در نخستين و دوّمين روز از خردادماه سال جاري، به منظور پيگيري مراحل اجرايي يك طرح پژوهشي با عنوان: «بررسي عوامل اجتماعي اقتصادي مؤثر بر فرآيند بيابانزايي در استان تهران»، راهي نواحي جنوبي استان – از شورهزارهاي حاشيهي رود شور در شهرستان اشتهارد تا باتلاقهاي پايين دست دشت ورامين و ابردژ و جوادآباد– شديم. طرحي كه به همت همكار عزيزم، جعفر سيد اخلاقي در بخش متبوع كليد خورده و نگارنده نيز در شمار همكاران اين پژوهش قرار دارد. نكتهاي كه در اين بازديد دو روزه كاملاً مشهود به نظر ميرسيد، روند نگرانكنندهي متروكهشدن اغلب روستاهاي منطقه (از جمله مختارآباد، اخترآباد، پلنگآباد، يحييآباد و …) و نارضايتي شديد اندك اهالي باقيمانده از شرايط زيست در زادبومشان بود. فقر، بيكاري، خشك شدن قنوات و چاهها و كاهش حاصلخيزي اراضي كشاورزي، به همراه شيب محسوس منفي در استعداد رويشي مراتع منطقه، از جمله مهمترين دلايل تشديد اين نارضايتي و مهاجرت جوانان از روستا به شمار ميرود. اين در حالي است كه به گفتهي اهالي روستاي زرينآباد (شمال زاويه و غرب رباطكريم)، آنچه كه به سهولت و با ارزانترين قيمت ممكن در دسترس همه قرار دارد، «ترياك» است! افيوني كه شوربختانه مصرف آن در اغلب نواحي روستايي كشور، به ويژه در استانهاي چهارمحال بختياري و كهكيلويه و بويراحمد (كه اخيراً مورد بازديد نگارنده هم قرار گرفتهاند)، ظاهراً رو به افزايش است.
مورد نگرانكنندهي ديگر كه كارشناسان امور آب شهرستان ورامين (مهران فلاح و كاميار آريا) نيز بر آن مهر تأييد زدند، روند پرشتاب اُفت سطح آبهاي زيرزميني در دشت حاصلخيز ورامين است، به گفتهي آقاي مهندس فلاح، به طور متوسط سالي 2/2 متر از عمق سفرههاي آب زيرزميني منطقه كاسته ميشود و تعداد قنوات فعال منطقه از 277 رشته در دهه 1340 به فقط 12 رشته در سال جاري كاهش يافته است. اين در حالي است كه سال آبي جاري را بايد يك سال مطلوب به شمار آورد! حتا در اراضي پاييندست روستاي معينآباد كه با دانشكدهي كشاورزي دانشگاه آزاد ورامين، فاصلهي چنداني هم ندارد، آشكارا آثار نشست زمين نمايان شده است؛ فرآيند خطرناكي كه به عنوان يكي از بارزترين شناسههاي بيابانزايي و تخريب سرزمين از آن ياد ميكنند.
كيست كه نداند مقصر اصلي وضعيت پيشآمده را بايد در فشار بيش از توان بر سرزمين و حفر پي در پي چاههاي عميق در منطقه دانست. آيا به راستي شيوهي سنتي آبياري غرقابي كه متأسفانه كماكان در اغلب مزارع منطقه رواج دارد، با محدوديت آشكار منابع آب سازگار است؟ آيا نبايد به جاي آن كه در انديشهي افزايش توليد به هر قيمتي باشيم، نخست به فكر ارتقاء راندهمان آبياري باشيم؛ راندهماني كه در بهترين شرايط، هنوز از مرز 30 درصد در بخش كشاورزي گذر نكرده است؛ آن هم بخشي كه به تنهايي حدود 90 درصد از آب قابل استحصال كشور را ميبلعد! آيا آن نوع از كشاورزي و زراعت كه به ناپايداري سرزمين مادري شتاب بخشد، واجد افتخار است؟!
