بایگانی دسته: چالشگري

برای ماندگاری این بهشت چقدر باید هزینه داد؟

انسان هنر را آفرید، زیرا به زیبایی نیاز داشت و نیازمند زیبایی بود، زیرا معنای خود و جهان را جست و جو می‌کرد.
رامین جهانبگلو

فقط کافی است یک لحظه چشمانتان را بربندید و دوباره زمین زیرپایتان را از منظر این طوطی پدرسوخته! نگاه کنید …
ببینید چه حس نابی دارد پهلو زدن به باد مخالف و پرواز کردن بر فراز آبی‌ترین سیاره‌ی منظومه‌ی شمسی …
نگاه کنید که چه هارمونی شگفت‌آوری در برابر دیدگانتان به ثبت رسیده است … آیا رنگی از قلم افتاده است در این پرواز شکوهمند؟
اینجا آمازون است؛ قلب سبز و تپنده‌ی کره زمین در کشور سامباهای لغزان …
آیا می‌توان این ضیافت پرشکوه رنگ‌ها را خرید؟ چقدر باید هزینه کنیم تا بشود چنین بهشت مسحورکننده‌ای را به صورت دست‌ساز دوباره آفرید؟
رقمی که در ذهن به آن می‌رسید، ارزش واقعی زیستن در سرزمینی است که طبیعتی شاد و رنگین دارد …
و تنها آن هنگام است که درک می‌کنیم: چرا باید از طبیعت حراست کرده و برای ماندگاری‌اش هزینه بپردازیم؟
طبیعتی که هر آیینه یادمان می‌اندازد، می‌شود سبز اندیشید، صورتی رفتار کرد، پرتقالی زندگی کرد و  در آبی دریاها عشق را مزه مزه کرد …
و طبیعتی که تنها نگریستن ژرف به آن است که می‌تواند عطش سیری‌ناپذیر آدمی برای جستجوی معنای خود و جهان را ارضاء کرده و او را وادارد تا مشتاقانه در افسون این دانستگی شناور گردد …

طنازانه ترین پارادوکس در دادگاه لاهه!

این تصویر امروز بارها و بارها از صدها شبکه‌ی تلویزیونی و رسانه‌های مجازی بین‌المللی پخش شد، تصویری که نشان می‌دهد پای یکی از ثروتمندترین و مشهورترین مدل‌های زیباروی جهان به نام خانم Naomi Campbell به دادگاه جنایت جنگی در لاهه باز شد تا برای قضات کارکشته‌ی این دادگاه بین‌المللی توضیح دهد که ماجرای هدیه‌ی گرانقیمت و الماس نشانی که از جناب چارلز تیلور، قصاب خونریز لیبریا دریافت کرده است، چه بوده است؟
با این وجود، دلنوشته‌های درویش، کاری به اصل ماجرا ندارد! و اصلاً پیگیری موضوع هدایای دیکتاتورهای جنایت‌کار تاریخ به زیبارویان، هرگز در شمار موضوعات مورد علاقه‌اش قرار نداشته است! داشته است؟

بلکه اینجا می‌خواهم صرفاً از بخت بدِ آن مأمور مسئول سوگند گرفتن از خانم کمپل گفته و از آن کارمند مظلوم دادگاه لاهه دلجویی کنم که شاید به خواب هم نمی‌دید، روزی عدم تناسب حیرت‌انگیز تظاهرات دیداری‌اش در کنار یکی از متناسب‌ترین موجودات روی زمین، اینگونه محکی عدالت‌گریزانه و ناجوانمردانه بخورد! نه؟
راستش گاه می‌اندیشم که شاید قرار گرفتن این کارمند نافرم برای سوگند گرفتن از این ستاره‌ی مشهور خوش فرم، یکی از شروط پذیرش حضور در دادگاه توسط خانم کمپل بوده است تا بدین‌ترتیب، همچنان هیت بیزینسش  – حتا در شرایط لاهه – افزایش یابد!
و در این میان، آنچه که البته در این هیاهوی رسانه‌ای فراموش می‌شود، نام رهبران و بزرگانی است که روزی در کنار این خون‌ریز نسل‌کش و بی‌رحم تاریخ ایستاده و عکس یادگاری گرفته‌اند!

