پنج شنبه گذشته – 21 دی ماه 1391 – روزنامه شرق، ویژه‌نامه‌ای را به بزرگداشت مادر محیط زیست ایران، بانو مه لقا ملاح اختصاص داد که در آن ویژه‌نامه، نگارنده هم در کنار گروهی دیگر از مدعوین روزنامه شرق، یادداشتی را در نکوداشت این کهنسالترین فعال محیط زیست ایران به رشته تحریر درآورد که در ادامه می‌توانید مطالعه فرمایید.
محیط زیست از آن رو اهمیت دارد که اگر نباشد، نشاط، بالندگی و انگیزه‌ی حرکت در جامعه از بین می‌رود. از همین روست که 33 سال پیش، نویسندگان میثاق‌نامه‌ی ملّی ایرانیان – قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران- در اصل پنجاهم آن، به صراحت «حفظ محیط زیست را لازمه‌ی حیات اجتماعی روبه رشد مردم ایران» معرفی کرده و خواهان آن شدند تا با هر حرکتی که به آلودگی یا تخریب این سرمایه بی‌رقیب منجر شود، مقابله کنند.
چنین است که نگارنده همواره برای آن انسان‌های سلحشوری که زندگی خود را در راه اعتلای کیفیت زندگی در ایران و پاسداری از مواهب طبیعی‌اش مصروف داشته‌اند، احترام زیادی قایل بوده و بر این گمان است که داستان زندگی چنین زنان و مردانی باید به عزیزترین و جذاب‌ترین قصه‌هایی بدل شود که کودکان و دانش‌آموزان ما در دوران دبستان می‌توانند بخوانند. مردانی چون اسکندر فیروز که بیش از نیم قرن از زندگی 86 ساله‌ی خود را وقف محیط زیست وطنی کرده است که دوستش دارد و با بنیانگذاری سازمان حفاظت محیط زیست در ایران، نامش را در تاریخ محیط زیست ایران بی‌شک جاودانه ساخت و زنانی چون مه لقا ملاح که 9 سال پیش از اسکندر به دنیا آمد (سال 1296) و کهنسالترین فعال محیط زیست در ایران است؛ زنی که به همه‌ی ما یاد داد، پاسداری از محیط‌زیست، زمان نمی‌شناسد و خود از وقتی که راشل کارسون، با کتاب مشهورش، – بهار خاموش – توفانی فکری در جهان آفرید و اهالی زمین را متوجه آسیب‌پذیری یگانه کره‌ی قابل زیست در کهکشان راه شیری کرد، بنیاد زندگیش را تغییر داد و بیش از نیم قرن است که کسی ندیده از منزلش زباله‌ای تر را بیرون گذاشته شود و عملاً حجم پسماندهای خانگی را به صفر رسانده است . او که مدرک دکترای جامعه‌شناسی خود را در سال‌های آغازین دهه‌ی چهل شمسی از دانشگاه سوربن فرانسه گرفته است، عملاً از زمانی فعالیت جدی خود را به عنوان یک فعال محیط زیست آغاز کرد که از مسئولیت‌هایش در دانشگاه تهران بازنشسته شد و در سال 1356 به گروهی مطالعاتی در سازمان بازرسی کل کشور پیوست که وظیفه‌شان بررسی اثر آلودگی هوای تهران بر کیفیت زندگی شهروندان بود؛ پژوهشی که در نهایت منجر به تأسیس جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست ایران در سال 1373 شد ؛ یعنی نخستین تشکل محیط زیستی ایران که نقش زنان در پیشانی‌اش آشکارا مشهود بود. با این وجود، این زن پیش‌رو که از او با عنوان مادر محیط زیست ایران هم یاد می‌کنند، همواره گفته دکتر تقی ابتکار را یادآوری می‌کند که به وی زنهار می‌داد: تو 25 سال دیر آمدی !
و این ویژگی همه‌ی مردان و زنان سلحشوری است که برای آبادانی ملک و ملت خویش ارزشمندترین سال‌های زندگی‌شان را مصروف داشته‌اند و باز هم فکر می‌کنند که حجم کارهای نکرده‌شان بیشتر از کارهایی است که انجام داده‌اند. آنها نه فقط هرگز خود را طلبکار مردم و مملکت نمی‌دانند، بلکه در این اندیشه هستند که چگونه می‌توانند سزاوارانه تر، دین‌شان را به این آب و خاک و زیستمندانش بپردازند.
برای همین است که باور دارم، وزارت آموزش و پرورش باید داستان زندگی این بانوی 95 ساله وطن را وارد متون و کتاب‌های درسی کرده تا کودکان و نوجوانان این دیار بدانند که وقتی از قهرمان ملی سخن می‌گویند، فقط نباید یاد مردی بیافتند که قطاری را از حادثه رهانیده و جان چند ده مسافر آن را نجات داده است. زیرا هستند انسان‌هایی که چراغ خاموش حرکت کرده و بی هیچ ادعایی قطارهایی به مراتب بزرگ‌تر با مسافرانی انبوه‌تر به بزرگی نام کشوری چون ایران را نجات داده‌اند؛ انسان‌های فرزانه‌ای که کوشیدند تا با حفظ محیط زیست و ظرفیت‌سازی در این حوزه، چرخ حرکت اجتماعیی روبه رشد مردم‌شان را روان‌تر سازند.
