عقاب، یکی از پرقدرتترین، زیباترین و بلندپروازترین موجودات شناختهشده در جهان است و دقیقاً به دلیل همین ویژگیها از دیرباز مورد توجه آدمزمینیها قرار داشته و دارد! امّا علاوه بر حضور پررنگ این پرندهی مغرور و دورپرواز در آثار ادبی و فرهنگی و تاریخی جوامع مختلف، بسیاری از صاحبان قدرت از امپراطوری رایش سوم در آلمان نازی گرفته تا دولت فدرال آمریکا! نیز علاقهمندی خاصی به این پرنده نشان داده، به نحوی که امروزه کمتر کسی است که نداند، مشهورترین نماد آمریکای امروز، تصویری از چهرهی مغرور و نگاه تیز این پرنده است؛ چهرهای که البته در فاجعهی ۱۱ سپتامبر، برای نخستینبار اشک ریخت!
نکتهی جالب و البته خجالتآور این است که شمار عقابهای آمریکا در طول چند دههی گذشته به شدّت در حال نزول قرار گرفته و به دلایل متعددی که مهمترین آنها، فشارهای انسانی و شکار بیضابطهی آن اعلام شده است، در سیاههی جانداران در معرض انحطاط قرار گرفته بود؛ نکتهای که برای سردمداران الاغنشان (حزب دموکرات) و فیلنشان (حزب جمهوریخواه) آمریکایی بسیار گران آمده بود. در نتیجه، دولت فدرال تصمیم گرفت با اختصاص بودجهای قابل توجه از روند انقراض این پرندهی زیبا جلوگیری کند؛ اقدامی که سرانجام امسال نتیجه داد و همزمان با جشنهای چهارم جولای (روز استقلال آمریکا) اعلام شد که شرایط زیست این پرنده، مجدداً به وضعیت مطلوب برگشته و شمار آنها در حد قابلقبولی (بیش از یازده هزار) قرار گرفته و در نتیجه، از سیاههی قرمز (گونههای در معرض خطر) خارج شد.
امّا اینک، طرفداران محیط زیست در آمریکا، از دولت مرکزی خویش خواستهاند تا این اقدام را همچنان ادامه داده و برای نجات ۲۷۹ گونهی جانوری دیگر آمریکا که همچنان در سیاههی قرمز و خطر انحطاط قرار دارند، تمهیداتی شایسته اعمال دارد.
نتیجهی اخلاقی!
عقاب شانس آورد که سمبل قدرتمندترین و ثروتمندترین کشور جهان بود و توانست از این رانت دولتی! بیشترین بهره را برده و حالا حالاها خیالش از بابت پروازی مطمئن – دستکم – در آسمان کشور پهناور آمریکا راحت باشد. درست همانگونه که خرس پاندای چینی شانس آورد و دولت چین برای جلوگیری از انقراضش، مجبور به صرف میلیونها دلار بودجه و جذب بهترین بومشناسان و جانورشناسان جهان شد. امّا این دلیل نمیشود که دیگر حیواناتی نیز که سمبل کشورهای دیگر جهان هستند، از چنین بختی برخوردار باشند! که نمونهی آشکار آن شیر ایرانی است؛ حیوان پرشکوهی که سالها در نشان پرچم ملّی ایران هم جاخوش کرده بود و حتا همین اواخر، جناب حداد عادل تمایل ضمنی خویش را برای اهتزاز دوبارهی آن نشان معروف بر سردر بهارستان هم اعلام کرد؛ اما … و امّا دولت شاهنشاهی گذشتهی ایران با همهی ادعاهایش نتوانست از انقراض این حیوان ارزشمند جلوگیری کند. برای همین است که انتشار خبرهایی که نشان میدهد هنوز حدود شصت شیر ایرانی در هندوستان حضور داشته و حتا گفتگوهایی برای انتقال بخشی از آنها به سرزمین اجدادیشان (منطقهی حفاظتشدهی دشت ارژن در استان فارس) هم انجام شده، میتواند بسیار مسرتبخش باشد.
در عین حال گویا با توجه به بیشینهی دانستگی حاکم بر دولتسالاران جهانی، چارهای نداریم جز آن که همدردی عمیق خود را با دیگر جاندارانی که این بخت را هیچگاه نیافتهاند تا به نشان ملّی هیچ کشور و ملّت و حزبی بدل شوند، اعلام داریم!
برای مطالعه بیشتر
– دو مقاله روزنامه لس آنجلس تایمز را در شماره دیروز و پریروز در همین ارتباط بخوانید.
تحلیل بسیار ارزشمندی ست….ممنون
سلام استاد
فیلترینگ من را از خواندن مطالب وبلاگتان کم نصیب کرده متاسفانه.
راستی در اصفهان خبرهایی شنیده میشه که ظاهرا سفر استیون هاوکینگ به ایران لغو میشه و حضور ایشون مشخص نیست.
سبز وپایدار باشید
جالب بود.
اما وقتی از تعداد ۱۱۰۰۰ عقاب به عنوان عدد قابل قبول برای تعدادی از پرنده ها یاد کردید و آن را خارج از خط قرمز خواندید متوجه اختلاف فاحش این عدد با تعداد انسانها شدم.
من از عقاب خیلی خوشم میاد. چون عقاب هنگام پروازمخالف باد بالها شو باز میکنه واین باعث میشه که به اوج بره.
پاسخ:
اصولا هر موجودی که بتواند خلاف جریان رود شنا کند، ماندگار خواهد شد دوست من!
موفق باشید
سیار عالی بوى با تشکر از موضوعات زیبا و جالب شما و با امید پیشرفت روزافزون شما در بهبود این سایت
با سلام،
نمیخواهم آیه نحس باشم ولی این عقاب آمریکا را که در حال انقراض بود و با انتقالش به ایالت دیگر آمریکا نجات دادند، خودش شده بلای جان حیوانات بومی آن منطقه و میرود که نسل آنها را از زمین پاک کند بطوریکه طرفداران محیط زیست اکنون با مشکل جدی دیگری روبرو شدند.
بشر زیاده روی کرد و تعادل بخشی از طبیعت را بهم زد. بشرهای دیگر آمدند که زیر ابروی طبیعت را بردارند، دارند میزنند و کورش میکنند.
فکر کنم از نیمه دانستن و خطراتش پیشتر نوشته باشم، بخاطر همین اینجا فقط یادش میکنم.
فقط محض اطلاع بود. منهم اینرا نمیدانستم و دوهفته پیش بصورت اتفاقی خواندم.
درود بر شما …
در این باره اگر لینک مقاله یا گزارشی علمی و مستند را دارید، لطفا برایم ارسال دارید.
با درود
لینک مقاله ای را که خواسته بودید پیوست کردم. تنها مطلبی که هست این میباشد که مقاله از مجله اشپیگل و بزبان آلمانی است.
مقاله ای مشابه آن اما در رابطه با موشها و دخالت بیجای انسان در طبیعت را که بزبان فارسی نوشتم نیز همراه میکنم شاید بکارتان آید.
موفق و پیروز باشید.
http://www.spiegel.de/wissenschaft/natur/0,1518,692764,00.html
http://farhangi-sanati.blogspot.com/2010/04/blog-post_06.html
بسیار سپاسگزار از لطفتان.
بازتاب: مهار بیابان زایی » بایگانی » عقاب ها را جان دادیم تا روباه خاکستری را جان گیریم؟!