در ادامه ميتوانيد تصاويري از آنچه شرح داده شد را ببينيد:
1- مرگ و خشكيدگي پرديسها در شهريار كماكان بيداد ميكند – به ويژه تاكستانها – الف
2- مرگ و خشكيدگي پرديسها در شهريار كماكان بيداد ميكند – به ويژه تاكستانها – ب
3- مرگ و خشكيدگي پرديسها در شهريار كماكان بيداد ميكند – به ويژه تاكستانها – ج
4- سيد اخلاقي در حال پركردن پرسشنامه در روستاي زرينآباد – الف
5- سيد اخلاقي در حال پركردن پرسشنامه در روستاي مختارآباد – ب
6- مسجد روستاي زرينآباد كه اهالي روستا معتقدند براي زوجهاي جواني كه نازا هستند، شفابخش است!
8- آب باريكهاي كه هنوز از قنات مختارآباد باقيمانده است!
9- آبتني كردن بچهها در كانالهاي هدايت آب! آن هم آبي كه آلودگي در آن لبالب است!! – الف
10- آبتني كردن بچهها در كانالهاي هدايت آب! آن هم آبي كه آلودگي در آن لبالب است!! -ب
11- تصاويري از فرونشست زمين در معينآباد – الف
12- تصاويري از فرونشست زمين در معينآباد – ب
13- تصاويري از فرونشست زمين در معينآباد – ج
14- تصاويري از فرونشست زمين در معينآباد – د
15- استفاده از پلاستيك براي كاهش هدررفت آب در سطح مزرعه
16- تصوير ديگري از فرونشست به همراه سيد!
17 – و سرانجام يك حركت خوب در روستاي زرينآباد – مشاركت در پرورش ماهي
در همين ارتباط:
سلام.چی باید بنویسم؟حیرت اسیرم کرده!با این نوشته باید نعره کشید و به سوگ نشست.حکایت قابیل است و مرگ هابیل!یاباید تبریک گفت که سکوت مادر فریاد است و از زهدان آن وبلاگ این سایت متولد شد.باز بسان سابق هم تبریک و هم …بگذریم.به سامان باشی و نامدار!سایتت را هم لینکیدیم استاد.
سلام مهندس عزیز.تبریک واقعی را اینجا به شما می گویم.بارپیش که سوء تفاهم شده بود دوستی فکر کرد که…!خیلی خوشحالم که تبدیل به سایت شده وبسیار چشم نواز است.مشخص است وقت وانرژی زیادی برده که البته ازشما با شناختی که دارم اصلا بعیدوعجیب نیست.ان شاءا… شاهد خبرهای زیست محیطی خوب و نوید دهنده باشیم.لینک شما راهم در وبلاگهایم اصلاح خواهم کرد به این نشانی جدید.بازهم تبریک مرابپذیریددوست گرامی
سلام جناب درویش…خسته نباشید…..اول از همه خیلی خوشحالم از شروع مجدد فعالیتان….آن هم شروع به این خوبی و با تارنمایی جدید….
گزارشتان باز منثل همیشه هشدار بودی برای من و دیگران…نمی دانم چه بگویم…اخر من عددی نیستم…
هومن روانبخش هم نیز از تعرض به کوسهتانهای آبعلی که دشت ورامین رو سیراب می کنند می گوید…در بجنورد کوهی را به خاطر فرودگاه از بین دارند می برند و یکی از جغرافیدانان از خشک شدن چندین چشمه و نهر خبر داده است…نمی دانم چه بگویم…آنقدر مسائل زیاد و مبهم شده است که مانده ام!
موفق باشید
خانهی تازه مبارک باد!
با این امید که با نو شدن بلاگت، با انرژی بیشتر و اطلاعدهی گستردهتر به جنگ جهل و نادانی روی.
