نمي‌دانم تاكنون گذرتان به كتابخانه ديجيتال جهان افتاده است يا خير؟ كتابخانه‌اي كه مي‌تواند با يك كليك و به صورتي مجاني كتاب مورد نظرتان را در هفت زبان زنده دنيا (انگليسي، روسي، چيني، فرانسه، عربي، اسپانيايي و پرتقالي) در اختيارتان قرار دهد. نكته متمايز اين كتابخانه ارزشمند – كه اخيراً شروع به كار كرده – آن است كه اغلب كتاب‌ها و اسناد موجود در آن در شمار اسناد تاريخي و معتبر جهان طبقه‌بندي مي‌شوند و اينك به همت 32 مؤسسه بين‌المللي متعلق به 19 كشور جهان، ميليون‌ها برگ از اين اسناد تحت هدايت يونسكو اسكن شده و دردسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

از جمله مي‌توان به اين نقشه اشاره كرد كه تاريخ انتشار آن به سال 1898 ميلادي مي‌رسد و توسط مؤسسه‌اي آمريكايي در شيكاگو تهيه و منتشر شده است. جالب اين كه در اين نقشه هنوز از پاكستان خبري نيست و به بلوچستان هند اشاره شده است. همچنين بسياري از نام شهرهاي ايران، هم‌اكنون تغيير كرده و مثلاً اينك سالهاست كه به بندر معمره، خرمشهر مي‌گويند. اما با اين وجود خليج فارس، همچنان خليج فارس بوده و با عنوان Persian gulf از آن ياد شده است. باشد كه دوستان شيخ‌نشين ما در جنوب كرانه‌هاي اين خليج هميشه فارس، دست از لجبازي برداشته و در برابر اسناد بين‌المللي كرنش كرده و واقعيت را بپذيرند.

براي تمامي انسان‌هاي فرهنگ‌دوستي كه به چنين ابتكاري دست زده و آن را پيوسته به روز و غني مي‌سازند، آرزوي سعادت و نيك‌بختي بيشتر دارم.

    بيش از چهار دهه از سروده شدن اين شعر مانا توسط انديشمند طبيعت‌مدار ايراني، سهراب سپهري مي‌گذرد و در طول تمامي اين سال‌ها، هر چه كه بشر بر غلظت دانش خود افزود، بيشتر دريافت كه تا چه اندازه سپهري راست مي‌گويد.
    تا جايي كه امروز بي‌تعارف بايد اعلام كرد: محيط‌هاي مرجاني براي آبزيان دريا، همان قدر ارزش دارند كه جنگل‌ها براي ما و ديگر زيستمندان عالم خاكي.
    موضوع وقتي حادتر مي‌شود كه دريابيم: درخت با همه‌ي شكنندگي‌اش، به مراتب از توان بالاتري و انعطاف بيشتري براي مواجهه با شرايط نامطلوب محيط برخوردار است؛ در صورتي كه مرجان‌ها در شمار آسيب‌پذيرترين و شكننده‌ترين پاره‌هاي زيست‌‌سپهر طبقه‌بندي مي‌شوند؛ پاره‌هايي كه به رغم شكنندگي و كندي فرآيند بازتوليدشان، در زمره‌ي مهم‌ترين زيستگاه‌هاي جهان به شمار مي‌آيند.

     در بيان اهميت محيط‌هاي مرجاني، كافي است بدانيم: به رغم آن كه تنها كف يك هزارم درياها را مرجان پوشانده، امّا بيش از 75 درصد زيستمندان آبزي، وابسته به همين محيط‌ها هستند. چرا كه اين محيط‌هاي ناب، هم وظيفه‌ي لانه‌گزيني اغلب آبزيان دريايي را برعهده دارند و هم مهمترين منبع تغذيه‌ي آنها به شمار مي‌روند.
    به ديگر سخن، مرگ مرجان‌ها، يعني مرگ تمامي موجودات آبزي جهان! چرا كه آن 25 درصد باقيمانده نيز كه به طور مستقيم به محيط‌هاي مرجاني وابسته نيستند، پس از مرگ آن 75 درصد و تلاشي زنجيره‌ي غذايي دريايي، خواه ناخواه نابود خواهند شد.
    و حال تصور كنيد دنياي بدون ماهي، چگونه دنيايي خواهد بود؟
   آيا ناقوس‌هاي پرطنين آن خلايي كه هوشمندانه سهراب عزيز هشدارش را داده بود، حس مي‌كنيد و مي‌شنويد؟ آيا مي‌دانيد هم‌اكنون وسعت مناطق مرده‌ي دريايي در جهان (مناطق فاقد اكسيژن)، بيش از دو برابر دهه‌ي 1980 ميلادي است؟ و آيا مي‌دانيد، فراخي اين مناطق مرگ‌آفرين و خطرناك دريايي، امروز از بزرگي مساحت كشور نيوزلند هم فزوني گرفته است؟
    واي بر ما …

    از همين روست كه وقتي مي‌شنويم: تنها محيط‌هاي مرجاني در ايالات متحده‌ي آمريكا سالي 375 ميليارد دلار سوددهي دارند، نبايد حيرت كنيم. و نبايد متعجب شويم كه چگونه در يك جزيره‌ي كوچك اقيانوس آرام، مثل گوام – آن گونه كه اخيراً دكتر گلابي و دكتر خسروپناه به نگارنده منتقل كردند – ميليون‌ها دلار صرف حفاظت و حراست از اين محيط‌هاي دريايي منحصر به فرد مي‌شود.

    يادمان باشد:
    مرجان‌ها در هر 100 سال، تنها بين يك تا 5 سانتي‌متر رشد مي‌كنند. يعني: براي جبران هر سانتي‌متر از قطعات مرجاني، بايد 100 سال منتظر ماند و اين مساله‌اي است كه كمتر مورد دقت قرار گرفته است. به ديگر سخن، ارزش مرجان‌ها را مي‌توان، همپاي ارزش خاك در خشكي‌ها دانست، چرا كه هر دو، بستر حيات و توليد به شمار مي‌روند.

     و ما چه مي‌كنيم؟!
    چقدر براي پاسداري از مرجان‌هاي زيباي خود در خليج فارس هزينه مي‌كنيم؟ اصلاً هزينه كردن براي پاسداري، پيشكش؛ بياييم كاري كنيم كه سالانه 10 درصد از پساب آلوده و مواد نفتي كه بي‌مهاباي فرداها در اين درياي نيلگون و مقدس ريخته مي‌شود، بكاهيم. آيا اين آرمان بزرگ و رؤيايي‌اي به شمار مي‌رود؟!
     باور كنيد، زنده نگه داشتن نام مقدس خليج فارس، تنها در جنگ‌هاي رسانه‌اي و لابي‌هاي سياسي و بيانيه‌هاي فردي و گروهي و پتيشن‌هاي اينترنتي خلاصه نمي‌شود؛ كمك به نجات مرجان‌ها، شناسه‌اي ماندگار و ارزشمند است كه نشان مي‌دهد: كداميك از ملت‌هاي ساكن در حاشيه‌ي اين نيلگون جاويدان پارسي، بيشتر به ماندگاري و حفظ توان زيست‌پالايي خليج فارس متعهد و علاقه‌مند هستند.