اشتباه‌هایی که در محرم نباید تکرار شود …
در روزهایی که فضای شهر و دیارمان بیش از همیشه، بوی آزادگی و پایداری در برابر بیداد و ظلم و جهل و پیمان‌شکنی می‌دهد و با نام نامی حسین (ع) عطرانگیز شده است؛ گاه رفتارهایی، مناظری و سخنانی را می‌بینیم و می‌شنویم که آشکارا ناسازه‌ای نابخشودنی با نیت خیر برپاکنندگان یاد و خاطره‌ی آزادمردان و زنانی دارد که بیش از 1330 سال پیش با خون و اشک خویش در کربلا، کوشیدند تا کیفیت ممتاز زندگی منادیان عدالت‌خواه و ظلم‌ستیز را در جهان تضمین کنند؛ کیفیت زندگی‌ای که امروزه ممکن است تحت تأثیر چند خطای بارز محیط زیستی در آیین‌های بزرگداشت آن حماسه‌‌آفرینان بزرگ صدر اسلام، از عیارش به شدت کاسته شود …
تازه‌ترین آمارهای منتشر شده از سوی متخصصان و صاحب‌نظران، حکایت از آن دارد که تنها در سال 1392 و در اوج فشارهای اقتصادی تحمیل شده بر علیه ایران، اهالی این سرزمین چاره‌ای نداشتند جز آنکه متجاوز از 10 هزار و 200 میلیارد تومان از سرمایه‌های خویش را برای جبران بخشی از هزینه‌های درمانی سرطان بپردازند؛ بیماری مهلکی که به گفته‌ی رییس کنگره ملی کنترل سرطان، سالانه 450 هزار سال از عمر ایرانیان را تلف می‌کند. افزون بر آن، سالانه میلیاردها تومان از درآمدهای شهرداری‌ها که می‌تواند برای توسعه و تجهیز زیرساخت‌های مورد نیاز شهروندان ایران به کار گرفته شود، صرف جمع‌آوری، جداسازی و ساماندهی ظروف و اشیاء پلاستیکی رها شده در زیست‌بوم میشود؛ ظروفی که در صورت ماندن در طبیعت، خود به قاتل شماره یک کیفیت منابع آب و خاک و تشدید مرگ و میر جانداران خشکی‌زی و آبزی بدل می‌شوند و ممکن است خسارت‌هایی غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر، وسیع‌تر و هنگفت‌تر بیافرینند.
در چنین شرایطی، به نظر میرسد با مهار پاره‌ای سهل‌انگاری‌ها و رعایت هنجارهای محیط زیستی در اجرای مناسبت‌های ملّی/آیینی یا مذهبی، می‌توان به شکلی معنی‌دار در کاهش این تاراج بزرگ عمر و کیفیت زندگی ایرانیان، نقشی مثبت و پیش‌برنده ایفا کرد؛ نقشی که شاید مسئولیت اصلی آن بر دوش آن زنان و مردان پاکدل، خداجو و حسین‌دوستی است که به ویژه در ایام سوگواری سالار شهیدان در قالب هیأت‌های عزاداری می‌کوشند تا غذایی گرم و نوشیدنی‌ای گوارا برای عاشقان عزادار حسین (ع) فراهم کنند.
چنین است که در نوشتار پیش رو، کوشیده شده تا نسبت به تکرار سه خطای فاحش در چنین مراسمی هشدار داده شود:
خطای نخست:
چرا با اصرار بر استفاده از ظروف يکبار مصرف پليمری که منشاء نفتی دارند، زمینه‌ی ابتلا و گسترش آن نوع از بیماری‌هایی را در سطح جامعه تسهیل می‌کنیم که یا درمان‌پذیر نیستند و مصیبت می‌آفرینند یا بناچار باید هزینه‌های گزافی برای درمان‌شان از کیسه‌ی دولت و ملت مصرف شود؟ مسئولین هیأت‌های عزاداری باید بدانند سهل‌انگاری در تحویل مواد غذایی گرم، چربی‌دار یا ترش‌مزه و اسيدی در چنین ظروفی به عزاداران حسینی، اهدای سم و تزریق سرطان به ایشان در پاسداشت تلاش ارزشمند‌شان برای بزرگداشت آزادگی است که قطعاً گناهی نابخشودنی به شمار رفته و نمی‌تواند توجیه کننده‌ی نیت خیر برگزارکنندگان چنین مراسمی باشد.