باشد که حرمت‌شان را همواره پاس داریم.
dorood bar in banooye irani …
و درود بر شما که حرمت فرزانگان و نامداران وطن را پاس می دارید …
نوشته اید که: محیط زیست از آن رو اهمیت دارد که اگر نباشد، نشاط، بالندگی و انگیزه‌ی حرکت در جامعه از بین می‌رود.
یعنی ما الان محیط زیست نداریم ها؟
درود بر این بانوی عزیز!دوستش دارم و البته شرمسارم
درود بر شما دوست گرامی آقای درویش، شناساندن کسانی مانند خانم مه لقاملاح که در راه حفظ محیط زیست وحقوق زنان تلاش کرده اندبسیار اساسی است زیرا این امر آموزشی برای جامعه است. این افراد دانا وجدان محیط زیستی مامیباشند و کارشان مشوق نسل های دیگر. سپاس
جلال ایجادی
سلام استاد ضمن تشکر از ارزش گذاشتن به چهره های محیط زیست خصوصا سرکار خانم ملاح خواستنم نظرتان را در باره ائتلاف زیست محیطی بدانم..
خدمت به طبیعت و پاسداری از آن خدمت به بشریت است. و در این راه “مرد” و “زن”، “پیر” و “جوان” و…معنایی ندارد. این بانوی گرامی بخوبی به رسالتی که داشته عمل کرده، آیا ما هم به رسالتمان عمل کرده ایم؟!!!!
برگی از شاخه بالای سرم چیدم گفتم
چشم را باز کنید ، آیتی بهتر ازین می خواهید ؟
مطلبی بسیار زیبا و به جا درج کرده اید که با خواندنش روزنه ی امیدی در قلبم احساس کردم . ایران ما از این دست بزرگ زنان و بزرگ مردان کم ندارد. مثل استاد اسکندر فیروز،استاد وهاب زاده،مهندس ضیایی،دکتر کهرم،خانم الن ووسالو توکلی(مادر درناهای ایران)وحتی جوان ترهایی مثل آقای مخدوم،مهندس آخانی،دکتر باقر نظامی و بسیاری افراد پرتلاش دیگر و چه با شکوه بود اگر دیگران هم با آهنگ این عزیزان همراه می شدند و ایرانمان پویا تر وبالنده تر از همیشه نفس می کشید.
با درود
ویژه نامه روزنامه شرق کار بسیار پسندیده ای بود.
به یاد سال های پیش افتادم. زمانی که گروه نوجوانان ایرانی دوستدار محیط زیست “آرمان سبز” را داشتم. برای جلسات به منزل خانم ملاح می رفتیم در خیابان کنار لوکس طلایی…
خانم ملاح 120 ساله شوی
بادرود وسپاس
یادآوری زیبایی بودوکاش بدانیم همه در برابر همدیگر ودر برابر محیط زیست زیبایمان مسئولیم
خداقوت بانوی مهربان
چقدر دوستش دارم این بانوی بزرگوار را!
درود بر شما
مطلب خوبی بود بهرهمند شدم
مــــا را تــــب رهـــاشـدن اما گرفته بود
حــــس فــــــــرار از خفـــقان جدیدمان
ماروی ابرهای جهان نقطه می شدیم
نه هجمه عقاب … نه بادی که بیدمان
حرف از قفس نبود و یکی از پرنده ها
آنقــــدر پر کشـــید که دیگر ندید مان
دروووووووووووووووووووود بر مه لقا ملاح اين بانوي ايراني كه افتخار ايرانيان است و هم افتخار همشهريانش اميد وارم هزار سال عمر كند و اين را بايد از اين بانو مهربان بياموزيم كه حفظ محيط زيست وظيفه همه ماست
و با تشكر از شما
درود فروان بر خانوم دکتر مهلقا ملاح زن بزرگ ایرانی/
واقعا به خود میبالم ک دانشجویه همچین زن فرهیخته و بزرگی هستم و به خود همیشه افتخار میکنم
امیدوارم سایه گرمیه حضورتان و سایه علم و دانشتان از سرمان کم نشود
جناب درويش
جايي از درد و دغدغه زيست محيطي حرف زدم و اين كه چقدر مشتاقم و تشنه ام كه در اين عرصه فعال و موثر، عمل كنم…به من گفتند از شما نشانه بجويم من اهل يزدم معماري خوانده ام تدريس ميكنم و به اندازه كافي انگيزه و وقت براي درگير اين مقوله شدن دارم ..يادداشتي نوشته بودم از همه كارهايي كه در اين زمينه تا حالا انجام داده ام(كارهاي شخصي خيلي كوچك داخل چار ديوار خانه ام) و ميخواستم به خانم ابتكار ايميل كنم تا ضمن تصحيحشان راهكارهاي تكثير و سرايتشان به بقيه چارديواريها را از ايشان بجويم…حالا كه پرسان پرسان به اينجا رسيده ام آيا مرا ياري ميكنيد؟
درود بر شما. لطفا با دفترم تماس بگیرید: 88233071
بازتاب: مهلقا ملاح ، مادر محیط زیست ایران – اینفو صوفی