تازه‌ترين مطالعات جهاني، حكايت از كشف يكي ديگر از اثرات ناميمون جهان گرمايي (global warming) بر كيفيت زيست در كره زمين دارد. اينكه درجه‌ي ابرناكي و روند شكل‌گيري توده‌هاي ابر، ممكن است در اثر فرآيند گرمايش جهاني، به شدت مختل شود. امّا چگونه؟!
اگر بخواهيم به زباني ساده اين تأثير را شرح دهيم، بايد از آنجا شروع كنيم كه يكي از پيش‌شرط‌هاي تشكيل و شكل‌گيري توده‌هاي ابر به ميزان انتشار گازي موسوم به دي متيل سولفيد (DMS) در نيوار (جو زمين) باز مي‌گردد. به ديگر سخن، به باور نخبگان دانش هواشناسي، اگر غلظت اين گاز در اتمسفر از حد معيني كمتر شود، مردمان ساكن در كره‌ي خاك بايد براي هميشه با واژگاني چون ابر، باران و برف خداحافظي كنند و خود را مهياي زيستن در همان جهنمي سازند كه زنهارش را هزاران سال است در كتاب‌هاي آسماني خوانده و شنيده‌اند!
تصور جهان بدون باران و سياره‌اي كه هرگز سپيدي ناهمتاي بلورهاي زيباي برف را تجربه نكرده و نخواهد كرد، حقيقتاً كابوس دهشتناكي است كه شايد هيچگاه امكان عينيت يافتنش، چنين نزديك و قابل باور نبوده است؛ شوكران تلخ و مرگباري كه رشد افسارگسيخته‌ي فناوري و آزمندي تمام‌ناشدني بشر در طول يكصد سال اخير، آن را به فرزندان بي‌گناه فرداي خويش پيش‌كش كرده است.

    امّا چرا بايد غلظت دي متيل سولفيد كم شود و اين كاهش چگونه با گرمايش جهاني ارتباط مي‌يابد؟
حقيقت اين است كه تغييرات آب و هوايي به شدت حيات جانداران ساكن اقيانوس‌ها را تهديد كرده است؛ و پلانكتون‌ها، يكي از شاخص‌ترين و حياتي‌ترين اين جانداران به شمار مي‌روند؛ جانداراني كه به عنوان نخستين حلقه‌ از زنجيره‌ي غذايي، تأثيري انكارناپذير بر مفهوم حيات و كيفيت و كميت ديگر زيستمندان عالم دارند.
و اينك نه‌تنها ثابت شده كه فرآيند گرم شدن زمين، به طرز محسوسي مانع از تكثير و رشد پلانكتون‌ها شده، بلكه آثار ثانويه‌ي اين كاهش رشد، از محدوده‌ي تأثير بر زنجيره غذايي هم فراتر رفته و آشكارا نيوار را نشانه رفته است. چرا كه مهمترين منبع تأمين گاز دي متيل سولفيد، همين جانداران ريز، يعني پلانكتون‌ها هستند! و حال با كاهش شمار پلانكتون‌ها، نخستين‌ نشان‌زدهاي كاهش غلظت دي متيل سولفيد در نيوار آشكار شده است.

    خواننده‌ي گرامي مهار بيابان‌زايي:
مي‌بينيد در چه سامانه‌ي كوچك و به هم تنيده و شكننده‌اي زيست مي‌كنيم و تا چه اندازه، هر رخدادي مي‌تواند تأثيري شگرف و غير قابل پيش‌بيني بر كيفيت زيست بر جاي نهد؟
اگر عمري باقي و مجالي فراهم باشد، باز هم در اين سراي مجازي، از عقوبت‌هاي جهان‌گرمايي با شما سخن خواهم گفت. باشد كه به خود آييم و هر يك از ما بكوشيم تا به عنوان يكي از شهروندان دهكده‌ي جهاني، سهم خويش را در مهار اين بحران، ادا كنيم.

    در همين باره، محمّد خسروشاهي عزيز نيز تأملات و ملاحظاتي را طرح كرده است كه از او – بابت گرم‌نگاه‌داشتن تنور جستارهاي مرتبط با جهان‌گرمايي و تغيير اقليم- سپاسگزارم.