صبح امروز در نخستین روز از مهرماه 94 به همراه معصومه ابتکار در دبیرستان دخترانه فرزانگان حاضر شدم تا مراسم رسمی آغاز سال تحصیلی 95-1394 با اصابت چکش نمادین بر صفحه‌ای فلزی در یک دبیرستان محیط زیستی شکل بگیرد. رییس سازمان حفاظت محیط زیست در سخنانی کوتاه به علاقه‌مندی شدید سازمان متبوعش در ارایه‌ی آموزش‌های محیط زیستی به مدارس اشاره کرد و ابراز امیدواری به عمل آورد تا تعداد مدارس محیط زیستی در سراسر کشور به سرعت افزایش یابد. ادامه‌ی خواندن
امروز – 30 شهریور 1394 برابر با 21 سپتامبر 2015 – سی و چهارمین باری است که مردمان گیتی در 234 کشور موجود در کره زمین، روز جهانی صلح را گرامی می‌دارند. به همین مناسبت، روزنامه اعتماد ویژه‌نامه‌ای را منتشر کرده که در صفحه هفت آن، از منظر محیط زیست به صلح جهانی پرداخته‌ام: ادامه‌ی خواندن
گزارش شنیداری پیک بامدادی رادیو ایران، امروز شنیدن داشت! اینکه چرا هیچ مقامی در وزارت آموزش و پرورش حاضر به پاسخگویی در مورد تاریخ شروع به کار رسمی مدارس جامع محیط زیستی نیست؟
این در حالی است که معصومه ابتکار در تاریخ 13 مردادماه سال جاری، طی یک نامه رسمی، منشور مدارس جم را به وزیر آموزش و پرورش ارایه کرده است؛ همان منشوری که پیشتر به تأیید آن وزراتخانه رسیده است.
این گزارش را لطفا با دقت گوش کنید … و خود قضاوت فرمایید.
آنچه در پی می‌آید، مشروح گفتگوی مفصلم با زهرا کشوری، خبرنگار روزنامه ایران است که متن کامل آن، امروز – هفتم شهریور 1394 – در صفحه 16 آن روزنامه منتشر شده است: ادامه‌ی خواندن
آنچه که می‌خوانید، مشروح گفتگوی نگارنده با مجید پالوایه، خبرنگار روزنامه قانون در تبریز است که در پایان نشست سه روزه نمایندگان شبکه‌های محیط زیستی 31 استان کشور، انجام گرفت و حاصل آن در صفحه یازده مورخ سوم شهریور آن روزنامه منتشر شد: ادامه‌ی خواندن
روز دوشنبه گذشته – دوم شهریور 1394 – در آستانه‌ی روز ملّی محیط بان، تولد هشتمین امام شیعیان جهان، امام رضا (ع) – ضامن آهو – راهی شهرستان کازرون شدم تا در جمع دوستداران محیط زیست و مردم شریف دیار پریشان، هم از چند محیط بان شایسته منطقه قدرانی کنم و هم ضمن شرح ویزگی‌های یک محیط بان و جایگاه محیط بانی در جامعه‌ی امروز ایرانی از راهکارهایی سخن بگویم که در صورت اجرا می‌تواند حیات را به دریاچه زیبای پریشان بازگرداند؛ دریاچه‌ای که اینک به قول یکی از روزنامه‌های محلی کازرون، از عشق آب در حال سوختن و خودسوزی است. ادامه‌ی خواندن