خطای دوم:
اصرار برخرید و استفاده از ظروف پلاستیکی تجزیه‌ناپذیر، به معنی گسترش احتمال انتشار موادی فوق‌العاده سمی است که منومر خطاب می‌شوند و ماندگاری آنها در محیط زیست به چندصدسال میرسد. بنابراین، مسئولین هیأتها و عزاداران حسینی باید تا آنجا که میتوانند از این ظروف استفاده نکنند و اگر هم بناچار استفاده کردند، آنها را در مخازنی مشخص و تفکیک شده انباشت کنند تا مأمورین شهرداری بتوانند در کمترین زمان و به مؤثرترین شکل ممکن آنها را به مکان‌های بازیافت هدایت کرده و از انتشار آنها در محیط ممانعت به عمل آورند.
خطای سوم:
به بهانه‌ی صرفه‌جویی و کاهش مخارج یا تولید غذای بیشتر برای عزاداران، نباید خرید ظروف یکبار مصرف با پایه‌ی گیاهی یا تجزیه‌پذیر از اولویت بیافتد. چرا که این نقض غرض بوده و بی شک روح بلند حسین (ع) هم از چنین مصلحت‌سنجی ریالی خشنود نخواهد شد.
جان کلام آنکه
نام ایران با تزریق 570 هزار تن مواد پلاستیکی به کره زمین، در شمار 10 کشور نخست جهان یاد میشود که بیشترین آلودگی پلاستیکی را در دنیای امروز رقم زده‌اند. این رتبه‌ی شگفت‌انگیز به ویژه از آنجا حایز اهمیت است که بدانیم کشورهای به مراتب پرجمعیت دیگری در زمین وجود دارند که تولید و انتشار سالانه پلاستیک آنها به مراتب کمتر از ایرانیان است. بنابراین، همانگونه که بارها از سوی سازمان حفاظت محیط زیست اطلاع‌رسانی شده است، اولاً تا آنجا که می‌توانید از مصرف این مواد خودداری کنید، دوماً هرگز محصولات پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف را نباید از مراکز غیر معتبر خریداری کرد و سوماً هیأت‌های عزاداری نباید مسئولیت خود را با تهیه و پخش نذورات بین سوگواران حسینی، پایان یافته تلقی کرده و تمهیدی درخور و کارآمد برای جمع‌آوری ظروف استفاده شده نیاندیشند. به نظر میرسد استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردم‌نهاد برای اطلاع‌رسانی شایسته و برپاداشتن یک حرکت فرهنگی مؤثر در این حوزه می‌تواند بسیار مؤثر باشد. صبح فردا – دهم آبان 1393 – به همین مناسبت در برنامه زنده تلویزیونی سرزمین ما – شبکه یک سیما – در این باره بیشتر گفتگو خواهیم کرد.
در همین باره:
یک مشکل دیگه هم این سوگواری سنتی دارد و آن اینکه باعث کشتارهای بیشتری از حالت عادی می شود. البته کشتار در حیوانات غیرانسان، تا قیمه نذری عذاران محترم را تامین کنند.
از لحاظ آیینی درست است که قیمه جزو جدایی ناپذیر مراسم و برای تجدید قوای لازم است ولی این قیمه می تواند به جای گوشت از چیزهایی مثل لوبیا استفاده کند. بعید است امام حسین از این ناراحت شود که چند حیوان کمتر به خاطرش بزرگداشتش برای بار هزار و چهارصد و چندم کشته شوند.
