بایگانی دسته: پاسارگاد

جدولی که افتخارآفرین نیست! هست؟

اخیراً نام سیاهه‌ای از کشورها بر اساس سال تأسیس آنها بر روی ویکی پدیای انگلیسی با عنوان: List of countries by statehood قرار گرفته که در نگاه نخست می‌تواند برای هر ایرانی وطن دوستی، شوق آفرین و دلپذیر باشد. زیرا بر بنیاد این جدول، هیچ دولتی در جهان نمی‌تواند ادعا کند که قدمتی بیشتر از “دولت ایرانی” دارد؛ دولتی که عمرش به 3300 سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. کافی است این قدمت را با یونان، به عنوان کهن‌ترین دولت اروپا مقایسه کنید که 2 هزار سال پس از ایران اعلام موجودیت کرده است و یا کشوری همچون فرانسه که قدمتش به سال 486 پس از میلاد می‌رسد.

ماجرا حتا هنگامی تأمل‌برانگیزتر می‌شود که دریابیم تقریباً همه‌ی کشورهایی که هم‌اکنون در جدول‌های توسعه‌ی انسانی رتبه‌هایی به مراتب بیشتر از ایران دارند، عمر حکومتی‌شان به یک دهم دولت ایران هم نمی‌رسد!
با این پیش‌درآمد، می‌خواستم از شما بپرسم: آیا تماشای این جدول و دانستن جایگاه تاریخی مدنیت در سرزمینی که در آن زیست می‌کنید؛ حالتان را خوش می‌کند یا ناخوش؟ و چرا؟
راستی چرا آن قدمت نتوانست آن گونه که کشورهایی همچون کره، چین و ژاپن را به سرآمدگی در جهان رساند، برای ما، مصری‌ها، ارمنستانی‌ها و اتیوپی‌هایی ها هم شوکت و افتخار و آقایی در هزاره‌ی سوم به ارمغان آورد؟
ما کجای راه را اشتباه رفتیم دوستان؟

پیوست:

فرهاد عزیز بر این باور است که شاید این یادداشت، پاسخ پرسشم را بدهد! نظر شما چیست؟

از ماتادورهاي اسپانيايي تا گاوبازهاي خوزستاني … ما چقدر فقيريم؟!

هميشه دلم مي‌گيرد وقتي خشونت باورنكردني مردم را در قلب اروپاي متمدن، آن هم در هزاره‌ي سوم مي‌بينم …
هميشه با خود مي‌گويم: چگونه آدم‌هايي حاضرند با سوزاندن شاخ گاو و يا فروكردن نيزه و شمشير در بدن اين حيوان و يا رها كردنش در ميان مردم هيجان‌زده به صورتي جانكاه و تدريجي شاهد قتل فجيع يكي از مفيدترين و بي‌آزارترين پستانداران روي زمين باشند؟
و البته هرگز به جوابي قانع كننده نرسيدم.

امروز اما از طريق يكي از هموطنان دريادل خوزستاني‌ام، با عكاسخانه‌ي مجازي امين نظري آشنا شدم كه برخي از تصاويرش، پر از صفا و صميميت و معصوميت از مردمان شريف ديار زرخيز، اما محروم خوزستان است.
با اين وجود، دلم از اين يكي عكس لرزيد … اين كه چرا كودكان سرزمين من هم بايد براي تفريح و سرگرمي خويش، اينگونه به آزار گاوميش‌هاي خوزستاني بپردازند كه بسيار به گردن همه‌ي ما حق دارند! ندارند؟

من نگران فرداي اين كودكان هستم؛ كودكاني كه امروز روي گردن گاو اينگونه فاتحانه مي‌ايستند و فيگور مي‌گيرند، فردا هم ممكن است مانند اين دانشجوي دكترا عمل كنند و يا آن شكاركش بي رحم در پارك ملي خبر.
ما بايد كودكاني را تربيت كنيم كه دلشان براي آب خوردن يك كبوتر يا سيراب شدن يك سپيدار بلرزد … تنها چنان كودكاني هستند كه مي‌توانند اين اميد را در دل ما زنده نگه دارند تا نسل فردا اجازه ندهد به ناحق خون از دماغ جوانانش بر زمين ريزد …