یکی از فرجام‌های حکمرانی خوب، بهبود یا افزایش کیفیت زندگی مردم است. این بهبود کیفیت را می‌توان با شاخص‌هایی مثل کاهش افسردگی و خودکشی، افزایش رضایتمندی نسبت به حاکمیت، ارتقای سطح مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها و اعتماد به حاکمیت سنجید. بر اساس همین مؤلفه‌ها می‌توان گفت اگر پایداری بوم‌شناختی (اکولوژیکی) کشور در وضعیت مطلوبی قرار گرفته و روند حرکت آن به سمت شرایط بهینه باشد، مردم قطعاً به لحاظ جسمی و روحی سالم‌تر خواهند بود؛ چنان که تجربه جهانی نیز نشان داده و ثابت کرده است که برخورداری صحیح از مواهب گیاهی و جانوری موجب بهبود وضعیت جسمی و روحی آحاد جامعه می‌شود. اگر منابع آب و خاک سالم باشند، مواد غذایی تولیدشده از آنها نیز کیفیت بهتری خواهد داشت و در نتیجه مردم نیز رفاه بیشتری خواهند داشت. در چنین شرایطی است که ارتباط میان مردم و حاکمیت نیز بهتر خواهد شد، ثبات اقتصادی افزایش خواهد یافت، امنیت اقتصادی برقرار خواهد شد، ریسک سرمایه‌گذاری کاهش پیدا خواهد کرد و نهایتاً رشد اقتصادی و توسعه همه‌جانبه و پایدار به ارمغان می‌آید. از سوی دیگر نیز تجربه نشان داده است محیط‌زیست معمولاً در جوامعی به یک دغدغه و مطالبه عمومی تبدیل می‌شود که شهروندان آن واجد حداقلی از رفاه باشند. آموزه‌ها و انگیزه‌های زیست‌محیطی در جامعه‌ای که مرفه‌تر است، افزایش می‌یابد و در نتیجه رفاه اقتصادی و توجه به مسائل محیط‌زیست، ارتباطی دوجانبه دارند و همدیگر را تکمیل و تقویت می‌کنند. ادامه‌ی خواندن
چند سالی است که از تریبون‌های گوناگون مدام می‌شنویم و می‌خوانیم که کفگیر اندوخته‌های ابی استراتژیک کشور به ته دیگ خورده و شمارش معکوس برای جابه جایی‌های بزرگ مهاجرتی آغاز شده است. تقریباً همه به این پویش یا کارزار بزرگ پیوسته و از رهبری نظام تا رییس جمهور و دیگر رؤسای قوا گرفته تا نخبگان و طبقه‌ی الیت کشور از مردم می‌خواهند تا در مصرف آب صرفه‌جویی کرده و قدر این کالای گرانسنگ را بیش از پیش بدانند.
با این وجود، هرگز آنگونه که سزاوار است، آن همراهی و حمایتی را که باید در قدردانستن بیشتر آب بدانیم و ببینیم، در اغلب موارد؛ نه می‌دانیم و نه می‌بینیم! چرا؟
یادداشت پیش رو در پاسخ به این پرسش شکل گرفته و می‌کوشد تا نشان دهد: شرط شکوفایی سرمایه اجتماعی در حوزه‌ی مسئولیت‌های شهروندی برای پاسداری شایسته‌تر از اندوخته‌های آبی کشور، آن است که دولت در مرحله‌ی نخست، هفت گام مهم را بردارد؛ چه، بر اساس یک ضرب‌المثل مشهور: اگر کارهای کوچک را به خوبی انجام دهید، کارهای بزرگ خود به خود به جایی که باید برسند، می‌رسند.
