودروها به استانداردهای یورو 5 و یورو 6 رسیده‌اند! در عین حال، کاربرد سوخت مازوت، فعالیت‌های افسارگسیخته معدنی در اطراف تهران و از همه مهم‌تر، محدودیت تهرانی‌ها در انتخاب گزینه‌های جایگزین برای تردد شهری خود، سبب شده تا آسمان تهران همچنان با کابوس آلودگی هم‌آغوش باقی ماند.
امید است با شتاب بخشیدن به گسترش خطوط حمل و نقل ریلی، افزایش خطوط اتوبوس‌های بی آر تی و جلب سرمایه‌گذاری برای استحصال انرژی‌های نو به ویژه انرژی خورشیدی، کاری کنیم تا آسمان دروازه شهری که قرار است ام القرای جهان اسلام در افق 1404 و پیشتاز در آسیای جنوب غربی باشد، دوباره آبی و پاک گردد.
پی نوشت:
این یادداشت در صفحه 13 از شماره 2586 روزنامه اعتماد منتشر شده است.
دیگر یادداشت‌های محمد درویش در اعتماد
يك جمع بندی از وضعيت ام القرای اروپا بر اساس نوشته شما: بلندپروازی و فساد حاکم در دستگاه سیاستگذاری و قانونگذاری این کشور + فقر دانایی و مدیریتی -> كمبود سوخت و فقر فرهنگی و اقتصادی شهروندان -> آلودگی و تخريب محيط زيست
دوستاران آوای طبیعت استان تهران /مهندس محمد شرافت
دوستاران آوای طبیعت استان تهران /مهندس محمد شرافت
منتشر شده در جمعه, 25 تیر 1395 13:52 | پرینت | ایمیل | بازدید: 0
نمی‌گذاریم طبیعت تنها بماند/دوستاران آوای طبیعت استان تهران
«شهروند» از تاثیرات زیانبار مواد پلاستیکی بر محیط‌زیست گزارش می‌دهد نمی‌گذاریم طبیعت تنها بماند الهام علمشاهی| زندگی مدرن علاوه بر رفاهی که برای انسان به‌همراه دارد، گاه ضررهای جبران‌ناپذیری را نصیب او می‌کند. کیسه‌های پلاستیکی و ظروف یک‌بارمصرف نیز در این مورد مصداق دارند. زمانی که این کیسه‌ها و ظروف، جایگزین اسلاف پارچه‌ای و کاغذی خود شدند، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد در آینده‌ای نزدیک همین جایگزین‌ها، تبدیل به یکی از معضلات اصلی محیط‌زیست شوند. براساس تحقیقات انجام‌شده تنها در ایران سالانه بیش از ۳میلیون تن پلاستیک تولید می‌شود. بیشتر این پلاستیک‌ها نیز بادوام هستند و صدها سال طول می‌کشد تا به‌خودی‌خود تجزیه و نابود شوند. در سال‌های اخیر همیشه هشدارهایی در مورد اثرات سوءاستفاده از ظروف یک‌بارمصرف و پلاستیکی شنیده‌ایم؛ یعنی گذشته از بحث آسیب‌رسانی به محیط‌زیست، استفاده از این ظروف برای سلامت انسان مضر است. ظروف یک‌بارمصرف، عمدتا از پلی‌استایرن و PVC که وابسته به مواد نفتی و فسیلی است، ساخته شده‌اند. این مواد در مواجهه با دمای بالای ۶۵ درجه سانتی‌گراد و در مجاورت با چربی‌ها و مواد اسیدی، آزاد می‌شوند که سرطان‌زایی آنها ثابت شده است. برای ساخت ظرف‌های یک‌بار مصرف، انواع نرم‌کننده‌ها، پایدارکننده‌ها، روان‌کننده‌ها، رنگدانه‌ها و پرکننده‌ها اضافه می‌شود که همگی آنها برای سلامتی مضر هستند. موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» با حدود دو‌سال فعالیت در زمینه محیط‌زیست و اخذ مجوز از استانداری تهران؛ ارتقای سطح فرهنگی و مشارکت مردم را در استفاده از ظروف بهداشتی و مورد تأیید سازمان محیط‌زیست، محور فعالیت‌های خود قرار داده است. این موسسه موفق شده است طی دو‌سال فعالیتش، حدود ١١٠٠نفر را در مقاطع مختلف به عضویت خود درآورد. عضویت این اعضا از طریق مدارس با عضویت دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی، مشارکت پایگاه‌های فرهنگی مساجد و دیگر اماکن صورت گرفته است. در همین زمینه با محمد شرافت، رئیس این انجمن گفت‌وگو کردیم تا بیشتر با فعالیت‌های این موسسه آشنا شویم. عمده فعالیت‌های موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» بر محور تغییر الگوی مصرف در ظروف پلاستیکی است؛ چه فعالیت‌هایی برای گسترش و مشارکت بیشتر مردم در این زمینه انجام شده است؟ بله. دقیقا همین‌طور است. اما از نمونه فعالیت‌های این موسسه برگزاری همایش‌های مختلف در زمینه محیط‌زیست با همکاری شهرداری و سازمان محیط‌زیست بوده است. مقالات ارایه‌شده در این همایش‌ها، در زمینه زیان‌های استفاده از ظروف پلاستیکی و نفتی برای غذا بوده که در اماکن عمومی و هیأت‌های عزاداری با پوستر و سایر راه‌های اطلاع‌رسانی، آگاهی‌های لازم به مردم ارایه شده است. یکی دیگر از اقدامات مهم این موسسه تغییر کاربری رستوران‌های شهر است. ما سعی کردیم سراغ اماکن تهیه و توزیع غذا در سطح شهر برویم و آنها را نسبت به زیان‌های این ظروف آشنا کنیم که خوشبختانه موفق شدیم در بسیاری از رستوران‌ها ظروف نفتی و پلاستیکی را تبدیل به ظروف گیاهی و مورد تأیید وزارت بهداشت و محیط‌زیست کنیم. آیا مردم از این طرح استقبال می‌کنند؟ مشارکت‌ها به چه شکل بوده است؟ بله. استقبال مردم از این طرح بی‌نظیر بوده است؛ علاوه بر این‌که بسیاری از رستوران‌ها با پذیرش این موضوع و انجام اقداماتی نظیر تغییر ظروف و زدن بنر به تحقق این امر کمک کردند. همچنین بسیاری از فروشگاه‌های عرضه این ظروف سمی هم با ما همکاری کرده و فروش ظروف ارگانیک را جایگزین ظروف نفتی کرده‌اند. نکته مهم این است که تهیه‌کننده، عرضه‌کننده، فروشنده و مردم در بسیاری از مناطق نسبت به این مهم آگاه شده‌اند. البته رسانه‌ای‌شدن این موضوع به گسترش این نوع فعالیت‌ها و حفظ محیط‌زیست، کمک بسیاری می‌کند و ما می‌توانیم به شکل عملیاتی این فعالیت‌ها را انجام دهیم. درخصوص نحوه انجام فعالیت‌های موسسه بیشتر توضیح دهید. این موسسه در چند مرحله فعالیت می‌کند. ما باید ابتدا به مصرف‌کنندگان نظیر افراد خانه‌دار یا برگزارکنندگان مراسم‌ها با کمک پوستر و دیگر موارد، آگاهی‌های لازم را ارایه دهیم، سپس برای انتقال اطلاعات مربوط به این حوزه با عرضه‌کنندگان همچون مغازه‌دارها صحبت می‌کنیم و در ادامه در مراحل مختلف، آموزش‌ها را به این افراد می‌دهیم. در مرحله آخر هم با تهیه‌کنندگان ظروف ارگانیک به‌منظور سهولت فروش به خریداران این محصولات، ارتباط برقرار می‌کنیم. آیا با نهادهای دیگر هم برای بهتر انجام شدن این طرح همکاری می‌کنید؟ بله، همکاری با نهادهای مرتبط از اولویت‌های کار ما است. ما سعی کردیم در موسسه با زدن بنر، مفاهیم و اطلاعات مربوط به زیان‌های این ظروف را به مردم انتقال دهیم، همچنین علاوه بر آن در نمایشگاه‌هایی که از سوی شهرداری برگزار می‌شود، شرکت کرده و با تهیه غرفه با مردم ارتباط برقرار می‌کنیم تا آنها را از ضرر و زیان این محصولات آگاه کنیم. درخصوص دیگر فعالیت‌هایی که در موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» در زمینه محیط‌زیست صورت می‌گیرد، توضیح دهید. یکی دیگر از اقدامات این موسسه فرهنگ‌سازی در زمینه غذادادن به پرندگان است. معمولا مردم در کنار دریاچه‌ها برای پرندگان غذا می‌ریزند که از