اخیراً نام سیاههای از کشورها بر اساس سال تأسیس آنها بر روی ویکی پدیای انگلیسی با عنوان: List of countries by statehood قرار گرفته که در نگاه نخست میتواند برای هر ایرانی وطن دوستی، شوق آفرین و دلپذیر باشد. زیرا بر بنیاد این جدول، هیچ دولتی در جهان نمیتواند ادعا کند که قدمتی بیشتر از “دولت ایرانی” دارد؛ دولتی که عمرش به 3300 سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد. کافی است این قدمت را با یونان، به عنوان کهنترین دولت اروپا مقایسه کنید که 2 هزار سال پس از ایران اعلام موجودیت کرده است و یا کشوری همچون فرانسه که قدمتش به سال 486 پس از میلاد میرسد.
ماجرا حتا هنگامی تأملبرانگیزتر میشود که دریابیم تقریباً همهی کشورهایی که هماکنون در جدولهای توسعهی انسانی رتبههایی به مراتب بیشتر از ایران دارند، عمر حکومتیشان به یک دهم دولت ایران هم نمیرسد!
با این پیشدرآمد، میخواستم از شما بپرسم: آیا تماشای این جدول و دانستن جایگاه تاریخی مدنیت در سرزمینی که در آن زیست میکنید؛ حالتان را خوش میکند یا ناخوش؟ و چرا؟
راستی چرا آن قدمت نتوانست آن گونه که کشورهایی همچون کره، چین و ژاپن را به سرآمدگی در جهان رساند، برای ما، مصریها، ارمنستانیها و اتیوپیهایی ها هم شوکت و افتخار و آقایی در هزارهی سوم به ارمغان آورد؟
ما کجای راه را اشتباه رفتیم دوستان؟
پیوست:
فرهاد عزیز بر این باور است که شاید این یادداشت، پاسخ پرسشم را بدهد! نظر شما چیست؟