مؤخره:
راستش هر چه گشتم تا یک عکس باحجاب و متناسب از این خانم انگلیسی پیدا و انتشار دهم، چیزی بهتر از این نیافتم! عکسی که نمی‌دانم چرا با وجود آن که کاملاً موازین مرسوم حجاب را رعایت کرده و حتا یک تار مویش هم پیدا نیست، ولی باز هم به نظر مورد دار می‌رسد! نمی‌رسد؟

پاکستان ؛ کشوری که کلکسیونی از مرگبارترین‌ها را در خود جای داده است!

انگار پس از ترور تأسف‌بار بی‌نظیر بوتو، بختکی از منفی‌ترین و مرگبار‌ترین “ترین” ها افتاده بر سر مردم و سرزمین پاکستان و رهایش نمی‌کند.
کافی است به تیترهای این چند وقت نگاهی بیاندازید:
فاجعه‌بار‌ترین سیل در طول یکصد سال اخیر در پاکستان
مرگبارترین حادثه‌ی هوایی در طول تاریخ پاکستان
بزرگترین عملیات انتحاری در پاکستان
دهشتناک‌ترین زلزله در پاکستان
بزرگترین ریزش کوه در پاکستان
وقوع خشکسالی و بیابان‌زایی بی‌سابقه در بخش‌های بزرگی از پاکستان
و به همه‌ی این‌ها اضافه کنید گردن‌کشی‌های تندروهای طالبان در این کشور که امنیت و آرامش را به کیمیایی سخت نایاب بدل ساخته‌اند.

راستی! حکمت این همه درد و رنج تؤامان برای یک ملت چیست؟
راست این است که پاکستان 100 میلیون نفر بیشتر از ایران جمعیت دارد، در حالی که وسعتش اندکی بیش از نیمی از مساحت ایران است! خود همین موضوع به تنهایی کفایت می‌کند تا سرزمینی را به شدت ناپایدار کرده و تمامی زیستمندان و محیط طبیعی‌‌اش را با چالشی بنیان‌کن مواجه کند.
همین!

از ماتادورهاي اسپانيايي تا گاوبازهاي خوزستاني … ما چقدر فقيريم؟!

هميشه دلم مي‌گيرد وقتي خشونت باورنكردني مردم را در قلب اروپاي متمدن، آن هم در هزاره‌ي سوم مي‌بينم …
هميشه با خود مي‌گويم: چگونه آدم‌هايي حاضرند با سوزاندن شاخ گاو و يا فروكردن نيزه و شمشير در بدن اين حيوان و يا رها كردنش در ميان مردم هيجان‌زده به صورتي جانكاه و تدريجي شاهد قتل فجيع يكي از مفيدترين و بي‌آزارترين پستانداران روي زمين باشند؟
و البته هرگز به جوابي قانع كننده نرسيدم.

امروز اما از طريق يكي از هموطنان دريادل خوزستاني‌ام، با عكاسخانه‌ي مجازي امين نظري آشنا شدم كه برخي از تصاويرش، پر از صفا و صميميت و معصوميت از مردمان شريف ديار زرخيز، اما محروم خوزستان است.
با اين وجود، دلم از اين يكي عكس لرزيد … اين كه چرا كودكان سرزمين من هم بايد براي تفريح و سرگرمي خويش، اينگونه به آزار گاوميش‌هاي خوزستاني بپردازند كه بسيار به گردن همه‌ي ما حق دارند! ندارند؟

من نگران فرداي اين كودكان هستم؛ كودكاني كه امروز روي گردن گاو اينگونه فاتحانه مي‌ايستند و فيگور مي‌گيرند، فردا هم ممكن است مانند اين دانشجوي دكترا عمل كنند و يا آن شكاركش بي رحم در پارك ملي خبر.
ما بايد كودكاني را تربيت كنيم كه دلشان براي آب خوردن يك كبوتر يا سيراب شدن يك سپيدار بلرزد … تنها چنان كودكاني هستند كه مي‌توانند اين اميد را در دل ما زنده نگه دارند تا نسل فردا اجازه ندهد به ناحق خون از دماغ جوانانش بر زمين ريزد …