محمد جان زدی به نقطه حساس ولی اصلاح این موارد خیلی سخته چون متأسفانه با کمی افزایش هزینه مسئولین هیاتها، کلن از رعایت اصول محیط زیستی پشیمان می شوند. عیال مربوطه پروپوزالی نوشته در خصوص ایجاد و یا کمک به هیأتهایی که اصول محیط زیستی را رعایت می کنند. در این پروپوزال رعایت اصولی همچون استفاده از ظروف یکبار مصرف کاغذی و یا قابل بازیافت سریع، عدم ذبح گوسفند و گاو و جایگزینی آن با کشت گیاهان در مناطق قابل دسترس هیأتها و یا دادن هزینه های ذبح حیوانات برای احیای منابع طبیعی و یا پارکهای شهرها، استفاده از غذاهایی که حتی الامکان در آنها گوشت به کار نرفته باشد و خیلی مسائل دیگر که تقریبا 15 بند می شود. اگر خواستی بایت خواهم فرستاد. ای کاش در اداره کل تحت سرپرستیت بالاخره و به صورت اصولی به این مسائل هم پرداخته شود چون این عزاداریها قسمتی از زندگی این مردم است. ارادتمند
با اهدا سلام و احترام
جناب درویش مقاله وزین شما رو در خبرانلاین هم مطالعه کردم. مطالب مفید و دقیق بود اما نکته مهمی که وجود داره اینه که در عزاداری های محرم نذری با این حجم وسیع پخته میشه و گمان میکنم حتی اگر نذری دهندگان بخوان هم از ظروف یکبار مصرف گیاهی استفاده کنند قابلیت تولید در ایران این اندازه نباشه. کما اینکه در بسیاری از مناطق کوچیک ایران کمتر چنین ظروفی وجود داره. علاوه بر این جناب درویش از این مساله مهم تر ظروف یکبار مصرفی هست که در فست فودها و غذاخوری های بیرون بر بصورت روزانه مصرف میشه. میبایست یک همت مشترک بین وزارت بهداشت و محیط زیست شکل بگیره برای ممنوعیت استفاده و البته حمایت از تولید ظروف یکبار مصرف با پایه گیاهی.
سلام بر امیر عزیز. لطفا آن 15 بند را برایم ارسال کن.
به چارطاق: اولویت نخست در پرهیز از مصرف ظروف یکبار مصرف است که از قضا در روستاها بستر فرهنگی مناسب تری برای اجرا دارد. در عین حال توصیه شما در مورد رستوران ها و فست فودها هم کاملا درست و به جا است.
به امید: کاملا با شما همراهم.
درود …
با سلام خدمت دوست دیرینه محمد درویش عزیر
علی رغم مسئولیت اداری جنابعالی دوست دارم با همان ارتباط قبلی با شما صحبت کنم اگر اجازه بدهید ؟
جنابعالی مستحضرید بحث استفاده از ظروف یکبار مصرف مختص ایام غزاداری امامان معصوم (ع)نیست و متاسفانه نشات گرفته از تغییر سبک زندگی است که خود ناشی از عوامل مختلفی است که اثار زیست محیطی این سبک زندگی تنها بخشی از آن است و مهمتر از بین رفتن ارتباطات عاطفی بین افراد خواهد بود که فاصله ها رااز این هم که هست بیشتر می کند و حل مشکلاتی را که با همین ارتباطات عاطفی قبلا قابل حل بود را مشکل خواهد نمود. ظروفی که در گذشته برای مراسم بزرگ از طرف کلیه خانواده ها کمک می شد و پشت هرکدام رنگ مخصوص که مشخص شود از کیست تا بعدا به ان بر گردانند و شستن دسته جمعی پس از استفاده و گفتگوهائی که در این فاصله بین انان صورت می گرفت حکایت از اتفاقاتی دارد که ادامه این رفتار ها در بلند مدت اثار مطلوبی نخواهد داشت و آثار زیست محیطی وخیم تری نیز به دنبال خواهد داشت بنابراین نباید صورت مسئله را پاک کرد . متاسفانه این نوع برخورد با موضوع همچون سایر مسائل جامعه از سوی دستگاههای مسئول باز به صورت بخشی به ان نگاه می شود و این می شود که پراکندگی کاری ها ما را از پرداختن به مسئله اصلی دور می کند و کسی یک برنامه بلند مدت معنی داری برای حل مشکل اصلی توجه نکند .مطمئن باش اگر برنامه سبک زندگی به درستی تعریف و دنبال شود محیط زیست اولین گزینه ای خواهد بود که آثار مثبت آن درش نمایان خواهد شد. بهترین نقطه شروع برای تغییر رفتار را همین مراسم عزاداری سالار شهیدان امام حسین ( ع)است که با احترامی که مردم برای امام و این مراسم دارند استفاده لازم صورت پذیرد که با توجه به مسئول جنابعالی پیشنهاد ذیل ارائه می گردد.