بیش از دو دهه‌ی پیش نتایج پژوهش‌هایی در آفریقا و توسط دانشمندانی وابسته به برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد -UNEP –منتشر شد که تأیید می‌کرد: هم بیابان‌زایی می‌تواند ابعاد خشکسالی را تشدید کند و هم خشکسالی می‌تواند بر شتاب بیابان‌زایی بیافزاید. یعنی اگر در جایی بیابان‌زایی اتفاق بیفتد و انسان به خاطر عملکردها و فشارهای بیش از حدی که روی زمین می‌گذارد، سبب گسترش فرآیند تخریب زمین شود، برتعداد و شدت دوره‌های خشکسالی نیز ممکن است افزوده شود؛ رخدادی که خود بر ابعاد کمی و کیفی بیابان‌زایی می‌افزاید و باید بپذیریم که این تأثیر متقابل نامیمون، به طرز بی‌رحمانه‌ای زندگی انسان‌ها را تهدید می‌کند. ادامه‌ی خواندن
چندی پیش، گفتگوی مفصلی با جواد حیدریان انجام دادم که حاصل آن را می‌توانید هم در شماره اخیر هفته نامه تجارت فردا ملاحظه فرمایید و هم در ادامه‌ی این یادداشت …
محمد درویش بیابان‌شناس و متخصص محیط زیست که حالا مدیریت دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست را بر عهده دارد، گزینه مناسبی است تا با او درباره نقش مردم در مدیریت منابع حیاتی و حضور آنها در طبیعت و نقش‌شان در تخریب یا حراست از طبیعت گفت‌وگو کنیم. طبیعتی که با روند توسعه کشور بیم آن می‌رود روز به روز به سمت تخریب بیشتر پیش رود؛ اما آنچه به لحاظ مدنی دارای اهمیت است -و جوامع پیشرفته و متکی به مشارکت مدنی تجربه کرده‌اند- رفتار مردم و نحوه تعامل آنها با محیط‌های طبیعی است. درویش در گفت‌وگو با «تجارت فردا» به بررسی عوامل متعدد تخریب طبیعت پرداخته و تاکید دارد که طبیعت‌گردی در ایران با رعایت ضوابط زیست‌محیطی یکی از اولویت‌های آمایش سرزمین در نحوه چیدمان توسعه ایران است. او معتقد است: گردشگری ناپایدار در ایران هزاران برابر بی‌ضررتر از توسعه کشاورزی و صنعت بی‌ضابطه است. او در این گفت‌وگو ضمن اشاره به اینکه دور طبیعت را نمی‌توان حصارکشی و مین‌گذاری کرد، طعنه‌ای به مخالفان روند توسعه کشور می‌زند و به نقش و اهمیت مشارکت مردم در توسعه گردشگری-طبیعت‌گردی می‌پردازد. اینکه دولت‌ها و مردم چقدر می‌توانند با رفتارهای خردمندانه روند تخریب منابع حیاتی خود را متوقف یا لااقل کند کنند، یا با رفتارهای ولنگارانه زمینه نابودی طبیعت را شدت بخشند و کشور را روز به روز از لحاظ سرمایه‌های اکولوژیکی فقیرتر کنند. ادامه‌ی خواندن
در آستانه‌ی روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی – 27 خرداد – با آرزو میرزاخانی گفتگوی مفصلی در باره‌ی وضعیت کنونی ایران از منظر شاخصه‌های بیابان‌زایی داشتم که مشروح آن در خبرگزاری آنا آمده و در ادامه می‌توانید آن را مطالعه فرمایید … ادامه‌ی خواندن
سازمان ملل متحد امسال از همه‌ی آنهایی که به گرامیداشت پنجم ژوئن همت کرده و می‌کنند، خواسته تا با شعار «هفت میلیارد رؤیا، یک سیاره، با احتیاط مصرف کنیم»، وارد میدان شده و بکوشند تا مردم را از بزرگترین تهدیدی که آینده را به مخاطره انداخته، آگاه سازند. پیشتر البته در باره‌ی اهمیت حجم شگفت‌انگیز مواد غذایی که سالانه توسط بشر تولید و بدون مصرف نابود می‌شود؛ چند یادداشت نوشته‌ام. امروز اما می‌خواهم به ماجرای رؤیا بپردازم؛ رؤیایی که اگر تحقق می‌یافت شاید الان یگان اطفاء حریق ما در حسرت برخورداری از چند کانادایر برای مهار آتش‌سوزی مهیب در جنگل‌های کبیرکوه و شلم ایلام نبود! بود؟ ادامه‌ی خواندن