مردم درخواست می‌کنیم هر مواد غذایی را به پرندگان ندهند و حتما موادغذایی را که مورد تأیید محیط‌زیست و وزارت جهاد کشاورزی است، برای پرندگان استفاده کنند؛ چراکه مواد غیررسمی موجب آلودگی محیط‌زیست می‌شود. همچنین یکی دیگر از فعالیت‌های ما جمع‌آوری ته‌سیگار و فیلتر سیگارهایی است که در طبیعت رها شده‌اند. این ته‌سیگارها و فیلترهای سیگار به جز آلوده‌کردن محیط‌زیست، خوراک پرندگان می‌شود. این فعالیت هم با همکاری و مشارکت بچه‌های بسیج محله‌ها انجام می‌شود. برای مشارکت مردم و نهادینه‌شدن این موضوع میان افرادی که با فعالیت‌هایشان بیشتر به محیط‌زیست آسیب می‌رسانند، آیا اقدامات آموزشی هم انجام شده است؟ بله، مهم‌ترین فعالیت ما «آموزش» در مقاطع مختلف است. من اعتقاد دارم باید آموزش را از مهدکودک آغاز کنیم و سپس مقاطع بعدی را آموزش دهیم. پیش از ماه مبارک رمضان ما توانستیم پروژه‌ای را با محوریت آموزش والدین دانش‌آموزان به‌عنوان پشتیبان فرزندان‌شان، محقق کنیم. در این طرح، دانش‌آموزان را با عنوان همیار محیط‌زیست فعال کردیم و تلاش شد با دادن جایزه و هدایایی آنها را بیشتر تشویق به انجام این نوع فعالیت‌ها کنیم. همچنین کتابخانه‌های محیط‌زیست توسط این موسسه با عنوان «کتابخانه‌های محیط‌زیست» در مدارس ازجمله مدرسه میثاق اندیشه ایجاد شده است که همین کتابخانه‌ها را به موسسات محیط‌زیستی هم معرفی کردیم. انجام این نوع فعالیت‌ها نیازمند پیش‌زمینه علمی و تجربه مرتبط است. حلقه ارتباط شما با این نوع فعالیت‌ها چه بوده است؟ البته من در این زمینه فعالیت‌های بسیاری انجام دادم و تجربه لازم را دارم. همچنین تحصیلاتم مرتبط با فعالیت‌هایم در این حوزه بوده است، کارشناس مهندسی بهداشت‌محیط هستم و نقطه‌قوت فعالیت‌هایم، همکاری بین‌بخشی بوده است. به اعتقاد من اگر بتوانیم همکاری و مشارکت بین‌بخشی را در ادارات کشور ایجاد کنیم، بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی حل خواهد شد. به‌عنوان مثال اگر بنا باشد یک سازمان صنعتی یک معدن را ایجاد کند، برود با سازمان محیط‌زیست هماهنگ شود و هم‌سو با آن فعالیتش را آغاز کند، حتما نتیجه بهتری خواهد داشت، یا نمونه‌ای دیگر، اگر قرار باشد شهرداری پروژه‌ای را انجام دهد بهتر است با همکاری محیط‌زیست باشد و درنهایت اگر محیط‌زیست و وزارت بهداشت با هم همکاری کنند، قطعا هیچ ظروف سمی را در رستوران‌ها نخواهیم دید. با توجه به کنترل قوی و گسترده وزارت بهداشت در کل کشور، اگر این دستگاه بتواند هم‌سو با محیط‌زیست باشد، با همکاری یکدیگر می‌توانند بسیاری از مشکلات کشور را حل کنند و در جهان هم حرف اول را بزند. در این زمینه تجربه بین‌المللی هم داشتید؟ بله؛ ما در پروژه شهرستان‌ها، در کل کشور به‌عنوان «کارخوانده» مقام اول را آوردیم و شهرستان ساوه به‌صورت پایلوت میزبان ١٥کشور برای بازدید از عملیات‌های کارگاهی‌مان شد. در همین زمینه فعالیت‌هایمان را زیر نظر سازمان بهداشت جهانی ادامه دادیم که در اجلاس منطقه مدیترانه شرقی ایران توانست حرف اول را بزند و در اجلاس جهانی ژوهانسبورگ توانستیم کشورمان ایران را مطرح کنیم.» در حقیقت؛ محور فعالیت‌های ما در بعد سلامت و با عنوان «معنویت» در سازمان بهداشت جهانی مطرح شد و توانستیم «معنویت» را به‌عنوان یک اصل در سلامت جسم و روح مطرح کنیم.