يادمان باشد:

فقر، فقط گرسنگي نيست؛ حتا برهنگي‌ هم  نيست …

فقر ممكن است همان غبار خاك‌اندودي باشد كه بر روي كتاب‌هاي هنوز نخوانده‌ي ما در منزل يا كتاب‌هاي فروش نرفته‌ي كتاب فروشي سر محل مي‌نشيند؛

فقر،  ممكن است تيغه‌هاي برنده‌ي ماشين بازيافتي باشد كه در حال خرد كردن كاغذ روزنامه‌هاي برگشتي است؛

فقر، آرامگاه كوروش يا كتيبه‌اي چند هزار ساله است كه روي آن يادگاري نوشته‌اند؛

فقر، ظرف پالوده‌اي است كه از پنجره يك اتومبيل حافظ نظم به خيابان انداخته مي‌شود؛
فقر توهيني است كه يك دولت‌سالار ارشد حكومتي به ميليون‌ها انسان مي‌كند؛
و فقر ممكن است، تماشاي شادي كودكان يا تحسين ايشان از آزار گاوميش‌ها باشد …

آري … فقر،  همه جا سر مي‌كشد؛

به قول آقا مجتباي عزيزم:

فقر، شب را ” بي غذا” سر كردن نيست …

فقر، روز را  “ بي انديشه”   سر كردن است.

حالا اگر دوست داشتيد، برايم بگوييد:
ما چقدر فقيريم؟

خداوند درخواست زن حامله را رد نمی‌کند! می‌کند؟

بزرگ‌ترین عیب انسان این است که به گذشته‌ی خود می‌نگرد و خود را در آن نمی‌بیند.

رامین جهانبگلو در ذهن زمستانی


نگارنده البته فرصت تماشای هیچ یک از سریال‌های تلویزیونی را ندارد. امّا امشب و به هنگام تماشای اتفاقی سکانسی از یک سریال به نام تاوان – که البته اروند چهار چشمی ماجراهایش را دنبال می‌کند! – دریافتم که ظاهراً چیز زیادی را هم بابت این عدم فرصت از دست نداده‌ام! داده‌ام؟
قصه از این قرار بود که خانمی نشسته بر سجاده‌ی نماز، در حال راز و نیاز به درگاه پروردگار بود و از معبودش می‌خواست تا دعایش را برآورده سازد – که البته تا اینجای داستان اشکالی ندارد – امّا  ناگهان، آن خانوم میان‌سال! ‌برای آن که لابد برآورده شدن دعایش را دوقبضه تضمین کرده باشد، به خداوند یادآوری کرد که مادربزرگش همیشه می‌گفته پروردگار دعای زن حامله را هرگز رد نمی‌کند و من الآن حامله هستم!
خواستم بگویم، تشویق‌های رییس‌جمهور و وزیر بهداشتش کم بود، حالا رسانه‌ی ملّی هم آمده وسط تا نرخ رشد جمعیت در ایران‌زمین دوباره شتاب بگیرد! یکی هم نیست این وسط بپرسد: وقتی هم‌اکنون هم در اغلب مناطق ایران، به ویژه سکونتگاه‌های اصلی آن، نشانه‌های کسری موازنه‌ی بوم‌شناختی (اکولوژیکی) آشکار شده است؛ وقتی ایرانیان در طول 30 سال گذشته، ذخیره‌ی هزار ساله‌ی آب زیرزمینی خود را به یغما برده‌اند؛ وقتی سرانه‌ی آب دردسترس برای هر ایرانی به کمتر از 2 هزار متر مکعب (مرز تنش آبی) کاهش یافته است؛ وقتی جنگل‌های زاگرس به عنوان منبع تأمین آب 40 درصد از ایرانیان، با تخریبی بی‌سابقه، هجوم آفت، آتش‌سوزی‌های گسترده و غلظت بی‌امان و پیش‌برنده‌ی عملیات تکنوژنیک و ریزگردهای عربی مواجه شده است؛ وقتی تقریباً تمامی تالاب‌های کشور به عنوان مهم‌ترین عامل تعادل بوم‌شناختی در فلات مرکزی ایران رو به خشکی کامل نهاده و بدل به چشمه‌های تولید گرد و خاک شده‌اند؛ وقتی کابوس خاموشی و اُفت کیفی آب شرب هنوز دست از سر همین هفتاد و پنج میلیون ایرانی برنداشته و وقتی هنوز می‌شود چنین مدارس و کلاس‌هایی را در ایران ردیابی کرد؛ دیگر برای چرا باید بر طبل افزایش جمعیت بکوبیم و آن را در غالب سریال‌های جذاب به خورد مخاطب عام بدهیم؟
آیا بهتر نیست در چنین نمایشنامه‌هایی بکوشیم تا مردمان را با طبیعت آشتی داده و یادشان بیاندازیم که ایرانی که نتواند پذیرای زیستمندان گیاهی و جانوری‌اش باشد؛ نخواهد توانست پذیرای فرزندان آینده‌‌اش هم باشد.
راستی چرا به گذشته‌ی خود نمی‌نگریم و خطاهای خویش را در آن نمی‌بینیم؟!

