بایگانی دسته: مشاركت مردمي

برای بانویی که هنوز می‌تواند محیط زیست ایران را نجات دهد!

 

بعضی از آدم‌ها ترجمه شده‌اند
 بعضی از آدم‌ها فتوکپی آدم‌های دیگرند
بعضی از آدم‌ها با چند درصد تخفیف به فروش می‌رسند
بعضی از آدم‌ها فقط جدول و سرگرمی دارند
  بعضی از آدم‌ها خط خوردگی دارند
بعضی از آدم‌ها را چند بار باید بخوانیم تا معنی آنها را بفهمیم
  و بعضی از آدم‌ها را باید نخوانده کنار گذاشت
   از روی بعضی از آدم‌ها باید مشق نوشت و از روی بعضی از آدم‌ها جریمه.

                                                                           شادروان قیصر امین‌پور

    یکی از مؤلفه‌های نشاندهنده‌ی نشاط و بالندگی در هر سازمانی، به ویژه سازمانی چون محیط زیست که برای حسن انجام مأموریت‌هایش نیاز به ظرفیت‌سازی اطلاعاتی و افزایش آگاهی‌های عمومی دارد، عیار دست به قلم بودن و میزان آمادگی کارشناسان و مدیرانش در پاسخگویی در برابر نمایندگان رکن چهارم دموکراسی (رسانه‌هاست) و خلاصه میزان حضور داوطلبانه در بین مردم است. بر این بنیاد، در شمار اولویت‌های سازمان حفاظت محیط زیست، وضع مشوق‌ها و ارایه‌ی تمهیداتی است که با سهل‌تر شدن شرایط و کاهش نگاه‌های مراقبتی، نه‌تنها اجازه‌ی انتشار دیدگاه‌ها به صورتی آزادانه به تمامی کارشناسان علاقه‌مند داده شود، بلکه محرک‌هایی برای تشویق آنها که سکوت نمی‌کنند و منفعل نمی‌مانند هم در نظر گرفته شود.
از همین منظر، حتی دوره‌های آموزشی برای برخی از کارشناسان سازمان به منظور مواجهه‌ی حرفه‌‌ای‌تر با اربابان جراید در همان آغازین روزهای کار معصومه ابتکار تدارک دیده شد. با این وجود، مدرسان این دوره‌ها در گفتگوهای شخصی با نگارنده، آشکارا از واقعیتی تلخ سخن می‌گفتند: اینکه اغلب حاضرین در این دوره‌ها که خود در شمار نیروهای کاربلد سازمان هم محسوب می‌شدند، می‌گفتند: هیچ رغبتی به مواجهه در برابر رسانه‌ها یا نگارش یادداشت‌های تحلیلی/ انتقادی ندارند! چرا که به تجربه دریافته‌اند هر چه ساکت‌تر و بی‌سروصداتر خدمت کنی، کمتر آسیب خواهی دید و مورد عتاب و خطاب قرار خواهی گرفت. ادامه‌ی خواندن

فروچاله‌هایی که زندگی را در میناب می‌بلعند!

وقتی که تخریب محیط زیست در میناب اشتغال می‌آفریند!

    نقل است که می‌گویند: آن زمان که تازه نسیم باختر در حدود یک دهه‌ی پیش، ریزگردهای عربی را بر خاک استان‌های زاگرس‌نشین وطن سرازیر کرده بود، برخی از بزرگان محلی ندا درداده بودند که این خاک برکت است و باید از آن استقبال کرد و تبرک جُست!
ظاهراً امروز هم در میناب، سرزمینی که روزگاری به هشت میلیون نفر نخل – پهناورترین نخلستان ایران – یک میلیون اصله انبه – بی نظیر و بی رقیب در ایران – و ده‌ها هزار درخت مرکبات، به ویژه لیمو می‌بالید، داستانی مشابه در حال تکرار است! ادامه‌ی خواندن

محیط زیست را که حفظ کنیم؛ خشونت را مهار کرده‌ایم!

امروز – 30 شهریور 1394 برابر با 21 سپتامبر 2015 – سی و چهارمین باری است که مردمان گیتی در 234 کشور موجود در کره زمین، روز جهانی صلح را گرامی می‌دارند. به همین مناسبت، روزنامه اعتماد ویژه‌نامه‌ای را منتشر کرده که در صفحه هفت آن، از منظر محیط زیست به صلح جهانی پرداخته‌ام: ادامه‌ی خواندن

روزگار محیط زیست ایران در دوساله‌ی نخست مدیریت تدبیر و امید

    اخیراً روزنامه ایران به مناسبت شروع سومین سال فعالیت دولت حسن روحانی، ویژه‌نامه‌ای مفصل را منتشر کرد که در بخشی از آن به موضوع محیط زیست پرداخته شده بود. یادداشت پیش رو، دیدگاه نگارنده از کارنامه محیط زیستی دولت تدبیر و امید است … ادامه‌ی خواندن

وقتی که دازباف‌ها به کمک خرس سیاه بلوچی می‌آیند!