آن یار سفر کرده که صد قافله دل همره اوست
هرکجا هست خدایا به سلامت دارش
خوشسحالم هستی و می نویسی . اگر ننویسیم . اگر بریاسهای خود غلبه نکنیک جهان برهوت تر از آن می شود که اکنون هست . تا ما هستیم لااقل فاجعه روایت دارد. نامت سپیده دم گفتن است آنرا دریغ مکن از ما
جناب درویش آنقدر در این مناطق کارخانه های صنعتی آلوده کننده زیاده که معلومه که متروک می شن .اگه من هم جای این اهالی بودم از اونجا فرار می کردم وقتی کارخانه سیمان تهران در شهرری با اون وضع فجیع هوا رو آلوده می کنه به صورتی که درختکاریهای اطراف همه پوشیده از گرد سفید هستن و چون کارخونه در دست وزارت اطالاعات هست زور هیچ کس نمی رسه،هیچ کس هم پاسخگو نیست. حتی بارها لرزه نگارها لرزه هایی 5/3 تا 4 ریشتر ناشی از انفجار معادن رو تو اون منطقه ثبت کردن ، بارها محیط زیست اخطار داده که اگه رفع آلودگی نشه حکم بستن کارخونه رو می دن… ولی کو گوش شنوا!!! وقتی مسئولین تبدیل به بدترین الگوهای رفتاری می شن وضع بهتر از اینم نمی تونه باشه.
سلام
از دیدن سایت جدیدت خوشحال شدم. طراحي قالب نيز بسيار متين و زيباست. امیدوارم روز به روز بر محتوای آن اضافه گردد چون شما علاقهمندان زيادي داريد.
همچنين بابت كدهاي ارسالي شما سپاسگزارم.
با توجه به تصاویر و گزارش شما وضعیت از اونچه تا حالا شنیده بودیم خیلی بدتره / به گمانم تخریب و وقوع چنین وضعیتی از کوهستان آغاز میشه و تا دشت ادامه پیدا می کنه از دزدی آب چشمه ها برداشت و صدمه به منابع آب گرفته تا سدها و ساخت و ساز در کوهستان .اخیرا در پستی در اینباره نوشتم .
( خانه جدید مبارک ! زیباست و شیک )
سرای نو مبارک
امیدورام این شروع دوباره سرشار از تجربه های نو باشد
با سلام جناب درویش
من هم این پدیدیه را در دشت قزوین بخصوص در مناطقی که مراتع را به زمین کشاورزی تبدیل کرده بودند به وفور مشاهده کرده ام. عمق فاجعه طوری بوداگر که این چاله ها در مسیر جویها بود تمام آب را می بلعید و هیچ اثری از آب باقی نمی گذاشت. این هم یکی دیگر از دستکاری های انسان بر روی طبیعت است.
ایجاد وبسایت جدیدتان را تبریک می گویم.
آرزو می کنم در تلاشتان برای حفظ محیط زیست ایران موفق باشید.
I see by reading your comments that a lot of you learned spelling from “Hooked on Phonics”.
Accutane is very good for the acne!
I was on FaceBook looking for discount designer handbag groups, when I found a link to this blog, glad I stopped by!!! I think Coach and Versace rock, thanks!!!!
I can see that you are an expert in this area. I am launching a website soon, and your information will be very useful for me.. Thanks for all your help and wishing you all the success in your business.
I have been underemployed in excess of A couple of years. I lost the house, my cars and I have been not able to find work anywhere, not for minimum wage. I did lots of digging and research for online jobs and located many of them didn’t pay well. Then I discovered this site advertising Paid Surveys- Earn Real Income From Home and wow it’s changed my life. I now earn more money than Used to do before and collect an inspection every few weeks. I just thought I’d share this with anyone who could be inside a similar situation. Sincerely.
Hello, thank you for sharing your information. Keep up your quality post. Best RegardsSee ya
I have just one word to describe this article… super. Hope you carry on with the perfect effort!
without doubt has anyone been combined or remarried going on a beach into Negril Jamaica? you in most cases are enduring to Sandals to Negril into can to recreate our vows. people would liking to do it in the beach or at the nearby cliffs. Sandals charges $500 for ideal a ideal essential renewal ceremony. without doubt has everyone heard on a even more economical option?
hi thanks for the blog.
Hey There. I found your blog using bing. This is a very well written article. I will be sure to bookmark it and come back to read more of your usefull information. Thanks for the post.
I stumbled upon your blog using google and I must say, this is certainly one of the best well created articles I have noticed in a long time. I have bookmarked your site for additional posts.
Great Post! It’s very nice to read this info from someone that actually knows what they are talking about.
Hey thanks for the blog.