يادمان باشد:

فقر، فقط گرسنگي نيست؛ حتا برهنگي‌ هم  نيست …

فقر ممكن است همان غبار خاك‌اندودي باشد كه بر روي كتاب‌هاي هنوز نخوانده‌ي ما در منزل يا كتاب‌هاي فروش نرفته‌ي كتاب فروشي سر محل مي‌نشيند؛

فقر،  ممكن است تيغه‌هاي برنده‌ي ماشين بازيافتي باشد كه در حال خرد كردن كاغذ روزنامه‌هاي برگشتي است؛

فقر، آرامگاه كوروش يا كتيبه‌اي چند هزار ساله است كه روي آن يادگاري نوشته‌اند؛

فقر، ظرف پالوده‌اي است كه از پنجره يك اتومبيل حافظ نظم به خيابان انداخته مي‌شود؛
فقر توهيني است كه يك دولت‌سالار ارشد حكومتي به ميليون‌ها انسان مي‌كند؛
و فقر ممكن است، تماشاي شادي كودكان يا تحسين ايشان از آزار گاوميش‌ها باشد …

آري … فقر،  همه جا سر مي‌كشد؛

به قول آقا مجتباي عزيزم:

فقر، شب را ” بي غذا” سر كردن نيست …

فقر، روز را  “ بي انديشه”   سر كردن است.

حالا اگر دوست داشتيد، برايم بگوييد:
ما چقدر فقيريم؟

تصویری از نوروز که به دل می‌نشیند …

«مگر هر کسی احساس نمی‌کند که نخستین روز بهار، گویی نخستین روز آفرینش است؟ اگر روزی خدا جهان را آغاز کرده است؛ مسلماً آن روز، این نوروز بوده است. مسلماً بهار نخستین فصل و فروردین نخستین ماه و نوروز نخستین روز آفرینش است. هرگز خدا جهان را و طبیعت را با پاییز یا زمستان یا تابستان آغاز نکرده است. مسلماً اولین روز بهار، سبزه‌ها روییدن آغاز کرده‌اند و رودها رفتن و شکوفه‌ها سر زدن و جوانه‌ها شکفتن. بی شک، روح در این فصل زاده است و عشق در این روز سر زده است و نخستین بار، آفتاب در نخستین روز طلوع کرده است و زمان با وی آغاز شده است …»

دکتر علی شریعتی

    این تصویر را همکار عزیزم، دکتر غلامرضا رهبر، از پژوهشگران زحمت‌کش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس برایم ارسال کرده است و دریغم آمد تا در لذت دیداری‌اش، خوانندگان ایران‌دوست این کلبه‌ی مجازی را شریک نسازم.
    این تصویرها را که می‌بینم، به آینده‌ی وطن، به هم‌افزایی بیشتر ایرانیان و نفسی که در این خاک مقدس می‌کشم، بیشتر افتخار می‌کنم.
    درود بر آن نیم میلیون  نفری که در نوروز 1389، کوروش بزرگ را تنها نگذاشتند و بدون هیچ امکاناتی خود را به آرامگاهش رساندند تا بگویند که ایرانی می‌تواند با حفظ حرمت گذشته‌ها، آینده‌ی درخشان خویش را بسازد.

و اما آن پرنده بر فراز آرامگاه کوروش بزرگ!