نخست آنکه
حال خرس سیاه بلوچی خوب نیست. اصلاً خوب نیست … کسی هم خبر ندارد که به درستی چند خرس سیاه دیگر در سرزمین ایران هنوز باقیمانده و نفس می‌کشند. وضعیت آنقدر نگران‌کننده است که یکی از نخستین آثار موسیقیایی گروه خورشید سیاه به مرثیه‌ای اختصاص یافت در اندوه آخرین روزهای زندگی خرس سیاه در وطن. افزون بر آن، چندین مستند ارزشمند هم با همین موضوع ساخته شد. شاید برخی از خوانندگان عزیز مهار بیابان‌زایی ندانند که خرس سیاه بلوچی دقیقاً چرا مهم است و چه کارکردی در بوم‌سازگان (اکوسیستم) شبه حاره‌ای خلیج فارس و عمانی دارد؟ در حقیقت به دلیل قلمرو گسترده زیستگاهی‌ خرس سیاه و نیز این واقعیت که بیش از 90 درصد از غذایی که می‌خورد از گیاهان و میوه‌های منطقه است، چنانچه حال خرس سیاه خوب باشد و با امنیت بتواند در زیستگاهش بخرامد، شدت برهنگی سرزمین کاهش یافته، کیفیت زادآوری و شرایط کلیماکس در رویشگاه‌های طبیعی منطقه افزایش یافته و حتی حال زنبورهای عسل هم بهتر خواهد بود. با این وجود و به رغم چنین فواید سودمندی، بسیار ناراحت‌کننده است که می‌شنویم از شمار افراد این گونه شتابان در حال کاسته شدن است و تأسف‌بارتر آنکه اغلب مردم محلی ساکن در زیستگاه خرس سیاه نمی‌دانند که اگر خرس‌ها از سرزمین‌شان بروند، نشانه‌ی بدشگونی است که خبر از تعجیل در مهاجرت اجباری‌شان دارد. ادامه‌ی خواندن

برای نجات طبیعت ایران از کازرون شروع کنیم

    در اوایل ماه جاری، فرصتی دست داد تا به جمع مردم و دوستداران عزیز محیط زیست شهرستان کازرون مجدداً سری بزنم. بهانه‌ی سفر، شرکت در مراسمی بود که در آستانه میلاد امام رضا (ع) – روز ملّی محیط بان – قرار بود برگزار شود که لابد خوانندگان عزیز مهار بیابان‌زایی می‌دانند به چه دلیل این مراسم برگزار نشد! ادامه‌ی خواندن

نقش«سمن»‌ها در برنامه ششم توسعه، نمایشی نیست

    آنچه در پی می‌آید، مشروح گفتگوی مفصلم با زهرا کشوری، خبرنگار روزنامه ایران است که متن کامل آن، امروز – هفتم شهریور 1394 – در صفحه 16 آن روزنامه منتشر شده است: ادامه‌ی خواندن

گرداب سياست سمن‌ها را خفه مي‌كند!

    آنچه که می‌خوانید، مشروح گفتگوی نگارنده با مجید پالوایه، خبرنگار روزنامه قانون در تبریز است که در پایان نشست سه روزه نمایندگان شبکه‌های محیط زیستی 31 استان کشور، انجام گرفت و حاصل آن در صفحه یازده مورخ سوم شهریور آن روزنامه منتشر شد: ادامه‌ی خواندن

هفت گامی که دولت باید بردارد تا مردم باور کنند: آب کم است!

    چند سالی است که از تریبون‌های گوناگون مدام می‌شنویم و می‌خوانیم که کفگیر اندوخته‌های ابی استراتژیک کشور به ته دیگ خورده و شمارش معکوس برای جابه جایی‌های بزرگ مهاجرتی آغاز شده است. تقریباً همه به این پویش یا کارزار بزرگ پیوسته و از رهبری نظام تا رییس جمهور و دیگر رؤسای قوا گرفته تا نخبگان و طبقه‌ی الیت کشور از مردم می‌خواهند تا در مصرف آب صرفه‌جویی کرده و قدر این کالای گرانسنگ را بیش از پیش بدانند.
با این وجود، هرگز آنگونه که سزاوار است، آن همراهی و حمایتی را که باید در قدردانستن بیشتر آب بدانیم و ببینیم، در اغلب موارد؛ نه می‌دانیم و نه می‌بینیم! چرا؟
یادداشت پیش رو در پاسخ به این پرسش شکل گرفته و می‌کوشد تا نشان دهد: شرط شکوفایی سرمایه اجتماعی در حوزه‌ی مسئولیت‌های شهروندی برای پاسداری شایسته‌تر از اندوخته‌های آبی کشور، آن است که دولت در مرحله‌ی نخست، هفت گام مهم را بردارد؛ چه، بر اساس یک ضرب‌المثل مشهور: اگر کارهای کوچک را به خوبی انجام دهید، کارهای بزرگ خود به خود به جایی که باید برسند، می‌رسند.