دوستاران آوای طبیعت استان تهران /مهندس محمد شرافتمنتشر شده در جمعه, 25 تیر 1395 13:52 | پرینت | ایمیل | بازدید: 0
نمی‌گذاریم طبیعت تنها بماند/دوستاران آوای طبیعت استان تهران
«شهروند» از تاثیرات زیانبار مواد پلاستیکی بر محیط‌زیست گزارش می‌دهد نمی‌گذاریم طبیعت تنها بماند الهام علمشاهی| زندگی مدرن علاوه بر رفاهی که برای انسان به‌همراه دارد، گاه ضررهای جبران‌ناپذیری را نصیب او می‌کند. کیسه‌های پلاستیکی و ظروف یک‌بارمصرف نیز در این مورد مصداق دارند. زمانی که این کیسه‌ها و ظروف، جایگزین اسلاف پارچه‌ای و کاغذی خود شدند، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد در آینده‌ای نزدیک همین جایگزین‌ها، تبدیل به یکی از معضلات اصلی محیط‌زیست شوند. براساس تحقیقات انجام‌شده تنها در ایران سالانه بیش از ۳میلیون تن پلاستیک تولید می‌شود. بیشتر این پلاستیک‌ها نیز بادوام هستند و صدها سال طول می‌کشد تا به‌خودی‌خود تجزیه و نابود شوند. در سال‌های اخیر همیشه هشدارهایی در مورد اثرات سوءاستفاده از ظروف یک‌بارمصرف و پلاستیکی شنیده‌ایم؛ یعنی گذشته از بحث آسیب‌رسانی به محیط‌زیست، استفاده از این ظروف برای سلامت انسان مضر است. ظروف یک‌بارمصرف، عمدتا از پلی‌استایرن و PVC که وابسته به مواد نفتی و فسیلی است، ساخته شده‌اند. این مواد در مواجهه با دمای بالای ۶۵ درجه سانتی‌گراد و در مجاورت با چربی‌ها و مواد اسیدی، آزاد می‌شوند که سرطان‌زایی آنها ثابت شده است. برای ساخت ظرف‌های یک‌بار مصرف، انواع نرم‌کننده‌ها، پایدارکننده‌ها، روان‌کننده‌ها، رنگدانه‌ها و پرکننده‌ها اضافه می‌شود که همگی آنها برای سلامتی مضر هستند. موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» با حدود دو‌سال فعالیت در زمینه محیط‌زیست و اخذ مجوز از استانداری تهران؛ ارتقای سطح فرهنگی و مشارکت مردم را در استفاده از ظروف بهداشتی و مورد تأیید سازمان محیط‌زیست، محور فعالیت‌های خود قرار داده است. این موسسه موفق شده است طی دو‌سال فعالیتش، حدود ١١٠٠نفر را در مقاطع مختلف به عضویت خود درآورد. عضویت این اعضا از طریق مدارس با عضویت دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی، مشارکت پایگاه‌های فرهنگی مساجد و دیگر اماکن صورت گرفته است. در همین زمینه با محمد شرافت، رئیس این انجمن گفت‌وگو کردیم تا بیشتر با فعالیت‌های این موسسه آشنا شویم. عمده فعالیت‌های موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» بر محور تغییر الگوی مصرف در ظروف پلاستیکی است؛ چه فعالیت‌هایی برای گسترش و مشارکت بیشتر مردم در این زمینه انجام شده است؟ بله. دقیقا همین‌طور است. اما از نمونه فعالیت‌های این موسسه برگزاری همایش‌های مختلف در زمینه محیط‌زیست با همکاری شهرداری و سازمان محیط‌زیست بوده است. مقالات ارایه‌شده در این همایش‌ها، در زمینه زیان‌های استفاده از ظروف پلاستیکی و نفتی برای غذا بوده که در اماکن عمومی و هیأت‌های عزاداری با پوستر و سایر راه‌های اطلاع‌رسانی، آگاهی‌های لازم به مردم ارایه شده است. یکی دیگر از اقدامات مهم این موسسه تغییر کاربری رستوران‌های شهر است. ما سعی کردیم سراغ اماکن تهیه و توزیع غذا در سطح شهر برویم و آنها را نسبت به زیان‌های این ظروف آشنا کنیم که خوشبختانه موفق شدیم در بسیاری از رستوران‌ها ظروف نفتی و پلاستیکی را تبدیل به ظروف گیاهی و مورد تأیید وزارت بهداشت و محیط‌زیست کنیم. آیا مردم از این طرح استقبال می‌کنند؟ مشارکت‌ها به چه شکل بوده است؟ بله. استقبال مردم از این طرح بی‌نظیر بوده است؛ علاوه بر این‌که بسیاری از رستوران‌ها با پذیرش این موضوع و انجام اقداماتی نظیر تغییر ظروف و زدن بنر به تحقق این امر کمک کردند. همچنین بسیاری از فروشگاه‌های عرضه این ظروف سمی هم با ما همکاری کرده و فروش ظروف ارگانیک را جایگزین ظروف نفتی کرده‌اند. نکته مهم این است که تهیه‌کننده، عرضه‌کننده، فروشنده و مردم در بسیاری از مناطق نسبت به این مهم آگاه شده‌اند. البته رسانه‌ای‌شدن این موضوع به گسترش این نوع فعالیت‌ها و حفظ محیط‌زیست، کمک بسیاری می‌کند و ما می‌توانیم به شکل عملیاتی این فعالیت‌ها را انجام دهیم. درخصوص نحوه انجام فعالیت‌های موسسه بیشتر توضیح دهید. این موسسه در چند مرحله فعالیت می‌کند. ما باید ابتدا به مصرف‌کنندگان نظیر افراد خانه‌دار یا برگزارکنندگان مراسم‌ها با کمک پوستر و دیگر موارد، آگاهی‌های لازم را ارایه دهیم، سپس برای انتقال اطلاعات مربوط به این حوزه با عرضه‌کنندگان همچون مغازه‌دارها صحبت می‌کنیم و در ادامه در مراحل مختلف، آموزش‌ها را به این افراد می‌دهیم. در مرحله آخر هم با تهیه‌کنندگان ظروف ارگانیک به‌منظور سهولت فروش به خریداران این محصولات، ارتباط برقرار می‌کنیم. آیا با نهادهای دیگر هم برای بهتر انجام شدن این طرح همکاری می‌کنید؟ بله، همکاری با نهادهای مرتبط از اولویت‌های کار ما است. ما سعی کردیم در موسسه با زدن بنر، مفاهیم و اطلاعات مربوط به زیان‌های این ظروف را به مردم انتقال دهیم، همچنین علاوه بر آن در نمایشگاه‌هایی که از سوی شهرداری برگزار می‌شود، شرکت کرده و با تهیه غرفه با مردم ارتباط برقرار می‌کنیم تا آنها را از ضرر و زیان این محصولات آگاه کنیم. درخصوص دیگر فعالیت‌هایی که در موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» در زمینه محیط‌زیست صورت می‌گیرد، توضیح دهید. یکی دیگر از اقدامات این موسسه فرهنگ‌سازی در زمینه غذادادن به پرندگان است. معمولا مردم در کنار دریاچه‌ها برای پرندگان غذا می‌ریزند که از مردم درخواست می‌کنیم هر مواد غذایی را به پرندگان ندهند و حتما موادغذایی را که مورد تأیید محیط‌زیست و وزارت جهاد کشاورزی است، برای پرندگان استفاده کنند؛ چراکه مواد غیررسمی موجب آلودگی محیط‌زیست می‌شود. همچنین یکی دیگر از فعالیت‌های ما جمع‌آوری ته‌سیگار و فیلتر سیگارهایی است که در طبیعت رها شده‌اند. این ته‌سیگارها و فیلترهای سیگار به جز آلوده‌کردن محیط‌زیست، خوراک پرندگان می‌شود. این فعالیت هم با همکاری و مشارکت بچه‌های بسیج محله‌ها انجام می‌شود. برای مشارکت مردم و نهادینه‌شدن این موضوع میان افرادی که با فعالیت‌هایشان بیشتر به محیط‌زیست آسیب می‌رسانند، آیا اقدامات آموزشی هم انجام شده است؟ بله، مهم‌ترین فعالیت ما «آموزش» در مقاطع مختلف است. من اعتقاد دارم باید آموزش را از مهدکودک آغاز کنیم و سپس مقاطع بعدی را آموزش دهیم. پیش از ماه مبارک رمضان ما توانستیم پروژه‌ای را با محوریت آموزش والدین دانش‌آموزان به‌عنوان پشتیبان فرزندان‌شان، محقق کنیم. در این طرح، دانش‌آموزان را با عنوان همیار محیط‌زیست فعال کردیم و تلاش شد با دادن جایزه و هدایایی آنها را بیشتر تشویق به انجام این نوع فعالیت‌ها کنیم. همچنین کتابخانه‌های محیط‌زیست توسط این موسسه با عنوان «کتابخانه‌های محیط‌زیست» در مدارس ازجمله مدرسه میثاق اندیشه ایجاد شده است که همین کتابخانه‌ها را به موسسات محیط‌زیستی هم معرفی کردیم. انجام این نوع فعالیت‌ها نیازمند پیش‌زمینه علمی و تجربه مرتبط است. حلقه ارتباط شما با این نوع فعالیت‌ها چه بوده است؟ البته من در این زمینه فعالیت‌های بسیاری انجام دادم و تجربه لازم را دارم. همچنین تحصیلاتم مرتبط با فعالیت‌هایم در این حوزه بوده است، کارشناس مهندسی بهداشت‌محیط هستم و نقطه‌قوت فعالیت‌هایم، همکاری بین‌بخشی بوده است. به اعتقاد من اگر بتوانیم همکاری و مشارکت بین‌بخشی را در ادارات کشور ایجاد کنیم، بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی حل خواهد شد. به‌عنوان مثال اگر بنا باشد یک سازمان صنعتی یک معدن را ایجاد کند، برود با سازمان محیط‌زیست هماهنگ شود و هم‌سو با آن فعالیتش را آغاز کند، حتما نتیجه بهتری خواهد داشت، یا نمونه‌ای دیگر، اگر قرار باشد شهرداری پروژه‌ای را انجام دهد بهتر است با همکاری محیط‌زیست باشد و درنهایت اگر محیط‌زیست و وزارت بهداشت با هم همکاری کنند، قطعا هیچ ظروف سمی را در رستوران‌ها نخواهیم دید. با توجه به کنترل قوی و گسترده وزارت بهداشت در کل کشور، اگر این دستگاه بتواند هم‌سو با محیط‌زیست باشد، با همکاری یکدیگر می‌توانند بسیاری از مشکلات کشور را حل کنند و در جهان هم حرف اول را بزند. در این زمینه تجربه بین‌المللی هم داشتید؟ بله؛ ما در پروژه شهرستان‌ها، در کل کشور به‌عنوان «کارخوانده» مقام اول را آوردیم و شهرستان ساوه به‌صورت پایلوت میزبان ١٥کشور برای بازدید از عملیات‌های کارگاهی‌مان شد. در همین زمینه فعالیت‌هایمان را زیر نظر سازمان بهداشت جهانی ادامه دادیم که در اجلاس منطقه مدیترانه شرقی ایران توانست حرف اول را بزند و در اجلاس جهانی ژوهانسبورگ توانستیم کشورمان ایران را مطرح کنیم.» در حقیقت؛ محور فعالیت‌های ما در بعد سلامت و با عنوان «معنویت» در سازمان بهداشت جهانی مطرح شد و توانستیم «معنویت» را به‌عنوان یک اصل در سلامت جسم و روح مطرح کنیم.
نمی‌گذاریم طبیعت تنها بماند/دوستاران آوای طبیعت استان تهران
«شهروند» از تاثیرات زیانبار مواد پلاستیکی بر محیط‌زیست گزارش می‌دهد نمی‌گذاریم طبیعت تنها بماند الهام علمشاهی| زندگی مدرن علاوه بر رفاهی که برای انسان به‌همراه دارد، گاه ضررهای جبران‌ناپذیری را نصیب او می‌کند. کیسه‌های پلاستیکی و ظروف یک‌بارمصرف نیز در این مورد مصداق دارند. زمانی که این کیسه‌ها و ظروف، جایگزین اسلاف پارچه‌ای و کاغذی خود شدند، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد در آینده‌ای نزدیک همین جایگزین‌ها، تبدیل به یکی از معضلات اصلی محیط‌زیست شوند. براساس تحقیقات انجام‌شده تنها در ایران سالانه بیش از ۳میلیون تن پلاستیک تولید می‌شود. بیشتر این پلاستیک‌ها نیز بادوام هستند و صدها سال طول می‌کشد تا به‌خودی‌خود تجزیه و نابود شوند. در سال‌های اخیر همیشه هشدارهایی در مورد اثرات سوءاستفاده از ظروف یک‌بارمصرف و پلاستیکی شنیده‌ایم؛ یعنی گذشته از بحث آسیب‌رسانی به محیط‌زیست، استفاده از این ظروف برای سلامت انسان مضر است. ظروف یک‌بارمصرف، عمدتا از پلی‌استایرن و PVC که وابسته به مواد نفتی و فسیلی است، ساخته شده‌اند. این مواد در مواجهه با دمای بالای ۶۵ درجه سانتی‌گراد و در مجاورت با چربی‌ها و مواد اسیدی، آزاد می‌شوند که سرطان‌زایی آنها ثابت شده است. برای ساخت ظرف‌های یک‌بار مصرف، انواع نرم‌کننده‌ها، پایدارکننده‌ها، روان‌کننده‌ها، رنگدانه‌ها و پرکننده‌ها اضافه می‌شود که همگی آنها برای سلامتی مضر هستند. موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» با حدود دو‌سال فعالیت در زمینه محیط‌زیست و اخذ مجوز از استانداری