1- جلسه و تفاهنمامه ای مشترک در رعایت مسائل زیست محیطی بین سازمان و سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان متولی هیات های مذهبی برگزار شودو کلیه مسائل مد نظر سازمان در ان گنجانده شود تا ازاین طریق به هیات ها ابلاغ شود از جمله عدم استفاده از ظروف یکبار مصرف
2- سمن ها با حضور در مراسم ، مردم و هیات های مذهبی را تشویق به استفاده از ظروف قابل شستشو کنند و در این خصوص از کلیه کسانی که عاشقانه قصد خدمت به غزاداران را دارند بهره گیری کنند
3- سمن ها با شناسائی افرادی که خارج از هیات ها اقدام به نذری دارند که معمولا عمدتا مشخص هستند با حضور و آموزش های لازم آنان را مجاب به استفاده از ظروف قابل شستشو کنند و حتی المقدور از ظروف بکبارمصرف بامنشا گیاهی قابل بازیافت مجاب کنند
در طولانی شدن دیدگاه غذر خواهی می کنم .
بک بار دیگر می گویم چیزی که همیشه با آن مشکل داشتنه ام این است که ما به اصل موضوع نمی پردازیم، استفاده از این ظروف ظاهر قضیه است و بیماری چیز دیگری است که باید به آن پرداخت .
درود
با سپاس از مطلب بسیار مهم و به جای حضرتعالی
با ذکر ماخذ در رویه یکم سایت سرزمین جاوید قرار گرفت .
http://www.sarzaminjavid.com/?u=news&ID=405
دوستداران اوای طبیعت 22
با درود و سپاس از آقای محمد دریش و تمامی دوستداران طبیعت و محیط زیست:بنظر میرسد بهترین روش جلوگیری از پخش ظروف و کیسه های پلاستیکی توسط شهرداری ها عملی است که میتوانند با جریمه جلوی تولید و توزیع آنرا بگیرند. این روش در برخی ایالات هند با اعمال جریمه های 300 دلاری و زندان نتیجه بخش بوده است. جایگزینی آنها هم با کیسه های پارچه ای یا کاغذی و ظروف شیشه ای و چینی قابل شستشو تامین میشود.
با آرزوی موفقیت.
درود جناب درویش لطفا
این جمله را در جایی خواندم که می گفت:
“برای اینکه کسی را متقاعد به انجام کاری بکنی باید سود وی را در آن کار به او گوشزد کنی”
و اینکه، “هر کاری که توجیه اقتصادی ندارد محکوم به فناست”
فکر می کنم صرفا اینکه بگوییم (برای محیط زیست)ضرر دارد یا (برای مردم)ضرر دارد کاری از پیش نبرد باید صنایع را با دلایلی که به نظر آنها منطقی می آید توجیه کرد که کار درست را انجام بدهند
که اینکار با پژوهش در مورد هر صنعت و در نظر گرفتن همه ی عوامل دخیل در آن صنعت انجام می شود
با این اوصاف دانشگاه باید واقعا کار پژوهشی انجام دهد و صرفا از دولت کاری بر نمی آید
همه باید ….. :-)))
با سلام
قبل از محرم نمایشگاه عطر سیب همه وسایل پخت و پز و ظروف یکبار مصرف گیاهی را توزیع می کرد که استقبال خوبی از ان شد و اقای عبیری هم فعالانه در ان شرکت داشتند . بنده نیز در ظروف گیاهی میوه شامل انگور – نارنگی و سیب توزیع کردم که نه گوشت داشت و گیاهی هم بود . ضمنا برای بسیاری از نذری دهندگان ظرف گیاهی بردم که خدمتی به محیط زیست کرده باشم .امید است برای مراسم بعدی فکری اساسی شود.