هفت گام تا رستگاری آب ...

ادامه‌ی خواندن

طبیعت را نمی‌توان مین‌ گذاری کرد!

    چندی پیش، گفتگوی مفصلی با جواد حیدریان انجام دادم که حاصل آن را می‌توانید هم در شماره اخیر هفته نامه تجارت فردا ملاحظه فرمایید و هم در ادامه‌ی این یادداشت …

گفتگو با تجارت فردا

    محمد درویش بیابان‌شناس و متخصص محیط زیست که حالا مدیریت دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست را بر عهده دارد، گزینه مناسبی است تا با او درباره نقش مردم در مدیریت منابع حیاتی و حضور آنها در طبیعت و نقش‌شان در تخریب یا حراست از طبیعت گفت‌وگو کنیم. طبیعتی که با روند توسعه کشور بیم آن می‌رود روز به روز به سمت تخریب بیشتر پیش رود؛ اما آنچه به لحاظ مدنی دارای اهمیت است -و جوامع پیشرفته و متکی به مشارکت مدنی تجربه کرده‌اند- رفتار مردم و نحوه تعامل آنها با محیط‌های طبیعی است. درویش در گفت‌وگو با «تجارت فردا» به بررسی عوامل متعدد تخریب طبیعت پرداخته و تاکید دارد که طبیعت‌گردی در ایران با رعایت ضوابط زیست‌محیطی یکی از اولویت‌های آمایش سرزمین در نحوه چیدمان توسعه ایران است. او معتقد است: گردشگری ناپایدار در ایران هزاران برابر بی‌ضررتر از توسعه کشاورزی و صنعت بی‌ضابطه است. او در این گفت‌وگو ضمن اشاره به اینکه دور طبیعت را نمی‌توان حصارکشی و مین‌گذاری کرد، طعنه‌ای به مخالفان روند توسعه کشور می‌زند و به نقش و اهمیت مشارکت مردم در توسعه گردشگری-طبیعت‌گردی می‌پردازد. اینکه دولت‌ها و مردم چقدر می‌توانند با رفتارهای خردمندانه روند تخریب منابع حیاتی خود را متوقف یا لااقل کند کنند، یا با رفتارهای ولنگارانه زمینه نابودی طبیعت را شدت بخشند و کشور را روز به روز از لحاظ سرمایه‌های اکولوژیکی فقیرتر کنند. ادامه‌ی خواندن

در استقبال از نامگذاری سال 1394، سال بهار سمن‌های ایرانی!

    رهبر معظم انقلاب در سخنان نوروزی خویش، سال 1394 را سال هم‌زبانی و هم‌دلی دولت و ملّت نام نهادند. ایشان ایرانیان را مستحق لمس و تحقق پنج آرزوی بزرگ در سال 1394 دانستند که پیش شرط تحققش، همراهی و تعامل واقعی بین ایرانیان و دولت متبوع‌شان است. عدالت قضایی و اقتصادی، جهش علمی، اقتدار و عزت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، پیشرفت اقتصادی و ارتقای ارزش‌های معنوی در شمار پنج آرزویی است که ایشان آنها را با صفت «دست‌یافتنی» توصیف کردند و گفتند: با توجه به ظرفیت سیاست‌های نظام و نیز ظرفیت‌های ملت بزرگ ایران، این امر می‌تواند در سال پیش رو محقق شود به شرط آنکه به معنای حقیقی کلمه، ملت به دولت اعتماد کند و البته دولت هم توانایی‌های ملت را به رسمیت شناخته و عملاً نشان دهد که به آن ایمان دارد و می‌خواهد که بخشی از وظایف و مسئولیت‌های خود را به مردم برون‌سپاری کند. ادامه‌ی خواندن

با خشکسالی و بحران آب در ایران چه باید کرد؟

    تنها نکته‌ی مثبت از فراز بدترین و نفس‌گیرترین بحرانی که دامن طبیعت ایران را فراگرفته، شاید همین باشد که اینک در آستانه‌ی سال 1394 هجری شمسی، کمتر ایرانی‌ای را می‌توان سراغ گرفت که متوجه عظمت فاجعه در حوزه محیط زیست کشور نشده باشد. امروز، دیگر هیچ دولتمردی طرفداران و فعالان محیط زیستی را به سخره نگرفته و مطالبات ایشان را ناشی از زندگی سرخوشانه‌ی آنها قلمداد نمی‌کند! به جرأت می‌گویم که شاید هرگز نتوان دوره‌ای از تاریخ دولت مدرن در ایران را سراغ گرفت که مانند دولت یازدهم، اغلب کارگزارانش از رییس جمهور گرفته تا استانداران، یکصدا نگرانی خود را از عدم توجه به ملاحظات محیط زیستی ابراز داشته و خواهان رعایت هنجارهای بوم‌شناختی از سوی مردم و کارمندان سازمان متبوع خویش شوند. ادامه‌ی خواندن