مؤخره:
این هم یک جمله از سریال زیر هشت در شبکه یک سیما:
زن اجاق کور به درد کوفت هم نمی‌خوره!

نتیجه‌گیری اخلاقی:
خداوند رحم کرد که من وقت ندارم سریال ببینم، وگرنه حتماً یک اشکالاتی پیدا می‌کردم! نمی‌کردم؟

ردپای جمعیت در این تارنما:
تازه‌ترین گام دولت دهم برای افزایش ناپایداری سرزمین!
شمار انسان‌ها یا سلوک انسان‌ها! کدام خطرناک‌تر است؟

نامه به الهه البرز برای نجات پلنگ دره!

انگار دیگر از دست آدم‌زمینی‌ها کاری بر نمی‌آید … انگار امید آدم زمینی‌ها از آدم‌زمینی‌ها بریده شده و حالا برای نجات باقیمانده‌ی جنگل‌های منحصر به فردمان در نوار ساحلی کاسپین (دریای مازندران) باید چشم به آسمان بدوزیم و از الهه‌ی البرز مدد جوییم تا او خود پاسخی شایسته به آن طبیعت‌ستیزان آزمندی که اینگونه یغما می‌برند آینده‌ی بوم و بر عزیزمان را، بدهد.
پس به خانه ی ساسان عزیز بروید و همراه با او برای نجات پلنگ دره به الهه‌ی البرز نامه بنویسید … شاید از گناه هم نوعان ما درگذشت و پلنگ دره را از گزند دشمنان نابخرد و پول‌سالاران جنگل‌ستیزش مصون داشت.
نگذارید تا پلنگ دره هم به سرنوشت پارک ملّی خبر، خجیر، دریاچه پریشان، دنا، تالاب گندمان، دماوند، تالاب انزلی، کاظم داشی ارومیه، مرجان‌های خلیج فارس، بیشه‌های مارون، جنگل‌های سه هزار تنکابن، حسین آباد میش مست، نایبند، سفیدکوه لرستان، گاوخونی و …

آیا برای این پرسش اروند پاسخی دارید؟!

به اتفاق اروند و بابابزرگ رفته بودیم به کوهستان کارا در مسیر پلنگ‌چال.
در راه توجه فرزندم به این تابلو جلب شد (در حالی که من فکر می کردم، آن یکی برایش جالب تر باشد!)  و از من پرسید:
پدر! چرا اون چیزی که بیشتر اهمیت داره رو آخر نوشتند؟!
فکر کنم جوابی که من به اروند دادم، نه تنها او را قانع نکرد! بلکه فاصله‌اش را هم از من بیشتر کرد!
خواستم بدانم پاسخ شما چیست؟