تهران؛ ارتقای سطح فرهنگی و مشارکت مردم را در استفاده از ظروف بهداشتی و مورد تأیید سازمان محیط‌زیست، محور فعالیت‌های خود قرار داده است. این موسسه موفق شده است طی دو‌سال فعالیتش، حدود ١١٠٠نفر را در مقاطع مختلف به عضویت خود درآورد. عضویت این اعضا از طریق مدارس با عضویت دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی، مشارکت پایگاه‌های فرهنگی مساجد و دیگر اماکن صورت گرفته است. در همین زمینه با محمد شرافت، رئیس این انجمن گفت‌وگو کردیم تا بیشتر با فعالیت‌های این موسسه آشنا شویم. عمده فعالیت‌های موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» بر محور تغییر الگوی مصرف در ظروف پلاستیکی است؛ چه فعالیت‌هایی برای گسترش و مشارکت بیشتر مردم در این زمینه انجام شده است؟ بله. دقیقا همین‌طور است. اما از نمونه فعالیت‌های این موسسه برگزاری همایش‌های مختلف در زمینه محیط‌زیست با همکاری شهرداری و سازمان محیط‌زیست بوده است. مقالات ارایه‌شده در این همایش‌ها، در زمینه زیان‌های استفاده از ظروف پلاستیکی و نفتی برای غذا بوده که در اماکن عمومی و هیأت‌های عزاداری با پوستر و سایر راه‌های اطلاع‌رسانی، آگاهی‌های لازم به مردم ارایه شده است. یکی دیگر از اقدامات مهم این موسسه تغییر کاربری رستوران‌های شهر است. ما سعی کردیم سراغ اماکن تهیه و توزیع غذا در سطح شهر برویم و آنها را نسبت به زیان‌های این ظروف آشنا کنیم که خوشبختانه موفق شدیم در بسیاری از رستوران‌ها ظروف نفتی و پلاستیکی را تبدیل به ظروف گیاهی و مورد تأیید وزارت بهداشت و محیط‌زیست کنیم. آیا مردم از این طرح استقبال می‌کنند؟ مشارکت‌ها به چه شکل بوده است؟ بله. استقبال مردم از این طرح بی‌نظیر بوده است؛ علاوه بر این‌که بسیاری از رستوران‌ها با پذیرش این موضوع و انجام اقداماتی نظیر تغییر ظروف و زدن بنر به تحقق این امر کمک کردند. همچنین بسیاری از فروشگاه‌های عرضه این ظروف سمی هم با ما همکاری کرده و فروش ظروف ارگانیک را جایگزین ظروف نفتی کرده‌اند. نکته مهم این است که تهیه‌کننده، عرضه‌کننده، فروشنده و مردم در بسیاری از مناطق نسبت به این مهم آگاه شده‌اند. البته رسانه‌ای‌شدن این موضوع به گسترش این نوع فعالیت‌ها و حفظ محیط‌زیست، کمک بسیاری می‌کند و ما می‌توانیم به شکل عملیاتی این فعالیت‌ها را انجام دهیم. درخصوص نحوه انجام فعالیت‌های موسسه بیشتر توضیح دهید. این موسسه در چند مرحله فعالیت می‌کند. ما باید ابتدا به مصرف‌کنندگان نظیر افراد خانه‌دار یا برگزارکنندگان مراسم‌ها با کمک پوستر و دیگر موارد، آگاهی‌های لازم را ارایه دهیم، سپس برای انتقال اطلاعات مربوط به این حوزه با عرضه‌کنندگان همچون مغازه‌دارها صحبت می‌کنیم و در ادامه در مراحل مختلف، آموزش‌ها را به این افراد می‌دهیم. در مرحله آخر هم با تهیه‌کنندگان ظروف ارگانیک به‌منظور سهولت فروش به خریداران این محصولات، ارتباط برقرار می‌کنیم. آیا با نهادهای دیگر هم برای بهتر انجام شدن این طرح همکاری می‌کنید؟ بله، همکاری با نهادهای مرتبط از اولویت‌های کار ما است. ما سعی کردیم در موسسه با زدن بنر، مفاهیم و اطلاعات مربوط به زیان‌های این ظروف را به مردم انتقال دهیم، همچنین علاوه بر آن در نمایشگاه‌هایی که از سوی شهرداری برگزار می‌شود، شرکت کرده و با تهیه غرفه با مردم ارتباط برقرار می‌کنیم تا آنها را از ضرر و زیان این محصولات آگاه کنیم. درخصوص دیگر فعالیت‌هایی که در موسسه «دوستداران آوای طبیعت استان تهران» در زمینه محیط‌زیست صورت می‌گیرد، توضیح دهید. یکی دیگر از اقدامات این موسسه فرهنگ‌سازی در زمینه غذادادن به پرندگان است. معمولا مردم در کنار دریاچه‌ها برای پرندگان غذا می‌ریزند که از مردم درخواست می‌کنیم هر مواد غذایی را به پرندگان ندهند و حتما موادغذایی را که مورد تأیید محیط‌زیست و وزارت جهاد کشاورزی است، برای پرندگان استفاده کنند؛ چراکه مواد غیررسمی موجب آلودگی محیط‌زیست می‌شود. همچنین یکی دیگر از فعالیت‌های ما جمع‌آوری ته‌سیگار و فیلتر سیگارهایی است که در طبیعت رها شده‌اند. این ته‌سیگارها و فیلترهای سیگار به جز آلوده‌کردن محیط‌زیست، خوراک پرندگان می‌شود. این فعالیت هم با همکاری و مشارکت بچه‌های بسیج محله‌ها انجام می‌شود. برای مشارکت مردم و نهادینه‌شدن این موضوع میان افرادی که با فعالیت‌هایشان بیشتر به محیط‌زیست آسیب می‌رسانند، آیا اقدامات آموزشی هم انجام شده است؟ بله، مهم‌ترین فعالیت ما «آموزش» در مقاطع مختلف است. من اعتقاد دارم باید آموزش را از مهدکودک آغاز کنیم و سپس مقاطع بعدی را آموزش دهیم. پیش از ماه مبارک رمضان ما توانستیم پروژه‌ای را با محوریت آموزش والدین دانش‌آموزان به‌عنوان پشتیبان فرزندان‌شان، محقق کنیم. در این طرح، دانش‌آموزان را با عنوان همیار محیط‌زیست فعال کردیم و تلاش شد با دادن جایزه و هدایایی آنها را بیشتر تشویق به انجام این نوع فعالیت‌ها کنیم. همچنین کتابخانه‌های محیط‌زیست توسط این موسسه با عنوان «کتابخانه‌های محیط‌زیست» در مدارس ازجمله مدرسه میثاق اندیشه ایجاد شده است که همین کتابخانه‌ها را به موسسات محیط‌زیستی هم معرفی کردیم. انجام این نوع فعالیت‌ها نیازمند پیش‌زمینه علمی و تجربه مرتبط است. حلقه ارتباط شما با این نوع فعالیت‌ها چه بوده است؟ البته من در این زمینه فعالیت‌های بسیاری انجام دادم و تجربه لازم را دارم. همچنین تحصیلاتم مرتبط با فعالیت‌هایم در این حوزه بوده است، کارشناس مهندسی بهداشت‌محیط هستم و نقطه‌قوت فعالیت‌هایم، همکاری بین‌بخشی بوده است. به اعتقاد من اگر بتوانیم همکاری و مشارکت بین‌بخشی را در ادارات کشور ایجاد کنیم، بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی حل خواهد شد. به‌عنوان مثال اگر بنا باشد یک سازمان صنعتی یک معدن را ایجاد کند، برود با سازمان محیط‌زیست هماهنگ شود و هم‌سو با آن فعالیتش را آغاز کند، حتما نتیجه بهتری خواهد داشت، یا نمونه‌ای دیگر، اگر قرار باشد شهرداری پروژه‌ای را انجام دهد بهتر است با همکاری محیط‌زیست باشد و درنهایت اگر محیط‌زیست و وزارت بهداشت با هم همکاری کنند، قطعا هیچ ظروف سمی را در رستوران‌ها نخواهیم دید. با توجه به کنترل قوی و گسترده وزارت بهداشت در کل کشور، اگر این دستگاه بتواند هم‌سو با محیط‌زیست باشد، با همکاری یکدیگر می‌توانند بسیاری از مشکلات کشور را حل کنند و در جهان هم حرف اول را بزند. در این زمینه تجربه بین‌المللی هم داشتید؟ بله؛ ما در پروژه شهرستان‌ها، در کل کشور به‌عنوان «کارخوانده» مقام اول را آوردیم و شهرستان ساوه به‌صورت پایلوت میزبان ١٥کشور برای بازدید از عملیات‌های کارگاهی‌مان شد. در همین زمینه فعالیت‌هایمان را زیر نظر سازمان بهداشت جهانی ادامه دادیم که در اجلاس منطقه مدیترانه شرقی ایران توانست حرف اول را بزند و در اجلاس جهانی ژوهانسبورگ توانستیم کشورمان ایران را مطرح کنیم.» در حقیقت؛ محور فعالیت‌های ما در بعد سلامت و با عنوان «معنویت» در سازمان بهداشت جهانی مطرح شد و توانستیم «معنویت» را به‌عنوان یک اصل در سلامت جسم و روح مطرح کنیم.