و من بر بلندای آرامگاه مردی ایستاده‌ام که:
غرور و صلابت از اوست
عدالت با او هم خانواده است
بزرگ منشی با او از یک تیره است
وطن پرستی یعنی همه ی او
خاک وطن بودن سخن اوست
گشاده دست بودن شیوه و آئین او
مام وطن را پاس داشتن توصیه ی اوست
او را و همه ی بزرگان بی نام و ماندگار شده ی این دیار را باید باور بداری تا:
سرت را بالا نگه داری
با چشمانی که به دور دست ها خیره شده است …
                                                                   
عهدیه کالیراد

    در بیست و یکمین روز از اسفند 1388 در معیت دوستان عزیزم، مجتبی و مصطفی پاکپرور، غلامرضا رهبر و هومان خاکپور – و پس از فراغت از دعوت رستاکی‌های عزیز در دانشگاه شیراز –  به زیارت آرامگاه مردی شتافتیم که گمان نبرم خردمندتر و صلح‌طلب‌تر از او در زمانه‌اش وجود داشته است. هم او که بیش از 2500 سال پیش خطاب به انسان‌های روی زمین گفته بود:

باران باش و ببار
نپرس کاسه‌های خالی از آن کیست؟

    رفته بودیم تا ادای دینی کنیم به کوروش بزرگ؛ انسان آزادیخواهی که می‌گفت: «شما باید چشم از من برندارید تا ببینید آیا به آن چه می‌گویم عمل می‌کنم یا نه. من نیز شما را زیر نظر دارم تا هر کدام را که شایسته‌ی بزرگداشت بودید، گرامی بدارم.»
    برای همین بود که تماشای صلابت و غرور و آرامش آن پرنده‌ی خاکی‌رنگ با آن گردن افراشته، دلم را ربود و با خود گفتم: چرا نباید پیام این پرنده‌ی مغرور و سربرافراشته را دریافته و به قول کالیراد عزیز: تمام گذشته‌ی گمشده‌‌مان را در وقار او جستجو نکنیم؟

    برای همین است که وقتی دیدم سپاهیان دشمن در هیبت گل‌سنگ‌ها و در سکوتی آزاردهنده دارند هجوم می‌آورند و پاسارگاد را – مانند تخت جمشید – به یغما می‌برند، دلم گرفت …

    تصاویری را که می‌بینید، آشکارا نشان می‌دهد که چگونه به دلیل افزایش رطوبت، هم سبزینه‌ها به این کهن‌زادبوم دیرینه‌ی ایرانی یورش برده‌اند و هم گل‌سنگ‌ها.

    دلم می‌خواهد بدانم آیا باز هم آقایان وزارت نیرو و سازمان میراث فرهنگی جرأت دارند تا چنین گزارش‌هایی را تکذیب کنند و بگویند: سد سیوند نمی‌تواند رطوبت منطقه را افزایش دهد؟

    این در حالی است که خوشبختانه یا متأسفانه، منطقه‌ی عمومی پاسارگاد چند سالی است که دوران خشکسالی را تجربه کرده است و بنابراین، وضعیت زیست اقلیم منطقه در مناسب‌ترین حالت خود برای گسترش سبزینه و یورش گل‌سنگ‌ها قرار دارد.

 افزون بر آن – ظاهرن –  به دلیل مشکلات فنی پیش آمده برای سد سیوند و جانمایی اشتباه آن، به رغم گذشت نزدیک به سه سال از افتتاح رسمی سد، آب چندانی در پشت سیوند هنوز جمع نشده است. هرچند همین مقدار هم می‌تواند به افزایش ظرفیت گرمایی ویژه منطقه در حد میکروکلیما کمک کرده و سطح آب زیرزمینی را افزایش دهد؛ رخدادی که به نوبه‌ی خود می‌تواند نگرانی‌ها را در مورد ضریب پایدار پاسارگاد افزایش دهد.

    امید است که مسئولین با مشاهده‌ی این تصاویر، هر چه زودتر هیأت‌های کارشناسی خود را به منطقه گسیل داشته و نسبت به پاکسازی عوامل تهدیدکننده‌ی یادشده اقدام کنند.